Kể từ năm 2016, tại kỳ họp HĐND tỉnh, 50 thanh, thiếu nhi tiêu biểu của tỉnh đã được tham dự phiên khai mạc. Qua đó, nhằm giáo dục ý thức công dân, trang bị kiến thức, giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về hoạt động của HĐND, về trọng trách của những đại biểu đại diện cho nhân dân.
Năm 2017, Quảng Ninh là một trong 5 tỉnh, thành phố trong nước được Trung ương lựa chọn triển khai thí điểm mô hình Hội đồng trẻ em. Hội đồng trẻ em tỉnh Quảng Ninh được thành lập và ra mắt vào tháng 01/2018 gồm 30 thành viên từ 09 -15 tuổi là trẻ em đại diện tiêu biểu trong các lĩnh vực: Học tập, hoạt động đội, công tác xã hội, văn hóa nghệ thuật… được lựa chọn từ 14 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh. Các thành viên của Hội đồng trẻ em đã tổ chức tiếp xúc, lấy ý kiến của đại biểu trẻ em tại địa phương để tổng hợp gửi đến Diễn đàn trẻ em năm 2018 và gửi các báo cáo kiến nghị của trẻ em đến kỳ họp HĐND tỉnh. Năm 2019, Hội đồng trẻ em được kiện toàn gồm 33 thành viên đại diện của 13 huyện, thị xã, thành phố (01 chủ tịch, 02 phó chủ tịch) và tổ chức sinh hoạt, thảo luận những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động của Hội đồng, tổng hợp các ý kiến liên quan đến vấn đề của trẻ em.
Tháng 7/2016, tỉnh đã ban hành Chương trình bảo vệ trẻ em và Thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em giai đoạn 2016-2020, trong đó quy định tổ chức Diễn đàn trẻ em cấp tỉnh 1 năm/lần, cấp huyện 2 năm/lần. Thông qua các hoạt động này, trẻ em được phát huy quyền tham gia của mình và bày tỏ nguyện vọng, đề xuất các vấn đề liên quan đến trẻ em. Năm 2019, Năm 2019, Diễn đàn trẻ em của tỉnh với chủ đề “Trẻ em với các vấn đề về trẻ em” có sự tham gia của 77 trẻ em tiêu biểu đại diện, 15 cán bộ phụ trách từ 14 huyện, thị xã, thành phố và Cơ sở Bảo trợ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt. Tại Diễn đàn các em đã gửi 17 thông điệp, 14 khuyến nghị đến các lãnh đạo tỉnh, các sở, ngành, địa phương về những vấn đề trẻ em quan tâm, như: Phòng, chống bạo lực trong học đường và gia đình; Phòng, chống xâm hại tình dục trẻ em; Phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; Vấn đề áp lực trong học tập, thi cử; Vấn đề vui chơi, giải trí cho trẻ em.
Câu lạc bộ “Quyền tham gia của trẻ em” được thành lập ở 14 huyện, thị xã, thành phố từ năm 2019 (trung bình từ 10-15 thành viên/câu lạc bộ). Đến nay, do sáp nhập đơn vị hành chính còn 13 Câu lạc bộ. Tỉnh Đoàn tổ chức tập huấn Câu lạc bộ Quyền tham gia của trẻ em cho 70 trẻ em trong đó có 40 trẻ là chủ nhiệm, phó chủ nhiệm của 14 CLB cấp huyện với nội dung: Luật trẻ em, Chương trình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em và các vấn đề về trẻ em giai đoạn 2016 - 2020; hướng dẫn tổ chức diễn đàn trẻ em cấp trường, cách thức tổ chức sinh hoạt Câu lạc bộ Quyền trẻ em, cách lấy ý kiến của trẻ em.
Bên cạnh đó, tỉnh tiếp tục nhân rộng mô hình “Bảo tồn và phát huy tác dụng của một số cây thuốc quý hiếm trên địa bàn huyện Ba Chẽ gắn với cảnh quan nhà trường và các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, nghiên cứu khoa học của học sinh” tại trường THCS thị trấn Ba Chẽ và nhân rộng mô hình này tại trường Dân tộc nội trú huyện Ba Chẽ; Triển khai mới mô hình “Nâng cao nhận thức của học sinh THCS về vấn nạn ấu dâm” tại trường THCS Phong Cốc, thị xã Quảng Yên; Mô hình ”Nhận biết và phòng tránh tệ nạn ma túy cho học sinh lớp 9” tại trường THCS Nguyễn Đức Cảnh - thị xã Đông Triều... đã thu được nhiều kết quả tích cực. Qua đó, đã góp phần giáo dục học sinh ý thức lao động, bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên; Nâng cao nhận thức của học sinh nhà trường về vấn nạn ấu dâm; Nâng cao nhận thức của học sinh nhà trường về vấn nạn ma túy.
Hằng năm, Đoàn thanh niên các cấp phối hợp với các ngành thường xuyên tổ chức hoạt động văn hoá, văn nghệ, thể dục, thể thao trong dịp hè, thu hút gần 90% thanh thiếu nhi tham gia nên đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao đời sống văn hoá tinh thần cho trẻ em; duy trì trên 1.500 điểm sinh hoạt hè với nhiều hình thức phong phú. Một số địa phương tổ chức với quy mô lớn, nhiều hoạt động sôi nổi như: Cẩm Phả, Móng Cái, Đông Triều. Từ năm 2016 - 2019, mô hình Học kỳ trong quân đội đã được tổ chức trên 20 khóa cho gần 1.600 lượt học sinh tham gia.
Trong thời gian tới, Quảng Ninh sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em và quan tâm chăm sóc trẻ em, đặc biệt là trẻ em khó khăn, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, để các em được sống và phát triển trong môi trường lành mạnh, trở thành những công dân có ích cho xã hội./.
Hưng Cảnh