Chính sách BHTN ra đời và chính thức có hiệu lực ở nước ta từ ngày 1/1/2009 nhằm bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi bị mất việc làm, hỗ trợ người lao động học nghề, duy trì việc làm, tìm việc làm, góp phần bảo đảm an sinh xã hội trong bối cảnh nền kinh tế gặp nhiều khó khăn, được người lao động (NLĐ), người sử dụng lao động (NSDLĐ) và dư luận xã hội đánh giá cao. Đối với TTDVVL Hà Nội, việc đảm nhiệm và hoàn thành tốt nhiệm vụ thực hiện chính sách BHTN đã củng cố và khẳng định thêm vị trí, vai trò là đơn vị của Ngành Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH), đồng thời qua đó Trung tâm có thêm điều kiện gắn kết giữa cung - cầu lao động; làm tốt công tác thông tin thị trường lao động; tư vấn giới thiệu việc làm, đào tạo nghề, nâng cao trình độ nghiệp vụ của cán bộ, uy tín của Trung tâm.

Để thực hiện có hiệu quả các mục tiêu của chính sách BHTN trên địa bàn thành phố, Sở LĐTBXH đã chỉ đạo TTDVVL Hà Nội sắp xếp, bố trí nhân sự, ổn định bộ máy tổ chức, lựa chọn đội ngũ cán bộ có năng lực, trình độ để thực hiện nhiệm vụ tiếp nhận và giải quyết chính sách BHTN cho người lao động. Bố trí các phòng làm việc, kho lưu trữ hồ sơ tại trụ sở chính của Trung tâm với diện tích phù hợp và đầy đủ tiện nghi, trang thiết bị cần thiết; đồng thời bố trí thêm 8 địa điểm tiểu cụm quận, huyện để tiếp nhận đăng ký và hồ sơ BHTN trên địa bàn thành phố, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động khi đến liên hệ giải quyết BHTN. Với 10 năm thực hiện giải quyết chính sách BHTN, Trung tâm DVVL Hà Nội hiện đã có 5 kho lưu trữ hồ sơ BHTN được đặt tại trụ sở chính (215 Trung Kính, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội). Để bảo đảm an toàn cho hồ sơ lưu trữ và sắp xếp hồ sơ lưu trữ kịp thời, đầu năm 2019, Trung tâm đã thực hiện công tác di chuyển kho lưu trữ hồ sơ BHTN từ địa chỉ 215 Trung Kính, Yên Hòa, Cầu Giấy về 144 Trần Phú - Hà Đông.

Triển khai thực hiện mô hình tổ chức, hoạt động của Trung tâm theo chỉ đạo của Cục Việc làm - Bộ LĐTBXH, đơn vị đã thực hiện đầu tư cơ sở vật chất, sắp xếp, bố trí lại mặt bằng, sửa chữa, cải tạo lại nội thất một số phòng làm việc, đầu tư trang thiết bị cần thiết; triển khai nhiệm vụ BHTN tại các điểm, sàn GDVL vệ tinh được xây dựng theo mô hình các văn phòng đại diện; thiết lập Bộ phận Tư vấn ban đầu tại 3 địa điểm có đông NLĐ thất nghiệp đến giao dịch nhất là Yên Hòa, Hà Đông và Minh Khai, từng bước nâng cao hiệu quả giải quyết chế độ BHTN.

Kể từ ngày 11/3/2017, thực hiện chỉ đạo của Sở LĐTBXH và UBND Thành phố Hà Nội, Trung tâm đã kịp thời triển khai và phân công bố trí nhân sự tại các điểm tiếp nhận và trả kết quả làm việc sáng thứ 7 hàng tuần để tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, đồng thời thông tin tuyên truyền đến NLĐ. Hiện nay, ngoài các trụ sở của Trung tâm tại Yên Hòa và Hà Đông, việc tiếp nhận và trả kết quả BHTN còn được triển khai tại Minh Khai và 13 điểm, Sàn Giao dịch việc làm vệ tinh (trừ điểm Hoài Đức), tạo điều kiện thuận lợi cho NLĐ trong việc giải quyết thủ tục BHTN.

Sau hợp nhất 2 TTDVVL vào tháng 1/2017 theo Quyết định của UBND Thành phố Hà Nội, TTDVVL Hà Nội đã chủ động, linh hoạt trong công tác sắp xếp, bố trí các vị trí làm việc cho cán bộ nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất trong công tác phối kết hợp về chuyên môn, nghiệp vụ, giải quyết các vấn đề phát sinh khi thực hiện công việc. Để nâng cao chất lượng và hiệu quả thực hiện chính sách BHTN trên địa bàn thành phố, Trung tâm đã chủ động đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ thực hiện BHTN thông qua các hình thức: Chủ động mở nhiều lớp tập huấn nghiệp vụ, phổ biến chính sách pháp luật mới có liên quan, tập huấn pháp luật lao động, Luật Việc làm và các văn bản qui phạm pháp luật có liên quan, tập huấn chuyên sâu về nghiệp vụ, qui trình xử lý và giải quyết các phát sinh, vướng mắc, qui trình tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết BHTN theo qui trình một cửa, tập huấn về kỹ năng giao tiếp, thái độ ứng xử và ý thức trách nhiệm, rèn luyện thái độ phục vụ cho đội ngũ cán bộ nghiệp vụ trực tiếp giải quyết chính sách BHTN. Do đó, đến nay đội ngũ cán bộ, viên chức Trung tâm đã vững vàng trong việc xử lý các tình huống phức tạp về BHTN, chuyên nghiệp, tránh xảy ra sai sót, phiền hà cho người lao động.

 Người lao động được tư vấn thông tin giới thiệu việc làm để quay trở lại thị trường lao động

Cùng với đó, Trung tâm đã tổ chức thông tin, tuyên truyền sâu rộng về chính sách BHTN dưới nhiều hình thức phong phú, đa dạng để NLĐ và NSDLĐ biết và thực hiện đúng qui định của pháp luật. Phối hợp với cơ quan Bảo hiểm xã hội ban hành Qui trình thực hiện BHTN trên địa bàn Hà Nội phù hợp với từng giai đoạn nhằm đơn giản hóa các thủ tục hành chính và giảm thiểu việc phải đi lại cho NLĐ khi giải quyết BHTN.Trong quá trình tổ chức thực hiện thường xuyên chia sẻ thông tin, phối hợp, giải quyết các thủ tục hồ sơ BHTN... nhằm kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, tạo thuận lợi cho NLĐ. Ứng dụng tốt công nghệ thông tin vào triển khai thực hiện BHTN, qua đó giảm thời gian giải quyết và nâng cao tính chính xác về giải quyết hồ sơ và các chế độ hưởng BHTN, đồng thời kết nối hỗ trợ, giới thiệu việc làm cho NLĐ. Công tác kiểm tra, theo dõi, cập nhật các thông tin của NLĐ liên quan đến việc hưởng các chế độ BHTN được TTDVVL Hà Nội tin học hóa và xử lý bằng các phần mềm tác nghiệp. Quy trình xử lý được thực hiện từ khâu tiếp nhận, giải quyết hồ sơ cho đến khâu quản lý đối tượng NLĐ trong suốt quá trình hưởng trợ cấp thất nghiệp (TCTN). Cuối năm 2017 và năm 2018, thực hiện chỉ đạo của Cục Việc làm về số hóa tài liệu BHTN, Trung tâm DVVL Hà Nội đã thực hiện scan và mã số hóa hồ sơ BHTN theo qui định.

Kết quả triển khai thực hiện chính sách BHTN trên địa bàn thành phố Hà Nội, từ năm 2010 - 2019, số người nộp hồ sơ đề nghị hưởng TCTN là 348.024 người; số người đã có quyết định hưởng TCTN là 344.296 người; số người chuyển nơi hưởng TCTN là hơn 8.300 người; số người có quyết định hỗ trợ học nghề: 20.670 người; số người được tư vấn GTVL là: 343.002 người; số tiền chi trả TCTN và hỗ trợ học nghề: hơn 4.000 tỷ đồng, trong đó số tiền chi TCTN hằng tháng theo Quyết định là hơn 3.920 tỷ đồng; số tiền chi hỗ trợ học nghề theo Quyết định là: hơn 34 tỷ đồng. Số lượng hồ sơ giải quyết BHTN tăng dần đều qua các năm, số người nộp hồ sơ đề nghị hưởng TCTN tại TTDVVL Hà Nội năm 2019 tăng 19,12% so với năm 2018 và tăng khoảng 47% so với năm 2016. Số người có quyết định hưởng TCTN năm 2019 tăng 18,96% so với năm 2018 và tăng hơn 45% so với năm 2016. So với những năm đầu thực hiện chính sách BHTN như năm 2010 thì số người đăng ký hưởng TCTN ở Hà Nội đã tăng đến gần 17 lần. Số người có quyết định hưởng TCTN tăng gần 16,6 lần. Tương tự, số liệu thực hiện các mảng công việc thuộc lĩnh vực BHTN ở Hà Nội cũng tăng dần qua các năm và ngày càng có xu hướng năm sau tăng cao hơn nhiều so với năm trước.

Trung tâm DVVL Hà Nội vẫn đang đồng bộ niêm yết bộ thủ tục hành chính tại các điểm, Sàn tiếp nhận và trả kết quả giải quyết BHTN theo chỉ đạo. Bộ thủ tục hành chính được niêm yết công khai, rõ ràng, minh bạch mang đến nhiều thuận lợi cho NLĐ. Qua thăm dò ý kiến thì đại đa số NLĐ đến giao dịch đều hài lòng về phong cách, thái độ phục vụ và tinh thần làm việc của đội ngũ nhân viên, viên chức của Trung tâm DVVL Hà Nội. Thời gian giải quyết hưởng BHTN được rút ngắn 3 ngày (17 ngày so với thời gian qui định là 20 ngày). Thời gian hỗ trợ học nghề được rút ngắn 4 ngày (11 ngày so với 15 ngày theo qui định). Thời gian giải quyết hồ sơ NLĐ đề nghị chuyển hưởng đi tỉnh khác được rút ngắn 2 ngày (theo qui định là 3 ngày, thực hiện trong 1 ngày).

Hiện nay, việc thực hiện chính sách BHTN trên địa bàn Hà Nội về cơ bản đáp ứng tốt nhu cầu giải quyết chế độ của NLĐ. Sau một thời gian triển khai mô hình một cửa theo Đề án 7444 của UBND thành phố Hà Nội, NLĐ đã được thụ hưởng dịch vụ công một cách thuận tiện, thân thiện và công khai, minh bạch và thực sự hài lòng khi đến giao dịch tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả BHTN tại Trung tâm.

Công tác tư vấn GTVL cho NLĐ thất nghiệp luôn được lãnh đạo Trung tâm quan tâm chỉ đạo, tổ chức thực hiện và được đẩy mạnh tại tất cả các điểm tiếp nhận hồ sơ BHTN thuộc Trung tâm, bảo đảm 100% NLĐ đến đăng ký thất nghiệp, thông báo tìm việc làm hàng tháng trong thời gian hưởng TCTN đều được Trung tâm tư vấn về việc làm, học nghề. Trung tâm còn tổ chức tư vấn tập trung, tư vấn tại các doanh nghiệp về chính sách hỗ trợ học nghề đối với NLĐ hưởng TCTN. Sau khi kết thúc khóa học, các học viên là lao động hưởng TCTN tiếp tục được tư vấn, định hướng để có thể tự tạo việc làm. Đối với những học viên có nhu cầu tìm việc làm, Trung tâm sẽ hỗ trợ tư vấn, GTVL miễn phí. Nhân sự thực hiện công tác tư vấn, GTVL được bố trí tại trụ sở chính, các cơ sở và điểm tiếp nhận giải quyết BHTN. Công tác tư vấn, GTVL cho lao động BHTN tại Trung tâm được thực hiện theo qui trình rõ ràng, tạo điều kiện tối đa cho NLĐ.

Theo ông Tạ Văn Thảo, Giám đốc TTDVVL Hà Nội, để nâng cao chất lượng hoạt động, đặc biệt là nhiệm vụ tư vấn, GTVL, thì tổ chức các phiên giao dịch việc làm dành cho lao động BHTN là rất cần thiết nhằm hỗ trợ NLĐ bị mất việc làm đang trong thời gian hưởng TCTN sớm tìm được việc làm để quay lại với thị trường lao động./.