Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam, trong 10 tháng năm 2022, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Na Uy đạt 455,5 triệu USD. Trong đó, kim ngạch hàng thủy sản nhập khẩu từ Na Uy đạt 205.083.526 triệu USD, tăng 10,9% so với cùng kỳ năm 2021.
Ngoài các sản phẩm cá truyền thống, hiện nay, Việt Nam nhập rất nhiều loại hải sản độc đáo từ Na Uy, giúp thực khách Việt Nam có thêm nhiều lựa chọn trên bàn tiệc và làm quà biếu như: cua Hoàng đế đỏ, cua Tuyết, cua Nâu, Tôm nước lạnh v.v..
Cua Hoàng đế có giá thành "hoàng gia"
Cua Hoàng đế ở Na Uy thuộc giống cua Hoàng đế đỏ, là loài có kích thước lớn nhất và chất lượng ngon nhất trong số các loài cua. Dù nổi tiếng ở Na Uy nhưng đây cũng chỉ là loài ngoại lai của nước này. Cua Hoàng đế vốn di chuyển từ vùng biển Nga vào vùng biển Na Uy vào thế kỷ trước.
Cua Hoàng đế xào chua ngọt. Nguồn ảnh: Hội đồng Hải sản Na Uy.png
Loài cua Hoàng đế sống ở vùng nước sâu ở biển Barents, Na Uy, có chiều rộng mai lên đến 28cm, sải chân dài 1,8-2m và trọng lượng có thể đạt tới 12,7 kg. Chúng có vòng đời từ 20 đến 30 năm.
Đây là loài cua có chất lượng đẳng cấp thế giới. Thịt cua Hoàng đế Na Uy có vị ngọt đậm, rất phù hợp cho các món xào, nướng, ướp với bơ tỏi hoặc thêm các loại rau thơm và gia vị. Tuy nhiên, nhiều người thích ăn thuần tự nhiên (không gia vị) nên thường luộc hoặc hấp, trộn với chút salad và chanh.
Cua hoàng đế đỏ đặc biệt giàu chất đạm, vitamin A, riboflavin, B12, selen, chất chống oxy hóa, sắt, i ốt....
Do chất lượng hảo hạng nên giá thành của cua Hoàng đế đỏ Na Uy không hề rẻ. Được biết, tại Na Uy, đầu năm 2022, giá trung bình của cua Hoàng đế đã tăng gấp đôi từ 250 NOK (tương đương 25,10 USD) lên 500 NOK (tương đương 50,3 USD)/kg.
Tại Việt Nam, giá cua Hoàng đế đỏ Na Uy có giá từ 2 triệu VNĐ trở lên/kg.
Cua Tuyết - "Nữ hoàng biển cả"
Có hoàng đế, đương nhiên sẽ có nữ hoàng. Cua Nữ hoàng chính là cái tên mà giới sành ăn ưu ái dành cho cua Tuyết Na Uy.
Cua Tuyết, món ăn hạng sang có cách nấu đơn giản. Nguồn ảnh: Hội đồng Hải sản Na Uy
Thực tế, cua Tuyết và cua Hoàng đế đỏ đều là "dân di cư" từ vùng biển của Nga vào vùng biển Na Uy trong thập niên 60-70. Tuy nhiên, chúng lại là những kẻ thống trị vùng biển nước sâu Barents nhờ khả năng sinh sản mạnh và phàm ăn. Tuy nhiên, cua Tuyết có kích thước nhỏ hơn cua Hoàng đế, giá thành cũng rẻ hơn.
Na Uy bắt đầu đánh bắt cua Tuyết thương mại vào năm 2013. Năm 2022, hạn ngạch khai thác cua Tuyết được đặt ở mức 6.725 tấn, tăng từ 6.500 tấn vào năm 2021.
Nhiều người đánh giá, những thớ thịt trắng như tuyết của cua Tuyết thậm chí ngọt hơn và mọng nước hơn thịt cua Hoàng đế. Đặc biệt, thịt càng săn chắc của cua Tuyết, rất phù hợp với các món nướng hoặc áp chảo với rau thái lát và nước sốt cay của châu Á.
Ở một số nước châu Âu cua Tuyết rất được săn đón vào mùa Giáng sinh. Thịt cua Tuyết rất giàu đạm, omega-3, canxi, selen... mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Tại thị trường Việt Nam, chân cua Tuyết Na Uy rất được ưa chuộng, với giá xấp xỉ 1 triệu đồng/kg. Dòng cua tuyết Na Uy cao cấp nhất bao gồm cua tuyết tươi sống và cua tuyết cấp đông nguyên con cũng sẽ được đưa vào thị trường Việt Nam nhằm phục vụ các bữa tiệc hạng sang của người Việt và nhu cầu quà biếu xa xỉ.
Cua Nâu - "Người già trăm tuổi" không ngủ
Cua Nâu Na Uy rất dễ nhận biết nhờ lớp vỏ màu nâu đặc trưng. Tuổi thọ trung bình của cua Nâu Na Uy từ khoảng 25 đến 30 năm. Tuy nhiên, cũng có những con cua Nâu sống đến cả trăm tuổi. Đây là loài cua không ngủ bởi chúng sở hữu tính cảnh giác cao với môi trường xung quanh.
Khác với "dân nhập cư" cua Hoàng đế đỏ và cua Tuyết, cua Nâu là loài cua lớn nhất sinh trưởng tự nhiên ở vùng biển Na Uy. Cua Nâu có bề ngang đạt 15cm, cũng có khi lên tới là 25cm.
Do sinh trưởng số lượng lớn dọc theo bờ biển Na Uy nên cua Nâu đã trở thành một trong những món ngon phổ biến của quốc gia Bắc Âu này trong nhiều thế kỷ. Thịt cua Nâu rất ngon, bất kể được chế biến theo phương pháp nào. Chỉ với một suất cua Nâu hấp, kèm chanh, sốt mayonnaise và một lát bánh mì là chúng ta có ngay một bữa tiệc ngon miệng.
Thịt cua Nâu không chỉ ngon mà còn bổ dưỡng, giàu protein và vitamin B12, selen… Cấu trúc thịt của cua Nâu thiếu mô liên kết nên dễ tiêu hóa, phù hợp với mọi lứa tuổi.
Thị trường Việt Nam nhập khẩu trực tiếp cua Nâu từ Na Uy theo hình thức cua sống và đông lạnh. Hiện nay, cua Nâu sống có giá từ 700.000 đồng - 800.000 đồng/kg, còn cua đông lạnh có giá hơn 300.000 đồng/kg.
Tôm nước lạnh Na Uy
Bên cạnh ba loại cua nổi tiếng, Tôm nước lạnh cũng là dòng hải sản không thể không nhắc đến ở Na Uy.
Tôm nước lạnh Na Uy rất ít chất béo và calo, giàu dưỡng chất như protein, vitamin E, omega-3, canxi, kẽm... Chúng có vị ngọt và hơi mặn nên phù hợp cho nhiều hình thức chế biến, bao gồm cả nóng và nguội. Do kết cấu chắc và mọng nước nên thực phẩm này rất thích hợp làm nguyên liệu chính trong các món súp, pizza, món nướng, mỳ Ý v.v…
Không chỉ người châu Âu mà người châu Á như Nhật Bản cũng rất ưa chuộng Tôm nước lạnh Na Uy. Người Nhật gọi Tôm nước lạnh là "Ama ebi", có nghĩa là tôm ngọt.
Tại Việt Nam, Tôm nước lạnh Na Uy có giá dao động trong khoảng 400-500.000 đồng/kg. Chúng ta có thể chế biến tôm thành nhiều món ngon như salad tôm, tôm hấp nước dừa, tôm rim mặn, tôm rang muối v.v…
Hội đồng Hải sản Na Uy xếp Việt Nam vào nhóm thị trường mới nổi. Từ năm 2023, Hội đồng Hải sản Na Uy sẽ đẩy mạnh xúc tiến thương mại cho hải sản Na Uy tại Việt Nam. Theo đó, người tiêu dùng cũng như nhà nhập khẩu hải sản Na Uy sẽ nhận được nhiều hỗ trợ từ Na Uy, ví dụ như chương trình Marketing Đồng Hành do Hội đồng Hải sản Na Uy bảo trợ và Công ty Arctic Seafood Norway AS đang triển khai./.
PV