Nhiều chương trình, đề án, kế hoạch, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh được triển khai thực hiện, thu hút các doanh nghiệp vào đầu tư đầu tư. Hệ thống các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh ngày càng đa dạng, ổn định và mở rộng hơn. Trong năm 2018 có 486 doanh nghiệp được thành lập mới, đặc biệt là về lĩnh vực nông nghiệp và công nghiệp đã tạo ra nhiều việc làm cho người lao động trên địa bàn tỉnh. Cùng với đó, công tác thông tin, tuyên truyền về chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về chương trình việc làm ngày càng sâu rộng, hiệu quả. Qua đó nâng cao nhận thức của người lao động, giúp người lao động chủ động tự tạo việc làm cũng như chuyển đổi ngành nghề để có việc làm bền vững và tăng thu nhập cho bản thân, đảm bảo cuộc sống gia đình.

Hệ thống thông tin thị trường lao động ngày càng được hoàn thiện, cơ sở dữ liệu thông tin thị thường lao động thường xuyên được cập nhập, tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động tiếp cận kịp thời các thông tin về việc làm, lựa chọn việc làm phù hợp với khả năng và trình độ; thông tin thị trường đã giúp cho người sử dụng lao động tuyển dụng được người lao động đáp ứng với công việc của doanh nghiệp, gắn bó lâu dài với đơn vị.

Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh đẩy mạnh hoạt động của Website giao dịch việc làm trên mạng internet, phát triển hệ thống sàn giao dịch việc làm điện tử, hội chợ việc làm online nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động ở xa vẫn có thể tham gia vào sàn giao dịch việc làm. Trong năm 2019, Trung tâm đã tiến hành thu thập, xử lý và đưa thông tin về nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp và hồ sơ tìm kiếm việc làm của lao động lên Website http://vlsonla.vieclamvietnam.gov.vn và trang Fanpage: facebook.com/ trungtamdichvuvieclamsonla với 477 hồ sơ tìm việc và 227 doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng lao động, thu hút 201.655 lượt người truy cập Website; phối hợp tổ chức 21 phiên giao dịch việc làm online với các Trung tâm dịch vụ việc làm 6 tỉnh phía Bắc và Trung tâm Dịch vụ việc làm Bắc Ninh.

Ngoài ra, Trung tâm còn thường xuyên tổ chức tư vấn, hướng dẫn chính sách lao động, học nghề, việc làm và xuất khẩu lao động, tạo điều kiện cho các đơn vị, doanh nghiệp tham gia hoạt động tuyển chọn lao động trên địa bàn tỉnh. Kết quả trong 9 tháng đầu năm 2019, đã thực hiện tư vấn chính sách lao động, học nghề, việc làm cho hơn 10.042 lượt người lao động và người sử dụng lao động. Cụ thể, đã phối hợp các phòng Lao động-TBXH các huyện Sông Mã, Quỳnh Nhai, Mai Sơn, Mộc Châu, Bắc Yên, Vân Hồ, Mường La, Sốp Cộp, Thuận Châu, Yên Châu; các công ty, doanh nghiệp, các trường cao đẳng giáo dục nghề nghiệp trong và ngoài tỉnh, các trường THPT trong tỉnh tổ chức 86 hội nghị định hướng nghiệp, tư vấn tuyển sinh học nghề và tuyển lao động đi làm việc cho 7.972 học sinh, sinh viên; tư vấn tại Trung tâm là 2.070 lượt lao động.

Trong tháng 9 đầu năm, tỉnh Sơn La có 90 lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, chủ yếu là các thị trường như Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan. Chương trình việc làm đã chuyển đổi việc làm và tạo việc làm, việc làm tăng thêm thu nhập cho khoảng 2.066 lao động trên địa bàn tỉnh, lũy kế tính đến ngày 14/9/2019 đã chuyển đổi việc làm và tạo việc làm, việc làm tăng thêm thu nhập cho khoảng 17.300 lao động. Tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị là 3,88%; Tỷ lệ lao động nông nghiệp trong tổng lao động xã hội là 70,1%; Tỷ lệ lao động qua đào tạo 48%.

Song song với đó, tỉnh đã giải quyết chính sách bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động kịp thời, đảm bảo đúng quy định của pháp luật; 100% người nộp hồ sơ đề nghị hưởng chính sách bảo hiểm thất đều được tư vấn về dạy nghề, việc làm phù hợp với từng đối tượng để giúp người lao động có phương án chuyển đổi việc làm. Trong 9 tháng đầu năm đã giải quyết 1.334 hồ sơ về chính sách bảo hiểm thất nghiệp.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, việc triển khai chính sách việc làm ở Sơn La còn gặp một số khó khăn nhất định như: Sơn La là một tỉnh miền núi có điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, quy mô kinh tế nhỏ, chuyển dịch cơ cấu kinh tế chậm so với tốc độ phát triển dân số, lực lượng lao động trong độ tuổi lao động, cơ cấu lao động làm việc trong ngành nông nghiệp cao, năng xuất lao động vẫn còn thấp. Công tác di dân tái định cư Thủy điện Sơn La và sự phát triển của đô thị hóa dẫn đến diện tích đất canh tác nông nghiệp của tỉnh bị thu hẹp, ảnh hưởng của biến đổi khi hậu làm cho tình hình phát triển nông, lâm, ngư nghiệp và công nghiệp cũng như công tác ổn định việc làm và tạo việc làm cho người lao động gặp nhiều khó khăn. Chất lượng việc làm trong năm 2018 đã được nâng lên, nhưng tính ổn định, bền vững trong việc làm vẫn còn thấp. Nhu cầu vay vốn giải quyết việc làm của người lao động và nhân dân trên địa bàn tỉnh vẫn còn rất lớn trong khi đó nguồn vốn được phân bổ còn hạn hẹp.

Cùng với đó, các doanh nghiệp trên địa bàn chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa, số doanh nghiệp còn ít so với tỷ lệ người dân, số doanh nghiệp lớn đầu tư chưa nhiều và một số cơ sở sản xuất của các doanh nghiệp lớn vẫn đang trong quá trình xây dựng, chưa đi vào hoạt động, chưa đáp ứng được nhu cầu phần lớn người lao động có mong muốn làm việc tại địa phương. Trình độ, kỹ năng nghề, ngoại ngữ, ý thức chấp hành kỷ luật lao động của nhiều lao động địa phương còn yếu, người dân và bản thân người lao động còn mang nặng tâm lý không muốn làm việc ở nước ngoài, xa gia đình.

Trong thời gian tới, tỉnh Sơn La tiếp tục nghiên cứu triển khai các văn bản có liên quan của Bộ, ngành, Chính phủ về lĩnh vực việc làm; Hướng dẫn các huyện, thành phố thực hiện Chương trình vay vốn giải quyết việc làm và xuất khẩu lao động; Thực hiện giám sát điều tra cập nhật thông tin thị trường lao động trên địa bàn; Tiếp tục thẩm định và ra quyết định về việc hưởng trợ cấp thất nghiệp cho người lao động./.