Theo Nghị định 151, từ 1/1/2025, xe ô tô kinh doanh chở trẻ em mầm non, học sinh phải sơn màu vàng đậm. Ngoài ra, xe phải lắp đặt thiết bị cảnh báo bỏ quên trẻ em cùng yêu cầu về quy cách, vị trí dán dấu hiệu nhận biết xe chở học sinh. Tuy nhiên, theo ghi nhận trên thực tế, phần lớn xe đưa đón học sinh hiện nay vẫn chưa đáp ứng các quy định mới này.

Khó thực hiện quy định mới

Ông Trần Trung Kiên, Giám đốc HTX Thương mại & Dịch vụ Trần Gia (Hưng Yên) cho biết, việc đổi màu xe theo yêu cầu của quy định mới vẫn là bài toán nan giải với nhiều doanh nghiệp vận tải.

Chi phí sơn lại một xe 29 chỗ khoảng 20 triệu đồng, xe lớn hơn có thể lên đến 50-60 triệu đồng. Không chỉ tốn kém, doanh nghiệp còn phải làm thủ tục xin đổi màu, đăng ký lại với cơ quan chức năng – một quá trình không thể hoàn tất ngay, nhất là với đơn vị sở hữu hàng chục xe đưa đón học sinh.

Ngoài ra, xe chở học sinh chỉ hoạt động 9 tháng/năm, nhưng nếu đổi màu sơn, dán logo cố định, phần thời gian còn lại rất khó tận dụng để chạy dịch vụ khác, gây lãng phí lớn. Ngành vận tải vốn đã chịu nhiều chi phí như lương tài xế, bảo dưỡng, khấu hao, đăng kiểm… nếu quy định không linh hoạt, chủ xe có thể mất nguồn thu từ các hoạt động ngoài đưa đón học sinh.

Anh Nguyễn Công Hải, tài xế đưa đón học sinh tại một trường Quốc tế (quận Hà Đông, TP Hà Nội), bày tỏ băn khoăn về quy định xe đưa đón phải sơn màu vàng đậm. Chiếc xe của anh không chỉ phục vụ học sinh mà còn chạy thêm các dịch vụ khác để tăng thu nhập.

"Nếu bắt buộc đổi màu sơn, chúng tôi chỉ có thể chở học sinh mà không thể tận dụng xe vào những ngày nghỉ hay dịp lễ. Bỏ tiền mua xe nhưng chỉ chạy được 9 tháng/năm thì làm sao đủ sống?" – anh Hải nói.

Ngoài ra, theo Nghị định 151, xe chở trẻ mầm non và tiểu học phải có dây đai an toàn hoặc ghế ngồi phù hợp với lứa tuổi. Tuy nhiên, thực tế triển khai lại không hề đơn giản.

Ông Bùi Công Nam, tài xế hợp đồng của một doanh nghiệp đưa đón học sinh, bày tỏ lo ngại: "Xe đưa đón gom học sinh theo tuyến, có trẻ nhỏ, trẻ lớn, chiều cao và cân nặng khác nhau. Dây đai và ghế trên xe đã thiết kế theo tiêu chuẩn, nếu yêu cầu bổ sung ghế riêng cho từng độ tuổi rồi lại tháo ra khi chở khách khác, thì quá tốn kém và bất tiện".

Quy định mới cũng bắt buộc xe đưa đón học sinh phải gắn thiết bị chống bỏ quên trẻ em, nhưng đến nay vẫn chưa có quy chuẩn cụ thể, khiến doanh nghiệp vận tải lúng túng trong việc lựa chọn thiết bị phù hợp.

Trước những khó khăn trong việc tuân thủ quy định mới, các doanh nghiệp vận tải đang đứng trước bài toán khó trong việc làm sao vừa đảm bảo an toàn cho học sinh mà không bị đội thêm chi phí lớn.

Kiến nghị hoãn xử phạt xe đưa đón học sinh

Trước những bất cập này, Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TP HCM và Hiệp hội Vận tải Ô tô Hành khách TP HCM đã kiến nghị Bộ GTVT và Bộ Công an sớm ban hành thông tư hướng dẫn, đồng thời gia hạn thời gian xử phạt vi phạm.

Theo ông Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội, việc triển khai xử phạt nên dời sang tháng 9/2025, áp dụng từ năm học mới để tránh gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Ngoài ra, Hiệp hội cũng đề xuất điều chỉnh phương thức trợ giá hoặc tăng mức trợ giá đã duy trì gần 20 năm, giúp doanh nghiệp có điều kiện đầu tư phương tiện hiện đại, đáp ứng tiêu chuẩn an toàn mới.

Một vấn đề khác cũng được Sở GTVT kiến nghị là điều chỉnh kích thước hoặc vị trí gắn biển báo nhận diện xe chở học sinh theo Quy chuẩn QCVN 09:2024/BGTVT. Hiện biển báo có kích thước 350 mm x 350 mm, nếu đặt ở góc dưới bên phải kính xe có thể hạn chế tầm nhìn của tài xế.

Trong thời gian chờ hướng dẫn cụ thể, Sở GTVT đề xuất chưa xử phạt phương tiện vi phạm theo Nghị định 168/2024 để tránh gây xáo trộn hoạt động đưa đón học sinh.

Trịnh Hải