Yên Bái đẩy mạnh trợ giúp xã hội đối với người tâm thần, trẻ tự kỷ“Chương trình Trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự lỷ và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng, giai đoạn 2021 – 2030”, do UBND tỉnh Yên Bái ban hành đề ra mục tiêu cụ thể trong giai đoạn 2021 – 2025: Hằng năm ít nhất 70% người tâm thần, 70% trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí được tiếp cận các dịch vụ y tế dưới các hình thức khác nhau; 60% trẻ em từ sơ sinh đến 6 tuổi được sàng lọc phát hiện sớm dạng khuyết tật phổ tự kỷ và được can thiệp sớm; khoảng 150 trẻ em tự kỷ nặng được điều trị, giáo dục, phục hồi chức năng và trợ giúp phù hợp tại các cơ sở phục hồi chức năng và trợ giúp xã hội.

Ít nhất 70% trẻ khuyết tật phổ tự kỷ ở độ tuổi mầm non và phổ thông được tiếp cận giáo dục.

Ít nhất 30% người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí được hỗ trợ hướng nghiệp, lao động trị liệu tại các cơ sở trợ giúp xã hội trong và ngoài tỉnh; hộ gia đình người rối nhiễu tâm trí có nhu cầu và đủ điều kiện được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định.

70% người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí có khó khăn về tài chính được cung cấp dịch vụ trợ giúp pháp lý miễn phí theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý khi có nhu cầu.

Hàng năm, có ít nhất 70% người tâm thần nặng có hành vi nguy hiểm đến gia đình, cộng đồng và 100% người tâm thần lang thang được tiếp nhận, chăm sóc, phục hồi chức năng luân phiên tại các cơ sở trợ giúp xã hội.

Ít nhất 50% cơ sở trợ giúp xã hội chăm sóc người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người bị rối nhiễu tâm trí có câu lạc bộ thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ của người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; thu hút ít nhất 20% đối tượng này đang được hỗ trợ, chăm sóc phục hồi tại các cơ sở tham gia tập luyện.

Ít nhất 50% người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí khác có nguy cơ cao bị tâm thần và người tâm thần được tư vấn, trị liệu tâm lý, phục hồi chức năng xã hội và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội khác tại cộng đồng và các cơ sở chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, cơ sở y tế.

Ít nhất 30% gia đình có người tâm thần, 30% gia đình có trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí có nguy cơ cao bị tâm thần được tập huấn nâng cao nhận thức, kỹ năng về chăm sóc, trợ giúp và phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng.

Ít nhất 60% cán bộ, nhân viên công tác xã hội và cộng tác viên công tác xã hội trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần tại cơ sở và cộng đồng được nâng cao năng lực thông qua tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ.

Giai đoạn 2026 – 2030, các mục tiêu cụ thể theo đó được nâng lên từ 10 – 20% so với giai đoạn 2021 – 2025.

Đối tượng là người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí theo quy định tại Kế hoạch này là những người có vấn đề về sức khỏe tâm thần, gồm: tâm thần phân liệt, chứng động kinh, tổn thương não, chậm phát triển trí tuệ, nghiện chất kích thích; rối loạn phổ tự kỷ, rối loạn tăng động giảm chú ý; người bị rối loạn stress sau sang chấn tâm lý, nạn nhân của sự xâm hại, của bạo lực gia đình và học đường, người khuyết tật dạng tâm thần, thần kinh, tâm thần khác.

Kế hoạch được thực hiện trên phạm vi toàn tỉnh Yên Bái, ưu tiên hỗ trợ các địa phương có số người tâm thần, trẻ em rối loạn phổ tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí, người có nguy cơ tâm thần cao so với dân số.

Các giải pháp để thực hiện mục tiêu bao gồm: trợ giúp y tế (chính sách BHYT cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí; thực hiện dịch vụ phát hiện sớm trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí; phát hiện sớm, điều trị, trị liệu và phục hồi chức năng đối với trẻ em tự kỷ và người bị rối nhiễu tâm trí theo quy định của pháp luật…

Tổ chức đào tạo tập huấn, bồi dưỡng định kỳ; tổ chức học tập, trao đổi kinh nghiệm; nâng cao năng lực đội ngũ công chức, viên chức về công tác xã hội, chăm sóc sức khỏe tâm thần, trẻ em tự kỷ và rối nhiễu tâm trí; tổ chức các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức toàn xã hội về trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí…

Việc ban hành kế hoạch nhằm huy động sự tham gia của xã hội, nhất là gia đình, cộng đồng tăng cường trợ giúp về vật chất, tinh thần, chăm sóc, phục hồi chức năng cho người tâm thần, trẻ em tự kỷ và người rối nhiễu tâm trí hòa nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống; sàng lọc, phát hiện và hỗ trợ can thiệp, phòng ngừa người rối nhiễu tâm trí đặc biệt là trẻ tự kỷ bị tâm thần nặng, góp phần bảo đảm an sinh xã hội và nâng cao chất lượng dịch vụ trợ giúp xã hội đối với người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí…/.