Dữ liệu mới nhất cho thấy Trung Quốc tiếp tục khẳng định vị thế cường quốc xuất khẩu ô tô số một thế giới khi năm 2024, lượng xe xuất khẩu vượt mốc 5 triệu chiếc, bỏ xa Nhật Buộc đua xe điện.

Theo Nikkei Asia, năm 2024, Trung Quốc xuất khẩu 5,85 triệu xe, tăng trưởng ấn tượng 19% so với năm trước đó. Trong khi đó, Nhật Bản, xếp thứ hai, lại chứng kiến sự sụt giảm 5% với 4,21 triệu xe xuất khẩu. Khoảng cách giữa hai quốc gia ngày càng nới rộng, khiến khả năng Nhật Bản đòi lại ngôi vương trở nên xa vời hơn bao giờ hết. Đây là năm thứ hai liên tiếp Trung Quốc giữ vị trí dẫn đầu toàn cầu về xuất khẩu ô tô, củng cố thêm vị thế vượt trội so với Nhật Bản.

Xe điện BYD của Trung Quốc. (Ảnh: CFP)

Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản cũng công bố số liệu xuất khẩu ô tô năm 2024, ghi nhận mức giảm đầu tiên sau hai năm. Trong đó, xe du lịch, chiếm 90% tổng lượng xuất khẩu, giảm 4% xuống còn 3,81 triệu chiếc. Đáng chú ý, xuất khẩu sang Bắc Mỹ, thị trường lớn nhất của Nhật Bản, giảm tới 7% xuống còn 1,6 triệu chiếc.

Ngược lại, xuất khẩu ô tô của Trung Quốc lần đầu tiên vượt mốc 5 triệu chiếc, thiết lập kỷ lục mới. Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, xe năng lượng mới (NEV), bao gồm xe điện thuần túy (BEV) và xe hybrid sạc điện (PHV), chiếm hơn 20% tổng lượng xuất khẩu.

Báo cáo của Nikkei Asia nhấn mạnh, ô tô Trung Quốc đang tăng trưởng mạnh mẽ, đặc biệt tại các thị trường mới nổi như Đông Nam Á, nhờ lợi thế về giá cả cạnh tranh. Tuy nhiên, tình trạng dư thừa nguồn cung tại Trung Quốc có thể gây ra những tác động lớn hơn đến thị trường ô tô châu Âu và Đông Nam Á.

Tập đoàn ô tô Toyota Nhật Bản (Ảnh: CFP)

Kể từ năm 2008, xuất khẩu ô tô của Nhật Bản chưa từng vượt quá 5 triệu chiếc. Trong những năm gần đây, con số này dao động quanh mức 4 triệu chiếc do xu hướng dịch chuyển sản xuất ra nước ngoài và nhiều yếu tố khác. Trong khi đó, Trung Quốc tiếp tục mở rộng xuất khẩu xe điện giá rẻ và xe động cơ đốt trong truyền thống. Dự kiến đến năm 2025, khoảng cách xuất khẩu giữa hai quốc gia sẽ còn gia tăng.

Ô tô Trung Quốc cũng dần khẳng định chỗ đứng tại thị trường Nhật Bản. Doanh số xe điện của BYD tại Nhật Bản năm 2024 tăng 54% lên 2.223 chiếc, lần đầu tiên vượt qua doanh số xe điện của Toyota. Dự kiến năm 2025, thương hiệu xe điện Trung Quốc Zeekr cũng sẽ gia nhập thị trường Nhật Bản.

Theo nhận định, trong bối cảnh năng lực cạnh tranh xe điện đang bị tụt lại phía sau, thách thức lớn nhất đối với các doanh nghiệp Nhật Bản là làm thế nào để nhanh chóng tung ra thị trường những mẫu xe có giá cả cạnh tranh và sức hấp dẫn lớn.

Lê Nguyên