Căn cứ Báo cáo số 135-BC/BCSĐ ngày 17-3-2021 của Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh về đánh giá, phân tích, làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị có liên quan đến các chỉ số cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh và thu hút đầu tư trên địa bàn tỉnh; nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian đến; trong đó đánh giá về chỉ số công khai minh bạch giảm, nguyên nhân do một số địa phương chưa thực hiện tốt công tác chỉ đạo các đơn vị cấp xã thực hiện quy trình điều tra, rà soát, bình xét, công nhận đối tượng hộ nghèo hằng năm và công khai, minh bạch danh sách hộ nghèo. Sự phối hợp giữa chính quyền với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị-xã hội cấp xã trong việc rà soát, bình xét, công nhận hộ nghèo chưa chặt chẽ; trách nhiệm thuộc về Ủy ban nhân dân các huyện: Đăk Tô, Đăk Hà, Ngọc Hồi, Tu Mơ Rông trong thực hiện Quy trình điều tra, rà soát, bình xét và công nhận đối tượng hộ nghèo hằng năm.

Các nội dung làm việc: Kiểm tra công tác chỉ đạo, điều hành, tổ chức triển khai thực hiện (Kế hoạch tổ chức rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2020 trên địa bàn; Quyết định thành lập/kiện toàn BCĐ; phân công thành viên BCĐ phụ trách các xã, thị trấn; Biên bản các cuộc họp, …); cơ chế phối hợp của các đơn vị có liên quan; công tác niêm yết công khai danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo; việc cấp Giấy chứng nhận hộ nghèo, hộ cận nghèo. Kiểm tra quy trình rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo tại cấp xã, thị trấn; giải quyết đơn thư khiếu nại (nếu có); kiểm tra hồ sơ được lưu tại xã, thị trấn (Phiếu A; Phiếu B; danh sách hộ có khả năng rơi vào hộ nghèo, hộ cận nghèo; danh sách hộ có khả năng thoát nghèo, thoát cận nghèo; biên bản họp thôn thống nhất kết quả rà soát,…). Kiểm tra công tác phối hợp giữa chính quyền với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội trong công tác điều tra, bình xét công nhận hộ nghèo năm 2020.    

Đoàn đã làm việc với đại diện phòng Lao động-Thương binh và Xã hội thuộc bốn huyện; Ban giảm nghèo cấp xã, thôn, đến trực tiếp một số hộ dân. Qua kiểm tra thực tế nhận thấy: Uỷ ban nhân dân các huyện, xã, thị trấn được kiểm tra đã ban hành các kế hoạch, Quyết định, phân công nhiệm vụ trên địa bàn huyện, xã, thị trấn cơ bản đầy đủ, kịp thời, cụ thể: Ban hành Kế hoạch điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo; Kịp thời kiện toàn Ban Chỉ đạo cấp huyện, Ban giảm nghèo cấp xã, ban hành quy chế hoạt động và phân công nhiệm vụ cụ thể các thành viên; phân công các thành viên phụ trách xã, thôn, làng trong việc điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo; Thường xuyên phối hợp với Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp huyện, xã và các ban, ngành, đoàn thể cấp huyện, xã, đơn vị phụ trách 04 xuống thôn, xã tuyên truyền, vận động, hướng dẫn Nhân dân trong công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo, các tiêu chí, tiêu chuẩn quy định về hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ thoát nghèo, hộ thoát cận nghèo. Ủy ban nhân dân cấp huyện, xã đã ban hành Chương trình phối hợp với Mặt trận các cấp; tổ chức quán triệt mục đích, ý nghĩa và các Chương trình, chính sách giảm nghèo, trong đó có quy trình điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo đến cán bộ chủ chốt cấp huyện, xã và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn. Phân công cụ thể cán bộ theo dõi, tuyên truyền, tham gia điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn. Nhìn chung, hệ thống chính trị các cấp đã tham gia từ khâu tuyên truyền, tham gia, giám sát điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn theo đúng quy trình, quy định. Quy trình điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ thoát nghèo năm 2020 thực hiện đúng theo quy định tại Thông tư 17/2016/TT-BLĐTBXH ngày 28/6/2016 của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội về Hướng dẫn quy trình rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hằng năm theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều giai đoạn 2016-2020, Thông tư số 14/2018/TT-BLĐTBXH, ngày 26/9/2018 của Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 17/2016/TT-BLĐTBXH ngày 28/6/2016 của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội về hướng dẫn quy trình rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hằng năm theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều giai đoạn 2016-2020. Công tác bình xét hộ nghèo, hộ cận nghèo hằng năm được thực hiện dân chủ, công bằng, công khai, minh bạch và có sự tham gia giám sát của người dân. Tỷ lệ người dân tham gia dự họp chiếm khoảng 60-85% hộ dân trên địa bàn. Cấp huyện, xã đã tổ chức tập huấn cho thành viên Ban chỉ đạo và các điều tra viên về quy trình điều tra, rà soát hộ nghèo; cung cấp đầy đủ các biểu mẫu, công cụ phục vụ rà soát; có văn bản thông báo công khai, thông báo trên loa phát thanh của xã, thôn các danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ thoát nghèo, hộ thoát cận nghèo trên địa bàn (kết quả sơ bộ theo quy định tại bước 4 của Thông tư 17; kết quả chính thức theo quy định tại điểm a, bước 6 của Thông tư 14).       

Tuy nhiên, việc thực hiện công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo còn gặp một số khó khăn, tồn tại: Công tác tuyên truyền vận động, nâng cao nhận thức của người dân về công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo chưa được thường xuyên, liên tục; chỉ thực hiện tuyên truyền trong đợt cao điểm. Mặt trận và các tổ chức đoàn thể chưa có Kế hoạch chuyên đề về tuyên truyền, giám sát quy trình điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo (xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ Rông; xã Đắk 100%i, huyện Đắk Hà). Công tác kiểm tra việc niêm yết công khai danh sách tại các thôn đã được thực hiện, tuy nhiên kết quả kiểm tra không được thể hiện bằng biên bản hoặc báo cáo. Một số đơn vị cấp xã chưa ban hành Quyết định phê duyệt kết quả điều tra rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn mà chỉ thực hiện niêm yết công khai, các chính sách giảm nghèo trên cơ sở Quyết định phê duyệt của Uỷ ban nhân dân cấp huyện (thị trân Plei Kần, Ngọc Hồi; xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ Rông).
Sau kiểm tra, đoàn đã có báo cáo kết quả kiểm tra và đề nghị Uỷ ban nhân dân các huyện: Phát huy hiệu quả công tác phối hợp giữa các thành viên Ban Chỉ đạo cấp huyện, xã; xây dựng quy chế phối hợp; phân công nhiệm vụ cụ thể từng thành viên Ban Chỉ đạo phụ trách địa bàn từng xã; theo dõi, hướng dẫn giúp cho xã thực hiện các nhiệm vụ được giao; tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá, giám sát theo dõi trong quá trình triển khai thực hiện, đặc biệt là đối với công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn. Chủ động có những giải pháp, kế hoạch cụ thể để thực hiện, khắc phục những tồn tại, hạn chế được nêu tại điểm 2, mục III của báo cáo này trên địa bàn quản lý; đồng thời báo cáo về Uỷ ban nhân dân tỉnh qua Sở Lao động-TB&XH theo chế độ báo cáo định kỳ…