Chính quyền Tổng thống Donald Trump vừa chính thức khép lại "chương trình thôi việc tự nguyện" dành cho công chức liên bang, một sáng kiến gây tranh cãi nhằm cắt giảm chi tiêu và thu gọn bộ máy hành chính. Theo thông báo từ Cơ quan Quản lý Nhân sự Hoa Kỳ, tối ngày 12/3, khoảng 75.000 công chức đã chấp nhận lời đề nghị hậu hĩnh này, tương đương 3% tổng số lực lượng lao động liên bang.

Theo Reuters, NBC và các phương tiện truyền thông khác, chương trình được khởi xướng sau khi ông Trump nhậm chức, dành cho khoảng 2,3 triệu công chức liên bang trên toàn quốc, mục tiêu ban đầu là thuyết phục từ 5% đến 10% số người tự nguyện rời bỏ vị trí. Tuy nhiên, tỷ lệ tham gia thực tế đã không đạt được kỳ vọng của chính quyền. Bà McLaurine Pinover, người phát ngôn của Cơ quan Quản lý Nhân sự, khẳng định chương trình là "hợp pháp" và "mang lại lợi ích tốt đẹp" cho công chức với gói phúc lợi "hấp dẫn" giúp họ chủ động hoạch định tương lai.

Chính quyền Tổng thống Donald Trump vừa chính thức khép lại "chương trình thôi việc tự nguyện" dành cho công chức liên bang. (Ảnh: Tân Hoa Xã)

Điểm đặc biệt của chương trình thôi việc tự nguyện này là công chức chấp nhận nghỉ việc vẫn được hưởng chế độ nghỉ phép hưởng lương cho đến hết tháng 9. Điều này có nghĩa là họ vẫn tiếp tục nhận lương đều đặn mà không cần phải đến văn phòng làm việc, đồng thời vẫn được duy trì các quyền lợi và phúc lợi như công chức đang tại vị. Mức bồi thường tương đương 8 tháng lương được xem là một món hời đối với nhiều công chức, nhất là trong bối cảnh kinh tế còn nhiều biến động.

Tuy nhiên, chương trình này cũng vấp phải không ít hoài nghi và lo ngại. Các tổ chức công đoàn đã lên tiếng cảnh báo về tính chắc chắn của các khoản thanh toán. Theo đó, khoản tiền bồi thường không được chi trả một lần mà có thể bị chia nhỏ, việc đảm bảo nhận đủ tiền vẫn còn bỏ ngỏ, nhất là khi luật chi tiêu liên bang hiện hành sắp hết hạn vào ngày 14/3. Nếu dự luật mới không được thông qua hoặc bị cắt giảm ngân sách, quyền lợi của những công chức đã chấp nhận thôi việc tự nguyện có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Động thái cắt giảm biên chế diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Trump đang nỗ lực thực hiện cam kết thu nhỏ chính phủ liên bang và cắt giảm chi tiêu công. Việc bổ nhiệm tỷ phú Elon Musk đứng đầu Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) với mục tiêu giảm 1 nghìn tỷ đô la ngân sách cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của chính quyền Trump trong việc "thắt lưng buộc bụng". Ngoài chương trình thôi việc tự nguyện, ông Trump còn được cho là có kế hoạch yêu cầu các bộ ngành chuẩn bị cho các đợt tinh giản biên chế quy mô lớn hơn, chỉ những vị trí công chức thiết yếu liên quan đến an ninh quốc gia, an toàn công cộng, thực thi pháp luật và kiểm soát nhập cư mới được miễn trừ.

Chương trình thôi việc tự nguyện khép lại với 75.000 công chức "rời tàu", đánh dấu bước đi đầu tiên trong kế hoạch tái cấu trúc bộ máy hành chính liên bang của chính quyền Trump. Tuy nhiên, hiệu quả thực sự của chương trình này trong việc giảm chi ngân sách và nâng cao hiệu quả hoạt động của chính phủ vẫn còn là một câu hỏi lớn. Bên cạnh đó, những lo ngại về quyền lợi của công chức và những rủi ro tiềm ẩn trong quá trình tinh giản biên chế cũng đòi hỏi sự giám sát và đánh giá cẩn trọng từ cộng đồng và giới chuyên gia.

Lê Nguyên