Theo các chuyên gia kinh tế, việc Hoa Kỳ tuyên bố áp thuế 25% lên hàng hóa nhập khẩu từ Canada và Mexico bắt đầu từ ngày 6 đang làm dấy lên lo ngại sâu sắc. Trước đó, mức thuế 10% đối với hàng hóa Trung Quốc cũng đã được nâng lên 20%. Dù Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick bày tỏ lạc quan về khả năng đạt thỏa thuận thương mại với Canada và Mexico ngay ngày 5/3, giới chuyên gia vẫn cảnh báo về những hệ lụy dây chuyền khó lường.

Giáo sư Wendong Zhang từ Đại học Cornell nhận định, mức độ tăng giá cả còn phụ thuộc vào diễn biến trong những ngày tới. "Liệu đây là thuế quan dài hạn hay chỉ là hành động ngắn hạn vẫn còn phải chờ xem", ông Zhang nói. Tuy nhiên, vị giáo sư này cũng không loại trừ khả năng thuế quan sẽ chỉ tồn tại trong thời gian ngắn nếu kinh tế Mỹ chịu tác động tiêu cực nghiêm trọng. Ông cảnh báo, Tổng thống Trump có thể chuyển hướng sang áp thuế đối với nhiều quốc gia như Ấn Độ và khối EU với sản phẩm khác như chip điện tử, thực phẩm, dược phẩm.

Thuế quan áp lên hàng hóa Trung Quốc có thể ảnh hưởng đến hàng loạt sản phẩm tiêu dùng, từ điện thoại di động, đồ chơi đến quần áo. Các doanh nghiệp có thể cố gắng tích trữ hàng hóa hoặc chuyển dịch chuỗi cung ứng để giảm thiểu tác động, nhưng điều này không hề dễ dàng. Ngay cả hàng hóa "Made in USA" cũng có thể chứa đựng nhựa hoặc bao bì có nguồn gốc từ Trung Quốc. Việc chuyển đổi chuỗi cung ứng quy mô lớn không chỉ phức tạp mà còn tốn kém.

Giám đốc điều hành (CEO) của Best Buy, Corie Barry, chia sẻ về ngành hàng điện tử tiêu dùng: "Chúng tôi dự đoán các nhà cung cấp sẽ chuyển một phần thuế quan sang các nhà bán lẻ, người tiêu dùng Mỹ rất có thể sẽ phải đối mặt với tình trạng giá cả leo thang".

Mỗi năm, Mỹ chi hàng tỷ đô la nhập khẩu rau quả từ Mexico và Canada. Thuế quan mới có thể đẩy giá thực phẩm lên cao, gây ảnh hưởng trực tiếp đến túi tiền của người tiêu dùng tại các siêu thị. Ngoài ra, giá các loại rượu mạnh nhập khẩu từ Canada và Mexico như tequila và whisky cũng có thể tăng theo.

Thực phẩm tươi sống, dễ hư hỏng có thể là nhóm hàng chịu tác động đầu tiên và nhanh nhất. Đặc biệt trong những tháng mùa đông, khi các nhà bán lẻ phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu để cung cấp rau quả tươi, người tiêu dùng có thể cảm nhận rõ rệt sự tăng giá, ví dụ như giá bơ nhập khẩu từ Mexico có thể tăng vọt chỉ trong vài ngày tới.

Không chỉ người tiêu dùng, các nhà sản xuất và bán lẻ cũng đang lo ngại về tác động của thuế quan. CEO của Best Buy thẳng thắn bày tỏ: "Thương mại quốc tế có vai trò sống còn đối với hoạt động kinh doanh và ngành công nghiệp của chúng tôi. Chuỗi cung ứng điện tử tiêu dùng mang tính toàn cầu hóa cao, công nghệ cao và phức tạp. Trung Quốc và Mexico vẫn là hai quốc gia cung cấp hàng hóa lớn nhất và lớn thứ hai cho chúng tôi".

CEO của Target, Brian Cornell, cũng cho biết doanh số và lợi nhuận của công ty trong mùa mua sắm cuối năm quan trọng đã sụt giảm do người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu. Ông dự báo lợi nhuận của Target vào đầu năm 2025 sẽ chịu áp lực đáng kể do thuế quan và các chi phí khác.

Ngành công nghiệp ô tô cũng không tránh khỏi ảnh hưởng. Chuỗi cung ứng phụ tùng ô tô giữa Mỹ, Canada và Mexico có nguy cơ bị gián đoạn, bên cạnh việc thuế quan áp lên phụ tùng ô tô từ Trung Quốc.

Đáp trả các động thái của Mỹ, Trung Quốc, Canada và Mexico đều đã công bố các biện pháp trả đũa. Trung Quốc dự kiến áp thuế lên đến 15% đối với một loạt nông sản nhập khẩu chủ chốt từ Mỹ, bao gồm thịt gà, thịt lợn, đậu nành và thịt bò, đồng thời mở rộng danh sách các công ty Mỹ bị hạn chế lên hơn 20.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau cũng tuyên bố sẽ áp thuế đối với hàng hóa Mỹ trị giá hơn 100 tỷ đô la Canada trong vòng 21 ngày tới. Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum cũng thông báo về các biện pháp đáp trả, nhưng chưa tiết lộ chi tiết cụ thể.