Tăng cường công tác phối hợp trong thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp
(LĐXH) - Chính sách bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) là một trong những trụ cột quan trọng của hệ thống an sinh xã hội, đóng vai trò hỗ trợ người lao động khi bị mất việc làm và giúp họ sớm quay trở lại thị trường lao động thông qua các hoạt động tư vấn, giới thiệu việc làm và hỗ trợ học nghề. Tuy nhiên, thực tiễn triển khai thời gian qua cho thấy, để chính sách này phát huy hiệu quả thực chất, cần có sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ và hiệu quả hơn nữa giữa các cơ quan, đơn vị liên quan.

Tại tỉnh Hải Dương, Trung tâm Dịch vụ việc làm – Giáo dục nghề nghiệp tỉnh đã phối hợp với Sở Nội vụ, BHXH tỉnh, đơn vị, doanh nghiệp trong việc thực hiện giải quyết chế độ BHTN và rà soát, đối chiếu, xác minh lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp có việc làm; thường xuyên trao đổi thông tin, giải quyết kịp thời những phát sinh vướng mắc trong quy trình giải quyết BHTN;
Để hạn chế tình trạng hưởng bảo hiểm thất nghiệp sai quy định dẫn đến phải thu hồi, Sở Nội vụ đã chỉ đạo Trung tâm, cơ quan Bảo hiểm xã hội tỉnh tổ chức các hoạt động kiểm tra, rà soát 12.575 trường hợp nộp hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp trước khi trình Sở ban hành Quyết định hưởng và rà soát tình trạng việc làm trước khi chi trả trợ cấp thất nghiệp; Phối hợp với các đơn vị, doanh nghiệp có người lao động đang làm việc và các địa phương nơi người lao động đang cư trú để đôn đốc lao động nộp tiền thu hồi trợ cấp thất nghiệp. Trong năm 2024, toàn tỉnh có 139 người phải thu hồi trợ cấp thất nghiệp, với số tiền là 657 triệu đồng (hiện 100% số lao động này đã nộp lại đầy đủ số tiền thu hồi nên trên) và thu hồi 44 lao động có quyết định thu hồi trong giai đoạn 2015 -2021 với số tiền 220 triệu đồng.
Bên cạnh đó, Trung tâm đã phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình Hải Dương, Báo Hải Dương, đơn vị, doanh nghiệp… tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo hiểm thất nghiệp, trong đó chú trọng vào quyền và trách nhiệm khi tham gia bảo hiểm thất nghiệp; các hành vi vi phạm và chế tài xử lý nhằm nâng cao nhận thức và ý thức tuân thủ pháp luật của đối tượng được tuyên truyền.
Còn tại Hà Nội, Trung tâm Dịch vụ việc làm đã tích cực phối hợp với cơ quan BHXH trong công tác giải quyết chi trả trợ cấp thất nghiệp trợ cấp thất nghiệp cho người lao động. Đặc biệt là phối hợp trong việc kiểm tra, rà soát, xử lý các trường hợp phát sinh theo thông báo của BHXH, các trường hợp trùng thời gian đóng BHTN và thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp, các trường hợp người lao động có việc làm trước và trong thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp nhưng đã không thông báo với Trung tâm và phối hợp thu hồi trợ cấp thất nghiệp mà đã hưởng sai theo quy định.
Ngoài ra, Trung tâm còn phối hợp với Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV) trong việc hỗ trợ hướng dẫn người lao động mở thẻ tài khoản cá nhân để nhận trợ cấp thất nghiệp nếu có nhu cầu. Phối hợp tốt với các cơ sở đào tạo nghề trong công tác liên kết đào tạo, tư vấn, hỗ trợ người lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp có nhu cầu học nghề.
Tuy nhiên, quá trình triển khai chính sách ở nhiều địa phương vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, trong đó nổi bật là tình trạng thiếu đồng bộ, thiếu gắn kết giữa các cơ quan thực hiện như: hồ sơ giải quyết BHTN còn bị chậm trễ do thiếu thông tin liên thông, không kịp thời cập nhật quá trình đóng - hưởng của người lao động. Việc xác minh thời gian đóng BHTN giữa cơ quan BHXH và doanh nghiệp còn nhiều vướng mắc, nhất là trong các trường hợp doanh nghiệp giải thể, phá sản hoặc chậm trễ trong xác nhận thông tin. Chất lượng tư vấn, giới thiệu việc làm và hỗ trợ học nghề còn hạn chế do thiếu sự phối hợp giữa các bên để khai thác, chia sẻ thông tin thị trường lao động, nhu cầu tuyển dụng, và kết nối đào tạo. Tuyên truyền về chính sách BHTN chưa được thực hiện đồng đều giữa các cấp, nhiều người lao động, đặc biệt ở khu vực phi chính thức còn mơ hồ về quyền lợi, điều kiện tham gia và hưởng chính sách.
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm để nâng cao hiệu quả công tác phối hợp trong thực hiện chính sách BHTN là đẩy mạnh chuyển đổi số và liên thông dữ liệu, cụ thể là ứng dụng công nghệ thông tin để rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, minh bạch thông tin và nâng cao chất lượng phục vụ. Việc liên thông dữ liệu giữa cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm, việc làm, đăng ký doanh nghiệp và thị trường lao động cần được đẩy mạnh. Hướng tới xây dựng cổng thông tin đồng bộ, nơi người lao động có thể tra cứu toàn bộ quá trình đóng, hưởng, và đăng ký hưởng BHTN trực tuyến. Đồng thời nâng cao trách nhiệm và vai trò của doanh nghiệp trong thực hiện nghiêm túc việc khai báo lao động, đóng đầy đủ BHTN, và hỗ trợ người lao động hoàn thiện hồ sơ khi cần. Đối với các Trung tâm Dịch vụ việc làm cần chủ động phối hợp với cơ sở đào tạo nghề, doanh nghiệp tuyển dụng để tổ chức các phiên giao dịch việc làm chuyên đề, các khóa đào tạo ngắn hạn, sát với nhu cầu thị trường. Việc lồng ghép giữa tư vấn – học nghề – kết nối việc làm phải trở thành chuỗi liên hoàn, thay vì tách rời như hiện nay.
Việc tăng cường công tác phối hợp trong thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, mà quan trọng hơn là bảo đảm quyền lợi chính đáng của người lao động, giúp họ vượt qua khó khăn và sớm quay lại thị trường lao động. Trong bối cảnh đổi mới và hội nhập sâu rộng, chuyển từ hỗ trợ thụ động sang hỗ trợ chủ động là xu hướng tất yếu, và điều đó chỉ có thể thực hiện khi các bên cùng chung tay, đồng hành và chia sẻ trách nhiệm một cách thực chất./.
Thu Hương
TAG: