Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là một văn kiện có giá trị lịch sử mà còn có ý nghĩa thời đại sâu sắc, là di sản thiêng liêng và quý báu của dân tộc Việt Nam. Trải qua 50 năm, bản Di chúc đã trở thành nguồn cổ vũ to lớn đối với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta tiến lên giành thắng lợi trong sự nghiệp giải phóng Tổ quốc, thống nhất đất nước và đưa nước nhà vững bước tiến lên chủ nghĩa xã hội.

Bác bắt đầu viết bản Di chúc vào ngày 10 tháng 5 năm 1965, quãng thời gian sau đó, Bác đã dành mỗi ngày một đến hai tiếng để viết. Sau này, vào mỗi dịp sinh nhật Bác lại đem bản Di chúc ra xem lại, bổ sung cho phù hợp với tình hình mới của đất nước. Lần cuối cùng Bác viết và chỉnh sửa vào ngày 10 tháng 5 năm 1969. Hiếm có tác phẩm nào Bác dành nhiều thời gian, tâm trí suy ngẫm thận trọng đến từng câu chữ để viết như bản Di chúc này. Với những ngôn từ bình dị mà súc tích Bác viết, chúng ta đều cảm nhận được tình cảm gần gũi, yêu thương của Người và thấy mình phải có trách nhiệm cao hơn, quyết tâm hơn để thực hiện bản Di chúc thiêng liêng.

Kỷ niệm 50 năm Di chúc của Bác, Triển lãm “50 năm thực hiện Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh” được tổ chức tại Trung tâm Triển lãm VHNT Việt Nam từ ngày 30/8 - 03/9/2019, là hoạt động văn hóa có ý nghĩa chính trị, xã hội sâu sắc nhằm tiếp tục khẳng định giá trị to lớn của tư tưởng Hồ Chí Minh, Di chúc thiêng liêng và tấm gương đạo đức của Người.

Sự kiện có sự tham gia của nhiều tỉnh, thành phố gắn với cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác: Nghệ An, Cao Bằng, Thái Nguyên, TP Hồ Chí Minh, Hải Dương cùng các đơn vị Bảo tàng: Bảo tàng Phụ Nữ Việt Nam, Bảo tàng Hậu Cần, Bảo tàng Hóa học, Công ty TNHH một thành viên 76- Bộ Quốc phòng và một số trường Đại học, Cao đẳng trên địa bàn Hà Nội.

DoTrung tâm Triển lãm VHNT Việt Nam thực hiện sẽ trưng bày toàn văn 10 trang bản chụp từ Di chúc gốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh và một số tài liệu, hiện vật, hình ảnh quan trọng liên quan đến Di chúc của Bác. Qua đó cho thấy, Di chúc luôn là nguồn sáng dẫn đường cho dân tộc Việt Nam trong cộng cuộc giải phóng và xây dựng đất nước trải qua các giai đoạn: Giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất đất nước; Hàn gắn vết thương chiến tranh, phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế và thực hiện các chính sách xã hội; Đoàn kết, hữu nghị và hợp tác quốc tế; Xây dựng chỉnh đốn Đảng, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Trong thành tựu chung đó, Ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng có những đóng góp không nhỏ, thực hiện theo Di chúc và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh hướng tới xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Tại khu vực trưng bày chung cũng giới thiệu những bức tranh cổ động tuyên truyền “50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh”.

Gắn với việc thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh như lời Bác đã căn dặn “Xây dựng một nước Việt Nam hòa bình thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh và góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới”. Là Nghệ An, quê hương của Bác mà suốt cả cuộc đời hết lòng phục vụ Tổ quốc, phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân, dù ở đâu, làm gì, ở cương vị nào, Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn luôn dành cho quê hương Nghệ An- nơi cội nguồn sinh ra và gắn bó với Người trong những năm tháng tuổi thơ những tình cảm thiêng liêng và sự quan tâm chu đáo.  Triển lãm do Bảo tàng tỉnh Nghệ An thực hiện sẽ khắc họa tình cảm sâu nặng của Bác Hồ với quê hương Nghệ An và tình cảm kính yêu, niềm tin son sắt  của Đảng bộ và Nhân dân Nghệ An đối với Người. Và những thành tựu mà Đảng bộ và nhân dân Nghệ An đã đạt được trong 50 năm thực hiện Di chúc của Bác.

Tp Hồ Chí Minh, là nơi Bác ra đi tìm đường cứu nước năm 1911, 30 năm Bác đã bôn ba  khắp năm châu bốn biển, thấm nhuần chủ nghĩa Mác - Lênin, tìm thấy đường lối cơ bản của phong trào cách mạng giải phóng dân tộc, trong đó có cách mạng Việt Nam. Khắc họa lại giai đoạn lịch sử này Bảo tàng Hồ Chí Minh nhánh Tp Hồ Chí Minh trưng bày hơn 70 tư liệu, hình ảnh và hiện vật quý giá với nội dung “Sự nghiệp tìm đường cứu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh (1890 - 1945)”. Qua đó thể hiện tình cảm sâu nặng của Bác dành cho đồng bào miền Nam và tấm lòng tôn kính, tình cảm thương yêu vô bờ bến, vừa thiêng liêng, vừa ruột thịt như những người con đối với Cha của đồng bào miền Nam dành cho Bác Hồ. Ghi nhớ những lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Di chúc, Ðảng bộ, chính quyền và nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã nỗ lực phấn đấu, ra sức hàn gắn vết thương chiến tranh, dốc toàn lực để vượt qua những khó khăn, thử thách trong quá trình thực hiện công cuộc đổi mới, gặt hái được thành công trên nhiều lĩnh vực.

Cao Bằng là nơi dừng chân đầu tiên khi Bác trở về để lãnh đạo, chèo lái con thuyền cách mạng của dân tộc. Pác Bó (xã Trường Hà, Huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng) đã trở thành nơi ở và hoạt động cách mạng của Đảng và Bác Hồ giai đoạn 1941-1945. Tại đây, Bác đã chủ trì Hội nghị Trung ương lần thứ 8 (từ ngày 10 đến 19-5-1941), hoàn thiện chủ trương chuyển hướng chỉ đạo chiến lược đối với cách mạng Việt Nam, quyết định những vấn đề cốt tử liên quan đến sự tồn vong của dân tộc. Gắn với giai đoạn quan trọng trong cuộc đời của Bác, tỉnh Cao Bằng đã lựa chọn nội dung trưng bày và những hiện vật, tư liệu gắn với tháng ngày Bác ở Cao Bằng cũng như những thành tựu mà tỉnh đạt được trong 50 năm thực hiện Di chúc của Bác.

Trong kháng chiến Hồ Chí Minh với tầm nhìn chiến lược đã chọn Định Hóa, Thái Nguyên làm ATK Trung ương, xây dựng ATK là Thủ đô kháng chiến lãnh đạo cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trong những năm 1946-1954. Những ngày tháng lịch sử Chủ tịch Hồ Chí Minh sống và làm việc tại ATK Thái Nguyên cũng là khoảng thời gian quan trọng, giàu cảm xúc nhất trong cuộc đời hoạt động của Người, vì đó là những ngày tháng Bác chỉ đạo công cuộc giải phóng đất nước, lãnh đạo toàn dân kháng chiến để bảo vệ nền độc lập thiêng liêng của dân tộc. Vì vậy, tình cảm gắn bó giữa Bác và đồng bào các dân tộc tỉnh Thái Nguyên là vô cùng sâu sắc. Bác cũng đã từng nói: “Phải làm cho tỉnh Thái Nguyên trở thành một tỉnh giàu có, phồn vinh”. Đó cũng là nhiệm vụ mà Đảng bộ, nhân dân tỉnh Thái Nguyên luôn phấn đấu, thực hiện. Phần trưng bày của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên với 50 năm thực hiện Di chúc của Bác sẽ tập trung làm nổi bật những nội dung trên với hệ thống tư liệu, hình ảnh và hiện vật phong phú, giàu tính lịch sử.

Hải Dương là tỉnh vinh dự được Bác Hồ 5 lần về thăm (1946, 1957, 1959, 1962, 1965).  Ngoài ra, Bác Hồ thường xuyên theo dõi, viết thư thăm hỏi, khen ngợi, viết báo, làm thơ động viên khích lệ, khen thưởng tặng quà, tặng huy hiệu cho những tập thể, cá nhân ở Hải Dương có thành tích xuất sắc trong lao động, sản xuất và chiến đấu... Tình thương yêu vô bờ bến, sự dìu dắt chỉ bảo ân tình, sự chỉ đạo sâu sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn trong tâm trí của nhân dân tỉnh Hải Dương. Thực hiện lời căn dặn của Bác, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Hải Dương đã vượt qua mọi khó khăn, thử thách, đạt được nhiều thành tích trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội. Triển lãm “Hải Dương - 50 năm thực hiện Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh” trưng bày một số tư liệu, hình ảnh "Bác Hồ với Hải Dương" và "Hải Dương với Bác Hồ" nhằm thể hiện niềm tự hào của cán bộ, chiến sỹ và nhân dân tỉnh Hải Dương khi nhiều lần được đón Bác về thăm, được Bác căn dặn và dành cho những tình cảm yêu thương đặc biệt. Đồng thời, thể hiện những tình cảm sâu sắc của cán bộ, chiến sỹ và nhân dân Hải Dương đối với Bác Hồ kính yêu. Những thành tựu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội sau 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong đó, giới thiệu và nhấn mạnh những thành tựu từ sau khi tách tỉnh Hải Hưng thành 2 tỉnh Hải Dương và Hưng Yên... Ngoài ra, triển lãm còn trưng bày một số sản phẩm gia dụng của quê hương Hải Dương như: Thủ công mỹ nghệ (đồ gỗ mỹ nghệ Đông Giao, gốm sứ Chu Đậu, giầy dép Trúc Lâm...), giới thiệu một số đặc sản ẩm thực của tỉnh như: Bánh đậu xanh, bánh gai, bánh khảo, vải thiều (khô) Thanh Hà...

Bên cạnh hai khu trưng bày nói trên,  Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam lựa chọn tư liệu, hình ảnh và hiện vật  với nội dung: tình cảm thương yêu của Bác dành cho Phụ nữ Việt Nam và tấm lòng tôn kính của phụ nữ Việt Nam đối với Bác Hồ; những tấm gương tiêu biểu của của Phụ nữ Việt Nam trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh sau 50 năm thực hiện Di chúc của Người.

 Bảo tàng Hậu Cần, Bảo tàng Hóa học, Đoàn thanh niên Công ty TNHH một thành viên 76 - Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng và các Trường Đại học: Đại học Bách Khoa, Học viện múa Việt Nam, Viện Đại học Mở và Đại học Xây dựng cũng có không gian trưng bày riêng gắn với những kỷ niệm về Bác và những thành tựu của đơn vị và nhà trường đã đạt được trong những năm thực hiện Di chúc của Bác.

Chương trình giao lưu nghệ thuật và gặp gỡ các nhân vật nổi tiếng với chủ đề “Nhớ ơn Hồ Chí Minh” là điểm nhấn trong những ngày diễn ra hoạt động Triển lãm “50 năm thực hiện Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh”, chương trình có sự tham gia của các vị khách mời: Anh hùng Lực lượng vũ trang Trương Thị Khuê, nguyên Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, người vinh dự được gặp mặt Bác 3 lần và ăn cơm cùng Bác; Nhà văn Chu Lai - một nhà văn, người lính tiêu biểu và Nghệ sỹ Nhân dân Hoàng Quỳnh Mai. Chương trình còn có sự tham dự của sinh viên, thanh niên và nghệ sỹ đến từ Học viện Múa Việt Nam, Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội, Trường Đại học Mở Hà Nội, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội, Đoàn thanh niên Công ty TNHH một thành viên 76, Đoàn nghệ thuật quần chúng tỉnh Thái Nguyên và Cao Bằng. Ngoài ra, đêm khai mạc và  chương trình nghệ thuật “Sáng mãi niềm tin” với nhiều tiết mục ca ngợi quê hương đất nước, Đảng và Bác Hồ, được dàn dựng công phu cũng sẽ là hoạt động rất thú vị dành tặng khách đến thăm Triển lãm.