Kết quả tích cực

Trước khi có chính sách hỗ trợ nhà ở theo Quyết định 22 của Thủ tướng Chính phủ, nhiều hộ người có công sống trong những ngôi nhà bị hư hỏng, dột nát, cá biệt có một số hộ sống trong nhà tạm bợ, đơn sơ. Sau khi được hỗ trợ, các hộ có điều kiện xây mới, sửa chữa lại nhà ở kiên cố, an toàn, nhất trong các đợt bão lũ, góp phần cải thiện điều kiện sống.

Sau cơn bão số 5 năm 2019, xã Phước Hòa (huyện Tuy Phước) có hai hộ người có công nhà bị sập hoàn toàn. Đó là gia đình thương binh Nguyễn Đức Thành và Trần Văn Hóa cùng ở thôn Tân Giản. Được nhận số tiền hỗ trợ xây nhà 40 triệu đồng theo Quyết định 22, hai anh rất vui mừng, cộng thêm số tiền tiết kiệm và vay mượn chút ít, cả hai đã xây được những căn nhà mới chắc chắn, vững vàng. Anh Trần Văn Hóa - là thân nhân liệt sĩ - xúc động cho biết điều tâm đắc nhất là đã có chỗ tươm tất để thờ cúng anh ruột. Ở xã lân cận Phước Nghĩa, bà Nguyễn Thị Hồng, 76 tuổi, thương binh 21% cũng không còn lo mưa làm dột mái, thấm tường sau khi nhận 20 triệu đồng để sửa nhà theo Quyết định 22. Bà Hồng cho biết: “Nhà bị hư hỏng nhưng tôi không có khả năng sửa chữa. Nhờ sự hỗ trợ, giờ tôi đã yên tâm an hưởng tuổi già với con cháu trong ngôi nhà vững chãi rồi”.

Huyện Hoài Nhơn là địa phương có số lượng người có công được hỗ trợ về nhà ở nhiều nhất tỉnh với 1.895 hộ. Qua kiểm tra của huyện cho thấy, các nhà xây dựng mới đảm bảo tiêu chuẩn 3 cứng (nền cứng, khung - tường cứng, mái cứng), còn nhà sửa chữa đảm bảo tiêu chuẩn 2 cứng (khung - tường cứng, mái cứng). Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Nhơn Trương Đề cho biết, huyện đã thành lập Ban chỉ đạo hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người có công cách mạng để điều hành chương trình. Các cấp chính quyền từ huyện đến xã cũng tích cực vận động các tổ chức, cá nhân ủng hộ giúp đỡ. Bản thân và gia đình người có công, cộng đồng dân cư, đoàn thể chính trị tham gia tích cực vào việc xây dựng nhà ở. “Điều này đã tạo điều kiện thuận lợi, giúp nhiều ngôi nhà đẩy nhanh tiến độ xây dựng trước thời hạn”, ông Đề trao đổi.

Huy động các nguồn lực giúp đỡ

Theo báo cáo tổng kết của UBND tỉnh, giai đoạn 2013 - 2019, đã có 6.173 hộ người có công được hỗ trợ về nhà ở, trong đó 3.481 hộ xây mới, 2.692 hộ được sửa chữa. Tổng kinh phí hỗ trợ trực tiếp cho việc sửa chữa và xây mới trên 193,6 tỷ đồng, bao gồm: Vốn ngân sách Trung ương 131,49 tỷ đồng, vốn ngân sách tỉnh trên 25,8 tỷ đồng, vốn ngân sách huyện 2,36 tỷ đồng, vốn huy động khác trên 33,9 tỷ đồng. 

Sau khi kết thúc chương trình hỗ trợ giai đoạn 2013 - 2019 theo Quyết định 22, trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều gia đình chính sách thật sự khó khăn về nhà ở. Qua thống kê sơ bộ, hiện có khoảng 3.000 hộ NCC đủ điều kiện theo quy định được nhận hỗ trợ này với tổng kinh phí ước tính khoảng 90 tỷ đồng. Một trong những lý do chính của việc phát sinh thêm là thời gian thực hiện chính sách khá dài (từ năm 2013 - 2019), đặc biệt ở những khu vực thường xuyên xảy ra bão lụt lớn, đã làm nhiều hộ người có công có nhà ở bị hư hỏng nặng. UBND tỉnh đã đề nghị Trung ương duy trì thực hiện giai đoạn 3 của Quyết định 22. UBND tỉnh kiến nghị Trung ương xem xét cấp cho tỉnh khoản kinh phí 18,14 tỷ đồng mà tỉnh đã tạm ứng để thực hiện hỗ trợ cho các hộ Trung ương cấp còn thiếu.

Ghi nhận đến cuối năm 2019, số hộ gia đình người có công xin đăng ký thẩm tra hỗ trợ xây dựng nhà ở trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố khá nhiều, trong đó có những hộ nhà cửa hư hỏng, có khả năng sụp đổ trong mùa mưa bão sắp đến. Trước tình hình này, các huyện kiến nghị các cấp, ngành quan tâm, sớm có kế hoạch thực hiện việc hỗ trợ. Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Ân Nguyễn Xuân Phong đề nghị tỉnh cân đối ngân sách số tiền trong Quyết định 22 đã được phê duyệt và ủy quyền cho huyện phê duyệt hỗ trợ cho các hộ mới phát sinh.  

Ngọc Tú