Theo báo cáo đánh giá về hiệu quả sau 10 năm triển khai thực hiện Quyết định 1956,  tính đến nay, trên địa bàn toàn tỉnh đã có 100% huyện, thành phố  đã thành lập Ban chỉ đạo (BCĐ) cấp huyện và do đồng chí Phó Chủ tịch huyện, thành phố làm Trưởng ban và 100% xã/phường thành lập Tổ chỉ đạo 1956, các tổ đều có quy chế hoạt động. Đến nay hầu hết lãnh đạo, cán bộ chủ chốt ở các huyện, thành phố, các xã/phường, thị trấn và nhân dân trên địa bàn đã nắm bắt được nội dung, chính sách về dạy nghề cho lao động nông thôn, từ đó giúp lao động nông thôn thấy được sự cần thiết đối với việc học nghề và tạo việc làm, góp phần xóa đói giảm nghèo một cách hiệu quả.

 Bà Lục Bích Phúc, Phó Giám đốc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Sóc Trăng cho biết: Công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn (LĐNT) đã gắn với giải quyết việc làm được triển khai thực hiện đồng bộ mang lại hiệu quả thiết thực. Kết quả, có 15 cơ sở giáo dục nghề nghiệp hợp tác với doanh nghiệp, trong đó: Trường Cao đẳng Nghề Sóc Trăng và Trường Cao đẳng Cộng đồng Sóc Trăng có bộ phận, tổ chức làm đầu mối gắn kết với doanh nghiệp, với các hình thức hợp tác như: cơ sở giáo dục nghề nghiệp gửi học sinh, sinh viên, người học nghề thực tập, thực tế tại doanh nghiệp, mời cán bộ kỹ thuật, kỹ sư,... của doanh nghiệp tham gia giảng dạy, tham gia xây dựng chương trình đào tạo; mời doanh nghiệp tham gia tư vấn, tuyển dụng tại các buổi đối thoại, lễ trao bằng tốt nghiệp. Các ngành, nghề liên kết, hợp tác đào tạo gắn với giải quyết việc làm giữa cơ sở giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp được đánh giá đạt hiệu quả rất thiết thực.

Còn theo đánh giá của các doanh nghiệp liên kết đào tạo cho biết, các nghề đào tạo đạt hiệu quả như: Công nghệ ôtô, điện công nghiệp, kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí, nuôi trồng thủy sản, chế biến thủy sản, chế biến thực phẩm,... trên 95% học sinh, sinh viên có việc làm sau tốt nghiệp, với mức thu nhập bình quân từ 05 triệu đồng đến 08 triệu đồng/tháng. Hiệu quả của Đề án 1956 đã  giúp người lao động nông thôn có nghề nghiệp, có việc làm, thu nhập ổn định, vươn lên thoát nghèo, đời sống được cải thiện, góp phần thực hiện tốt các Chương trình mục tiêu quốc gia về Giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020.  Đồng thời, công tác đào tạo nghề cho LĐNT được gắn với việc tạo sinh kế sau đào tạo, như: đào tạo gắn với mở cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ; đào tạo gắn với việc làm hiện có của hộ gia đình; đào tạo gắn với việc làm tại công ty, doanh nghiệp; đào tạo gắn với hợp tác xã, tổ hợp tác, nhóm sản xuất, dịch vụ; đào tạo gắn với đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; đào tạo phục vụ khai thác tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương.

Mô hình đào tạo nghề may theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp tại huyện Cù Lao Dung, tỉnh Sóc Trăng góp phần giải quyết việc làm và giảm nghèo bền vững

Điểm nổi bật qua 10 năm thực hiện Đế án 1956 tại địa phương, qua từng giai đoạn, LĐNT có việc làm ổn định với mức thu nhập thấp nhất từ 1,5 triệu đồng/tháng, cao nhất lên đến 13 triệu đồng/tháng, bình quân từ 04 triệu đồng/tháng đến 07 triệu đồng/tháng.  Đặc biệt đào tạo gắn với đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (trên địa bàn thị xã Vĩnh Châu) có mức thu nhập từ 8 triệu đồng/tháng đến 10 triệu đồng/tháng đã mang lại hiệu quả thiết thực. Các hình thức giải quyết việc làm sau đào tạo cho lao động nông thôn như: được doanh nghiệp tuyển dụng vào làm việc theo hợp đồng lao động chiếm 21,3%, được doanh nghiệp nhận ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm chiếm 14,6%, tiếp tục làm nghề cũ nhưng năng suất, thu nhập tăng lên chiếm 62,7%, tự thành lập doanh nghiệp, tham gia hợp tác xã, tổ hợp tác, nhóm sản xuất chiếm 1,4%, tham gia lao động ở nước ngoài theo hợp đồng chiếm 0,2%, số hộ gia đình có người tham gia học nghề được thoát nghèo chiếm 6,4%, trở thành hộ có thu nhập khá chiếm 4,1%.

 Các ngành, nghề đào tạo trong lĩnh vực phi nông nghiệp đạt hiệu quả bền vững như: nghề kỹ thuật xây dựng cơ bản (theo nhu cầu đào tạo công nhân xây dựng của các công ty xây dựng trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố), nghề may công nghiệp (theo nhu cầu của công ty trong lĩnh vực may mặc như: Công ty Cổ phần may Nhà Bè Sóc Trăng, Công ty TNHH Broadspeak Sóc Trăng, Công ty TNHH Dintsun Việt Nam,...), nghề may bao tay (cơ sở may bao tay Trần Điền tại xã An Thạnh Đông, huyện Cù Lao Dung, Sóc Trăng), các nghề: điện dân dụng, điện công nghiệp, cắt - uốn tóc, sửa xe gắn máy, sửa điện thoại di động, đan đát hàng thủ công mỹ nghệ, ... sau học nghề người lao động đều có việc làm, thu nhập ổn định (bình quân từ 02 đến 06 triệu đồng/tháng). Đặc biệt nghề may công nghiệp, điện gia dụng, sửa chữa điện tử, sửa chữa điện thoại di động, cắt - uốn tóc, sửa xe gắn máy, đan ghế giả mây,... người lao động sau khi học nghề tự thành lập cơ sở riêng như: may công nghiệp thị xã Ngã Năm, thị xã Vĩnh Châu, huyện Thạnh Trị, huyện Kế Sách, huyện Long Phú, huyện Mỹ Xuyên....; cơ sở đan ghế giả mây, đan giỏ dây nhựa ở thị xã Vĩnh Châu và các huyện: Long Phú, Châu Thành, Thạnh Trị, Mỹ Xuyên, Trần Đề, Kế Sách,...; sửa xe gắn máy tại huyện Kế Sách, Long Phú, thị xã Vĩnh Châu,....

Bên cạnh đó, các ngành, nghề đào tạo trong lĩnh vực nông nghiệp đạt hiệu quả, đặc biệt là các ngành, nghề đào tạo gắn với việc tại chỗ, gắn với thực hiện Chương trình mỗi xã một sản phẩm (Chương trình OCOP) trong nông nghiệp như: kỹ thuật nuôi bò, nuôi heo, nuôi gà thả vườn, nuôi ong,  trồng nấm bào ngư, nấm rơm, trồng cây có múi, trồng lúa chất lượng cao,...Các hộ gia đình tham gia học nghề nông nghiệp được trang bị kiến thức, kỹ năng: xây dựng chuồng trại, cách phòng, ngừa, chẩn đoán bệnh, cách phối giống và tiêm thuốc phòng, điều trị bệnh cho vật nuôi, cây trồng. Người lao động sau học nghề tự tin, chủ động hơn trong vận dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, chuyển đổi giống cây trồng, vật nuôi. Qua đó, giúp các hộ gia đình tăng năng suất, giảm chi phí đầu vào, tăng lợi nhuận, thu nhập cho bản thân và gia đình trong sản xuất nông nghiệp.

Mô hình dạy nghề đan giỏ nhựa tại huyện Vĩnh Châu được triển khai có hiệu quả trong những năm qua

Song song đó, trong giai đoạn qua toàn tỉnh đã tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cho 6.347 lượt cán bộ công chức xã/phường. Việc đào tạo, bồi dưỡng đã giúp cán bộ, công chức cấp xã đáp ứng yêu cầu đặt ra. Cùng với đó, công tác thông tin tuyên truyền được quan tâm và đẩy mạnh. Trong giai đoạn qua, các cấp ủy đảng và chính quyền đã chú trọng về công tác tuyên truyền về giáo dục nghề nghiệp; tuyên truyền về ý nghĩa, quyền và lợi ích của người lao động, của doanh nghiệp khi tham gia giáo dục nghề nghiệp gắn với giải quyết việc làm; phổ biến các gương điển hình tiên tiến của người học nghề, có việc làm, tăng thu nhập vươn lên khá, giàu góp phần thực hiện tốt công tác giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới tại địa phương.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn trên địa bàn vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế như: Quy mô tuyển sinh của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp còn nhỏ. Công tác tuyển sinh, đào tạo những ngành, nghề nặng nhọc, độc hại, ngành, nghề năng khiếu, các ngành, nghề thuộc lĩnh vực kinh tế, xã hội  kết quả tuyển sinh rất thấp, có ngành, nghề không tuyển được người học. Cơ sở vật chất, trang thiết bị đào tạo của các Trung tâm GDNN cấp huyện chưa được quan tâm đầu tư nhiều. Công tác phân luồng, hướng nghiệp học sinh sau trung học cơ sở, trung học phổ thông sang học nghề tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp còn khó khăn, chưa đạt mục tiêu đề ra.

Vì vậy, để thực hiện đạt mục tiêu kế hoạch đào tạo nghề cho lao động nông thôn trên địa bàn trong giai đoạn 2021 – 2025, bà Lục Bích Phúc, Phó Giám đốc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Sóc Trăng cho biết, tỉnh sẽ tiếp tục đề ra các mục tiêu,  kế hoạch, giải pháp trọng tâm thực hiện, như: Tập trung đẩy mạnh thực hiện công tác tuyên truyền về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác giáo dục nghề nghiệp gắn với giải quyết việc làm cho người lao động; đặc biệt là ý nghĩa, lợi ích của việc định hướng phân luồng học sinh trung học cơ sở, trung học phổ thông sang học nghề tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn.

Tỉnh tiếp tục rà soát, đánh giá, so sánh thực trạng các trang thiết bị máy móc, chương trình, giáo trình đào tạo, đội ngũ nhà giáo giáo dục nghề nghiệp theo từng ngành, nghề đào tạo,.. của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp với trang thiết bị sản xuất tương ứng của các công ty, doanh nghiệp; đồng thời, rà soát nhu cầu sử dụng lao động có tay nghề theo ngành, nghề cụ thể của các công ty, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, đánh giá thực trạng của các Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên cấp huyện về cơ sở vật chất, trang thiết bị đào tạo, đội ngũ quản lý, giáo viên, kết quả, hiệu quả thực hiện các nhiệm vụ giáo dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên, giáo dục tổng hợp, hướng nghiệp để đề ra phương án sắp xếp đảm bảo hoạt động hiệu lực hiệu quả.

Bên cạnh đó, tỉnh  trung đẩy mạnh công tác  liên kết với các công ty, doanh nghiệp lớn có nhu cầu sử dụng nhiều lao động có tay nghề trong và ngoài tỉnh (kể cả ngoài nước) cùng hợp tác thực hiện công tác giáo dục nghề nghiệp gắn với giải quyết việc làm.  Đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả Dự án “Đầu tư phát triển ngành, nghề trọng điểm đến năm 2025” của Trường Cao đẳng Nghề Sóc Trăng và Cao đẳng Cộng đồng Sóc Trăng. Xây dựng, ban hành Đề án phát triển Trường Cao đẳng nghề chất lượng cao đến năm 2025, Đề án Nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp gắn với giải quyết việc làm giai đoạn 2021 – 2025. Đồng thời, trình Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành Nghị quyết phát triển giáo dục nghề nghiệp tỉnh đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030.

Hoàng Cảnh