Chính quyền Tổng thống Donald Trump một lần nữa làm dấy lên lo ngại về căng thẳng thương mại toàn cầu khi Nhà Trắng bất ngờ công bố kế hoạch áp thuế quan mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ Canada, Mexico và Trung Quốc. Động thái này, được công bố vào ngày 31/1, đánh dấu sự khởi đầu của thuật ngữ mà nhiều nhà phân tích gọi là "Cuộc chiến Thuế quan 2.0", gợi nhớ đến các chính sách thương mại gây tranh cãi của ông Trump trong nhiệm kỳ trước.

Theo thông báo từ Nhà Trắng, mức thuế quan mới sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/2/2025. Cụ thể, hàng hóa nhập khẩu từ Canada và Mexico sẽ phải chịu mức thuế 25%, trong khi hàng hóa từ Trung Quốc đại lục sẽ bị áp thuế 10%. Ngoài ra, ông cũng cho biết các nước thành viên BRICS sẽ được yêu cầu cam kết không tạo ra một loại tiền tệ BRICS mới hoặc hỗ trợ bất kỳ loại tiền tệ nào khác để thay thế đồng đô la Mỹ, nếu không họ sẽ phải đối mặt với mức thuế quan 100%. Quyết định này được đưa ra chỉ vài ngày sau khi ông Trump tái khẳng định ý định xem xét áp thuế, cho thấy một lập trường cứng rắn và quyết đoán trong vấn đề thương mại.

Ảnh minh họa. (AI)

Tổng thống Trump, người mới trở lại chính trường sau một thời gian vắng bóng, đã đề cập đến khả năng áp thuế đối với Mexico và Canada ngay sau khi nhậm chức vào ngày 20/1. Trong một tuyên bố ngày 30/1, ông Trump tiếp tục nhấn mạnh quyết định này, đồng thời cho biết chính quyền của ông vẫn đang cân nhắc liệu có nên đưa dầu mỏ nhập khẩu từ hai quốc gia láng giềng này vào danh sách hàng hóa chịu thuế hay không. Việc xem xét đánh thuế dầu mỏ có thể gây ra những tác động đáng kể đến thị trường năng lượng và quan hệ thương mại khu vực.

Ngay lập tức, động thái này đã vấp phải phản ứng mạnh mẽ từ các quốc gia liên quan. Đại sứ Trung Quốc tại Hoa Kỳ, ông Lưu Hạc, đã đưa ra một tuyên bố đanh thép, khẳng định rằng "chiến tranh thương mại và chiến tranh thuế quan không có người chiến thắng". Ông Lưu Hạc nhấn mạnh rằng việc áp thuế chỉ gây tổn hại cho tất cả các bên liên quan, làm gián đoạn chuỗi cung ứng, tăng chi phí cho doanh nghiệp và người tiêu dùng, gây bất ổn cho nền kinh tế toàn cầu.

Về phía Canada và Mexico, cả hai quốc gia đều bày tỏ sự thất vọng và tuyên bố đã sẵn sàng đáp trả. Chính phủ của hai nước đã lên tiếng khẳng định sẽ không ngần ngại áp dụng các biện pháp thuế quan trả đũa tương xứng nếu cần thiết.

Các nhà phân tích kinh tế nhận định rằng việc tái áp thuế quan của chính quyền Trump có thể gây ra những hậu quả tiêu cực đáng kể. Việc tăng thuế nhập khẩu sẽ làm tăng giá thành hàng hóa, có thể dẫn đến lạm phát gia tăng và giảm sức mua của người tiêu dùng. Ngoài ra, các biện pháp trả đũa từ các quốc gia đối tác thương mại có thể gây tổn hại cho các ngành xuất khẩu của Hoa Kỳ, làm giảm lợi nhuận của doanh nghiệp và gây ra tình trạng mất việc làm.

Lê Nguyên