Cuộc thi viết Vượt lên số phận nhằm tuyên truyền, giới thiệu, tôn vinh và nhân rộng những gương thanh thiếu niên và những người khuyết tật, có hoàn cảnh khó khăn, nhưng luôn nuôi dưỡng ý chí mãnh liệt, khát khao vượt lên số phận khắc nghiệt. Cuộc thi lần này góp phần phát huy tính năng động, sáng tạo của tuổi trẻ trong lập thân, lập nghiệp, vươn lên làm chủ cuộc sống, đóng góp tích cực vào sự phát triển của quê hương, đất nước, để mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là lớp trẻ hiện nay học tập, noi theo.

Cuộc thi đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình, sôi nổi của đông đảo các cây bút chuyên nghiệp và không chuyên trong cả nước. Sau hơn 4 tháng cuộc thi viết "Vượt lên số phận" lần thứ VII, Ban tổ chức đã nhận được gần 1.000 bài dự thi từ khắp mọi miền đất nước. Cuộc thi viết không chỉ là dịp ghi nhận, động viên, cổ vũ quá trình vượt qua những khó khăn, nghịch cảnh, những mất mát mà người khuyết tật, trẻ mồ côi phải đối mặt hàng ngày mà còn là dịp để những người khiếm khuyết một phần cơ thể, trẻ em chịu mất mát người thân được nói lên những mong ước để không bị phân biệt đối xử, hòa nhập tốt với cộng đồng.

Mặc dù chủ đề của cuộc thi không dễ thể hiện song các tác giả đều nhiệt tình đi tìm các nhân vật điển hình, các tấm gương vượt khó vươn lên, các tập thể, hội, nhóm, câu lạc bộ ở từng địa phương, đơn vị. Công phu trong thu thập thông tin, khéo lựa chọn hình thức thể hiện bằng nhiều thể loại báo chí sinh động, hấp dẫn, do vậy các bài viết dự thi đã khắc họa thành công chân dung những tấm gương, hoàn cảnh luôn khát khao vươn lên từ những thiếu sót, thiệt thòi trên khắp mọi miền đất nước.

Đó là hành trình vượt khó của chị Nguyễn Phương Thúy, ở Tổ 3B Khu Hương Trầm, Phường Dữu Lâu, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Từ khi mắc bệnh về xương năm 12 tuổi, mọi thứ trong cuộc sống của Thúy đã thay đổi tất cả, khi áp dụng nhiều biện pháp chạy chữa đều vô vọng, Phương Thúy phải nghỉ học, mất khả năng vận động toàn thân, suy giảm 95% sức khỏe. Chị viết trong bài dự thi: "Dù còn nhỏ, có lúc tôi đã khóc thảm thiết vì quá đau đớn, có lúc tủi thân lặng lẽ rơi lệ, nhưng khi ấy, tôi đã biết suy nghĩ, nhận thức được hoàn cảnh, đau đáu khôn xiết tìm cách để chiến thắng nghịch cảnh. Thương bản thân, thương người thân, thấy gia đình ngày càng bần cùng túng thiếu, bố mẹ cực nhọc vất vả... Tôi không đành lòng, thâm tâm nảy sinh hi vọng mãnh liệt: Mình có thể làm điều gì để thoát khỏi sự trói buộc của số phận, để mình và cả nhà bớt khổ? Bỗng dưng, tôi lóe lên ý tưởng tự nâng đời sống tinh thần, tiếp cận với các kiến thức xoay quanh đời sống thông qua sách báo" để học chữ, để tập viết. Bài viết được đăng báo đầu tiên đã thôi thúc Phương Thúy tiếp thêm tin tưởng vào sự lựa chọn của mình. Bằng nghị lực phi thường vượt qua nghịch cảnh, hiện Phương Thúy với bút danh Viên Nguyệt Ái đã là nhà văn, Hội viên Hội liên hiệp văn học nghệ thuật tỉnh Phú Thọ, đã xuất bản 10 đầu sách, được nhận 33 giải thưởng, bằng khen, giấy khen các cấp.

Bài dự thi "Tin vào ngày mai tươi sáng " của chị Lê Thị Hà ở Số 7, ngõ 6 Lê Trọng Tấn, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội khiến người đọc luôn nhớ "ngày định mệnh"– ngày 8/3/2003, tai nạn giao thông "đã làm tôi gãy 3 đốt sống lưng, đứt tủy, dập nát cánh tay trái, gãy 6 xương sườn và phải cắt bỏ lá lách vì dập nát. Khủng khiếp hơn, nó khiến tôi liệt nửa người và gắn bó vĩnh viến với chiếc xe lăn trong quãng đời còn lại"...". Sau chuỗi ngày u ám, "Tôi may mắn khi gặp khó khăn, bên cạnh tôi luôn có gia đình và bạn bè thân thiết đồng hành. Và cuộc gặp gỡ với thầy giáo dạy văn cấp 3 của tôi đã khiến tôi thay đổi tích cực hơn. Thầy tôi nói "Khi con người ta bị thiếu hụt hay khiếm khuyết cái này thì ông trời sẽ bù lại cái khác, chỉ cần tôi mạnh mẽ và quyết tâm."

Thầy là người cho tôi niềm tin vào khả năng của mỗi người. Tôi quyết tâm vực lại tinh thần, để sống tốt như lời thầy dạy bảo. Thầy như ánh sáng cuối đường hầm để rọi chiếu con đường tăm tối tôi đang mò mẫm đi. Từ đó tác giả sống cởi mở hơn, với kiến thức được học, chị bắt dầu dạy con và những đứa trẻ trong khu môn tiếng Anh, tham gia Trung tâm hỗ trợ sống độc lập của người khuyết tật Hà Nội, trở thành một Tham vấn viên được hơn 10 năm, giúp nhiều người khuyết tật thoát ra khỏi cái bóng của chính mình, cởi bỏ sự tự ti. Kết thúc bài dự thi, chị Hà tâm niệm: “Có thể mỉm cười mỗi sớm mai thức dậy, sống lạc quan, tự tin tôi đã phải nỗ lực cố gắng và vượt qua những "nỗi đau" mỗi ngày. Và đặc biệt, tôi tin vào ngày mai tươi sáng”.

Bên cạnh những bài dự thi do chính người khuyết tật viết về bản thân, còn là những bài viết cuốn hút, xúc động từ những tác giả viết về người khuyết tật. Tiêu biểu như bài viết Cây xanh vươn trên đá cằn của tác giả Trần Hiền kể về câu chuyện anh Võ Đức Đăng ở thôn Đùng Hói Bàu, xã Triệu Long, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Đó là hành trình gian nan vất vả từ lúc sinh ra đã không có cha đến tuổi trưởng thành lại mắc bạo bệnh – căn bệnh động kinh dạng hiếm gặp. Nhưng bệnh tật không làm anh vơi bớt khát khao học tập, nỗ lực đã được đền đáp khi đỗ nguyện vọng một vào trường Cao đẳng sư phạm Quảng Trị, ngành sư phạm Toán.

Cũng tại mái trường này, anh đã gặp và nên duyên cùng vợ anh, người con gái học lớp sư phạm văn. Chàng trai mồ côi bệnh tật năm xưa nay đã là một người cha hiền đức, một người chồng mẫu mực, một người con có hiếu. Anh sống hòa nhã với xóm làng, tham gia tất cả mọi các khoản nghĩa vụ và vận động đóng góp ở thôn xã, sống chuẩn mực theo hiến pháp và pháp luật. Vợ chồng anh hòa thuận, nuôi con tốt dạy con ngoan. Anh còn động viên vợ anh tham gia vào công tác xã hội ở xóm làng, đóng góp công sức vào sự đổi thay của quê hương, đất nước. Anh lớn lên từ số phận bất hạnh, anh đã trưởng thành một cách lương thiện và vững chải. Cây xanh đã vươn lên từ đất cằn, từ đá sỏi, loài cây ấy vẫn tỏa bóng cho thỏa sắc xanh, vẫn bền bỉ sinh sống và cống hiến".

Đọc bài dự thi Điều kỳ diệu bay xa của tác giả Võ Anh Tuấn chúng ta lại cảm nhận rõ nét về nghị lực phi thường của cô sinh viên trường Luật "Nguyễn Mai Anh". Nguyễn Mai Anh sinh ra trong một gia đình nhà giáo tại Phú Thọ. Cô có ước mơ trở thành một luật sư giỏi. Nhưng trên hành trình thực hiện ước mơ của mình, Mai Anh gặp không ít chông gai. Khác với bạn bè đồng trang lứa, Mai Anh không may mắc chứng bại não thể co cứng bẩm sinh. Chứng bệnh quái ác này đã khiến cho Mai Anh gặp rất nhiều khó khăn trong việc vận động cũng như sinh hoạt hằng ngày. Mặc dù đau đớn và khổ cực nhưng Mai Anh chưa bao giờ có ý định từ bỏ. Mai Anh luôn có hai điểm tựa vững chắc cho riêng mình mỗi khi đối đầu với sóng gió. Một là nghị lực kiên cường không chịu khuất phục trước nghịch cảnh. Bên còn lại là người mẹ và em gái luôn dành tình yêu thương vô bờ bến, sẵn sàng ở bên cô những lúc khó khăn nhất, đau đớn nhất.

Đã có những thời khắc, cô muốn bỏ cuộc nhưng lại nghĩ đến bố mẹ, em gái, Mai Anh muốn chứng minh cho mọi người thấy, tất cả những lời nói, những suy nghĩ chế giễu, coi thường là hoàn toàn sai, càng không muốn khuất phục trước số phận. Em liên tiếp đạt thành tích cao. Năm 2016, Mai Anh đỗ trường THPT Chuyên Hùng Vương, Phú Thọ với số điểm cao. Mai Anh thi đỗ vào Trường Đại học Luật với 26,75 điểm. Tốt nghiệp đại học, hiện Mai Anh đang thực tập ở một văn phòng luật sư tại Hà Nội. Hàng tuần, em vẫn phải tập trị liệu, học thêm tiếng Anh để lấy chứng chỉ IELTS. Mai Anh cho hay sẽ học thêm lớp đào tạo nghề luật sư ở Học viện Tư pháp. Con đường phía trước của Mai Anh còn rất dài và còn nhiều chông gai. Nhưng chắc chắn cô gái ấy sẽ không bao giờ dừng  chân trên con đường của mình cho đến khi chạm tay vào hạnh phúc chân chính mà mình mong ước bấy lâu.

Cũng tại chương trình, Tạp chí Thanh niên đã ký kết với Công ty phát hành báo chí Trung ương phát hành tạp chí in trên nền tảng số. Ký hợp tác phát triển công nghệ bình chọn, tiktok, YouTube với Bvot. Ký kết hợp tác khoa học với Trường Đại học Điện lực.Trao quà, học bổng cho sinh viên vượt khó học giỏi. Trao kỷ niệm chương "Vì sự nghiệp bảo vệ người khuyết tật và và trẻ mồ côi Việt Nam".

Khánh Linh