Hội nghị là hoạt động nhằm triển khai sáng kiến của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc được thông qua tại Hội nghị Cấp cao ASEM lần thứ 11 tại U-lan-ba-to, Mông Cổ tháng 7/2016. Đây là hoạt động ASEM lớn nhất mà Việt Nam đăng cai năm nay và được nhiều thành viên tham gia đồng bảo trợ, gồm Phần Lan, Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Tham dự Lễ khai mạc Hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ; Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Thừa Thiên – Huế Lê Trọng Lưu; Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp; Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn; Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Tùng; Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế Nguyễn Văn Cao; lãnh đạo UBND tỉnh và lãnh đạo các Sở, ban, ngành liên quan của 19 tỉnh thành miền Trung, Tây Nguyên, Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh; 25 Hiệu trưởng của các trường đại học hàng đầu Việt Nam. Ngoài ra, Hội nghị cũng có sự tham dự của 180 đại biểu từ các thành viên ASEM, Tổng Thư ký ASEAN, Thứ trưởng Giáo dục và Văn hóa Phần Lan, Giám đốc phụ trách giáo dục của UNESCO ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, đại diện Quỹ Á – Âu, Trung tâm học tập suốt đời của ASEM, Đại sứ, Lãnh đạo một số trường đại học, viện nghiên cứu uy tín của Á – Âu.

Đoàn Chủ tịch điều hành Hội nghịPhát biểu chỉ đạo Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, cho rằng: Dù cách nói, cách thể hiện khác nhau, nhưng dân tộc nào cũng coi sự học, sự nghiệp giáo dục là là rất quan trọng, có ý nghĩa quyết định đối với tương lai của dân tộc mình, của đất nước mình. Người Việt Nam nào cũng thuộc lòng câu nói “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”, “vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người”. Giáo dục đào tạo là một trong 17 Mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp quốc và điều đáng nói là trong 16 mục tiêu còn lại, chúng ta đều thấy ít nhiều có liên quan tới giáo dục và đào tạo. Trong thời đại khoa học công nghệ phát triển vũ bão, nhất là cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, đổi mới giáo dục đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trở thành đòi hỏi bức thiết hơn bao giờ hết, không chỉ với các nước đang phát triển mà cả với các nền kinh tế, nền giáo dục phát triển nhất. Phó Thủ tướng nhấn mạnh giáo dục, đào tạo phải tiếp tục sứ mệnh khai mở trí tuệ, bồi dưỡng nhân văn để phát triển con người toàn diện về đức - trí - thể - mỹ, bảo đảm mỗi người, đặc biệt là những người yếu thế có cơ hội bình đẳng, học tập suốt đời. Giáo dục đào tạo cần hướng mọi người vào đam mê học hỏi, nghiên cứu, làm chủ, sáng tạo tri thức, công nghệ mới. Thế giới ngày càng gắn kết và tùy thuộc lẫn nhau, trước những thách thức toàn cầu như khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia; biến đổi khí hậu, môi trường, dịch bệnh… đòi hỏi một thế hệ công dân toàn cầu có trình độ và ý thức trách nhiệm với những vấn đề chung của thế giới, với tương lai của văn minh nhân loại.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam phát biểu khai mạc hội nghịPhó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng đánh giá: Nhìn lại chặng đường  qua hơn hai thập kỷ phát triển, ASEM đã đóng vai trò quan trọng trong kết nối các quốc gia, các nhà nước, Chính phủ, các doanh nghiệp và người dân Á – Âu vì hòa bình, hợp tác và phát triển thịnh vượng; góp phần thúc đẩy giáo dục và xây dựng nguồn nhân lực ở hai châu lục Á – Âu. Đồng thời, ASEM còn góp phần tích cực thúc đẩy giáo dục và xây dựng nguồn nhân lực ở hai châu lục Á – Âu, nổi bật là việc tổ chức định kỳ các Hội nghị Bộ trưởng giáo dục, Hội nghị Bộ trưởng về Lao động việc làm, lập các Nhóm hợp tác chuyên ngành ASEM về đào tạo nghề và phát triển nhân lực. Qua đó, nhiều sáng kiến, dự án về giáo dục đào tạo, phát triển nguồn nhân lực được các quốc gia thành viên khởi xướng, thúc đẩy như các dự án của Quỹ Á – Âu, các sáng kiến về đổi mới giáo dục trong kỷ nguyên số, về năng lực sáng tạo và khởi nghiệp… đã đem lại động lực, sắc màu sáng mới trong quan hệ hợp tác và trong giáo dục, đào tạo. Những nỗ lực và kết quả hợp tác ấy cần được thúc đẩy mạnh mẽ hơn, được nhân rộng hơn để đáp ứng yêu cầu phát triển khi cuộc cách mạng 4.0 diễn ra, khi thế giới ngày càng phẳng hơn, nhỏ hơn với nhiều thời cơ và cả những thách thức đan xen hơn. Đặc biệt, tại Hội nghị cấp cao ASEM 11 năm 2016, các nhà lãnh đạo ASEM đã cam kết tăng cường hợp tác để thúc đẩy giáo dục, đầu tư vào phát triển nguồn nhân lực, tăng cường kỹ năng cho lực lượng lao động, nhất là thanh niên để khởi nghiệp và đảm bảo việc làm ổn định.

Các đại biểu quốc tế tham dự hội nghịCam kết rất chiến lược này không chỉ đảm bảo cho tương lai hợp tác ASEM ngày càng bền vững, hiệu quả để các thành viên nắm bắt được thời cơ của cuộc cách mạng 4.0 mà còn là đóng góp của ASEM cùng cộng đồng quốc tế thúc đẩy thực hiện các mục tiêu của Chương trình nghị sự 2030 vì phát triển bền vững. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị Hội nghị thảo luận, xây dựng nhận thức chung về tư duy, cách tiếp cận tổng thể, liên ngành về đổi mới giáo dục đào tạo để thích ứng và tận dụng cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đồng thời đảm bảo tính bao trùm, công bằng, bình đẳng với nhóm yếu thế; trao đổi kinh nghiệm, đưa ra sáng kiến, khuyến nghị, nhất là các giải pháp thúc đẩy kết nối các trung tâm đào tạo, nghiên cứu, phát triển nhân lực trong ASEM và giữa ASEM với các đối tác, tăng cường  hợp tác công – tư, sáng tạo và chuyển giao công nghệ, nhất là công nghệ trong giáo dục đào tạo, xây dựng xã hội học tập và đề xuất “Chương trình Nghị sự về kỹ năng ASEM thế kỷ 21”. Phó Thủ tướng tin tưởng rằng, kết quả của Hội nghị sẽ là bước chuẩn bị quan trọng cho Hội nghị Bộ trưởng Giáo dục ASEM lần thứ 6 ở Seoul và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEM lần thứ 13 ở Nay Pyi Taw vào tháng 11/2017 và Hội nghị Cấp cao ASEM lần thứ 12 tại Brussels vào năm 2018.

Phát biểu chào mừng Hội nghị, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh, được tổ chức vào đúng tháng thành lập ASEM (3/1996 – 3/2017), Hội nghị là hoạt động của Việt Nam nhằm kỷ niệm ngày thành lập Diễn đàn, khẳng định trong triển khai chủ trương chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, nâng cao chất lượng và hiệu quả của đối ngoại đa phương, Việt Nam luôn coi trọng và tiếp tục ưu tiên cao đóng góp vào nỗ lực chung nâng tầm quan hệ đối tác Á – Âu.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại hội nghịTại Hội nghị, Tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh và đại diện của các đồng sáng kiến nhấn mạnh ý nghĩa thiết thực và kịp thời của Hội nghị, đánh giá cao vai trò khởi xướng của Việt Nam và đề xuất khuyến nghị tăng cường hợp tác ASEM về giáo dục, đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực để thích ứng với những yêu cầu mới của thời đại số...

Trong khuôn khổ diễn ra hội nghị (từ ngày 30 - 31/3), Hội nghị sẽ có 4 phiên thảo luận, tập trung rao đổi vai trò của giáo dục và nguồn nhân lực trong thế kỷ 21 hướng tới phát triển bền vững, vai trò của các nhà hoạch định chính sách, các nhà giáo, các doanh nghiệp, thực tiễn và bài học kinh nghiệm tại châu Á và châu Âu trong thúc đẩy giáo dục sáng tạo và nguồn nhân lực chất lượng cao, đề xuất các biện pháp cụ thể thúc đẩy hợp tác ASEM.