Nhằm đẩy mạnh hỗ trợ việc làm cho người lao động, từ năm 1992, Quỹ quốc gia về giải quyết việc làm (nay là Quỹ quốc gia về việc làm) được thành lập theo Nghị quyết số 120/HĐBT để cho vay tín dụng ưu đãi đối với cơ sở sản xuất kinh doanh nhỏ, hộ gia đình. Đến nay, nguồn vốn cho vay từ Quỹ quốc gia về việc làm đạt hơn 4.497 tỷ đồng; riêng giai đoạn từ năm 2016 đến tháng 6-2018, doanh số cho vay hằng năm khoảng 2.500-3.000 tỷ đồng, hỗ trợ việc làm cho hơn 303.000 lao động.

Đầu năm 2003, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) sau khi thành lập và khai trương hoạt động được Chính phủ giao nhiệm vụ quản lý, cho vay và thu hồi vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm thay chức năng giải ngân của Kho bạc Nhà nước. Kế thừa và phát huy kinh nghiệm quản lý Quỹ, cùng sự sáng tạo, cố gắng nỗ lực của cán bộ, nhân viên toàn hệ thống NHCSXH, hoạt động cho vay giải quyết việc làm luôn được duy trì thường xuyên, chất lượng, hiệu quả cho vay không ngừng tăng lên, Quỹ được bảo toàn.

Báo cáo từ NHCSXH cho thấy, đến ngày 30-9, nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm đạt 14.560 tỷ đồng, tăng 7.631 tỷ đồng so năm 2015. Trong đó, nguồn vốn từ Quỹ quốc gia giải quyết việc làm là 4.497 tỷ đồng, tăng 64 tỷ đồng so năm 2015 từ số tiền lãi thu được bổ sung cho Quỹ; nguồn vốn của địa phương ủy thác sang NHCSXH để cho vay giải quyết việc làm là 6.285 tỷ đồng, tăng 3.789 tỷ đồng so năm 2015, nguồn vốn do NHCSXH huy động để cho vay giải quyết việc làm là 3.778 tỷ đồng. Dư nợ cho vay giải quyết việc làm đạt 14.451 tỷ đồng, với gần 476 nghìn khách hàng còn dư nợ, dư nợ cho vay xuất khẩu lao động đạt 722 tỷ đồng, với hơn 15 nghìn hộ vay còn dư nợ.

Riêng giai đoạn 2016 đến ngày 30-9, doanh số cho vay giải quyết việc làm đạt 15.477 tỷ đồng, doanh số cho vay xuất khẩu lao động đạt 746 tỷ đồng, qua đó giúp hơn 535 nghìn lao động được tạo việc làm, hơn 11 nghìn lao động được vay vốn đi xuất khẩu lao động.

Mặc dù đạt được những kết quả tích cực, nhưng hoạt động cho vay vốn tạo việc làm từ Quỹ quốc gia về việc làm cũng đang gặp những khó khăn, tồn tại. Theo Thứ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) Doãn Mậu Diệp, chất lượng việc làm tạo ra chưa cao, hoạt động cho vay chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp, đối tượng cho vay là các cơ sở sản xuất, kinh doanh thấp. Nguồn vốn cho vay của Quỹ còn hạn chế, mới chỉ đáp ứng 30-35% nhu cầu vốn tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm.

“Trong giai đoạn tới, thị trường lao động ngày càng sôi động hơn, phát triển hơn, nhu cầu việc làm chất lượng hơn, bền vững hơn, khởi nghiệp của người lao động, nhu cầu tiếp cận vốn tín dụng của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, của lao động thanh niên, lao động nông thôn,... đặt ra nhiều yêu cầu, thách thức với việc nâng cao hiệu quả và bảo đảm chất lượng tín dụng hỗ trợ của Nhà nước qua Ngân hàng Chính sách xã hội”, Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp cho biết.

Để chương trình trong thời gian tới đạt hiệu quả cao hơn, đại diện lãnh đạo NHCSXH cũng đề nghị Chính phủ hằng năm tăng cấp bổ sung ngân sách Nhà nước, bổ sung nhiều nguồn lực của xã hội (trong nước và ngoài nước) cho Quỹ quốc gia về việc làm, do nhu cầu vay vốn tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm. Bộ LĐ-TB-XH nghiên cứu, tham mưu trình Chính phủ xem xét, điều chính lãi suất vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm lên bằng lãi suất vay vốn đối với hộ cận nghèo theo từng thời kỳ do Thủ tướng Chính phủ quy định.