Tính đến cuối năm 2020, toàn tỉnh Quảng Ninh có 325.219 trẻ em dưới 16 tuổi, trong đó có 3.125 trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt với 2.392 trẻ khuyết tật. Trong thời gian qua, các cấp ủy đảng, chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội từ tỉnh đến cơ sở luôn quan tâm, chỉ đạo sâu sát nhiệm vụ chăm sóc và bảo vệ trẻ em, trong đó, đặc biệt quan tâm đến trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em khuyết tật.

Cùng với việc ban hành các chính sách để hỗ trợ trẻ em khuyết tật, tỉnh cũng triển khai nhiều mô hình trợ giúp trẻ khuyết tật, như: Gia đình, cá nhân nhận nuôi có thời hạn trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt; Hỗ trợ dạy nghề đối với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn dựa vào cộng đồng giai đoạn 2013-2020; Trị liệu tâm lý cho trẻ rối nhiễu tâm trí… đã góp phần chăm sóc tốt hơn cho trẻ em. Trong đó phải kể đến hiệu quả thiết thực của mô hình “Hỗ trợ dạy nghề đối với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn dựa vào cộng đồng giai đoạn 2013-2020” do Trung tâm Công tác xã hội tỉnh thực hiện từ năm 2015. Qua 6 năm triển khai, Trung tâm Công tác xã hội đã phối hợp với UBND cấp xã, cộng tác viên thôn, khu khảo sát nhu cầu học nghề của gần 1.200 trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trong độ tuổi từ 13 đến dưới 16 tuổi của các địa phương: Thành phố Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí; thị xã Quảng Yên, Đông Triều; huyện Vân Đồn, Tiên Yên, Hải Hà, Đầm Hà; đồng thời, khảo sát, đánh giá năng lực dạy nghề, nhu cầu tuyển dụng lao động đối với 200 cơ sở dạy nghề, 200 cơ sở sản xuất kinh doanh và doanh nghiệp có đào tạo nghề trên địa bàn. Qua đó, Trung tâm đã kết nối được 80 cơ sở hỗ trợ học phí học nghề, tiền ăn và đi lại cho 104 trẻ (trong đó có gần 10 trẻ em khuyết tật), với số tiền 3.000.000đ/người học/khóa học để học các nghề, như: may, cắt tóc, gội đầu, cắm hoa, sửa điện tử, máy tính, sửa chữa điện lạnh, pha chế đồ uống và phục vụ bàn, làm vãng mã, khắc bia đá, sửa chữa xe máy, chụp ảnh – photo shop, photo coppy - đánh máy vi tính, quảng cáo… theo hình thức “cầm tay chỉ việc”. Hầu hết trẻ sau đào tạo nghề đều có việc làm ổn định, trong đó có 50 em được nhận vào làm việc tại chính cơ sở dạy nghề với mức thu nhập 50.000 đến 100.000đ/ngày, góp phần giảm bớt khó khăn cho gia đình trẻ.

Từ năm 2013, Trung tâm Công tác xã hội (CTXH) tỉnh đã thực hiện Mô hình tâm lý trị liệu cho trẻ em RNTT, tự kỷ miễn phí. Đồng thời, cung cấp nhiều dịch vụ CTXH trợ giúp cho trẻ em RNTT và gia đình, nhằm đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng của đối tượng thụ hưởng, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn, cụ thể như: Dịch vụ sàng lọc, đánh giá, phát hiện RNTT ở trẻ em; Kết nối, chuyển gửi trẻ em RNTT đến các dịch vụ đánh giá chuyên sâu; Can thiệp, trị liệu tâm lý thường xuyên cho trẻ em thuộc đối tượng này; Tham vấn cho gia đình có trẻ em RNTT; Cung cấp các kỹ năng cho người chăm sóc chính trẻ em rối loạn tâm thần; Kết nối, hỗ trợ gia đình trẻ tham gia vào Câu lạc bộ Gia đình trẻ tự kỷ; Thí điểm tổ chức hoạt động sàng lọc, can thiệp và trị liệu tâm lý cho trẻ rối nhiễu tâm trí, tự kỷ có thu phí… Qua đó, trẻ em bị RNTT trên địa bàn có thêm nhiều cơ hội để tiếp cận các dịch vụ khám, điều trị và hòa nhập cộng đồng; Đồng thời, giúp các gia đình trẻ có thêm kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm chăm sóc trẻ.

Để phòng và trị liệu RNTT, tự kỷ ở trẻ em một cách hiệu quả, giúp trẻ có cơ hội được phát triển bình thường, đáp ứng yêu cầu và nguyện vọng của nhiều gia đình có trẻ RNTT, tự kỷ, từ năm 2019, Trung tâm CTXH Quảng Ninh đã triển khai Đề án “Thí điểm tổ chức hoạt động sàng lọc, can thiệp và trị liệu tâm lý cho trẻ RNTT, tự kỷ có thu phí” tại Trung tâm. Năm 2019, Trung tâm CTXH Quảng Ninh đã khám sàng lọc, tư vấn đối với 50 trẻ  RNTT, tự kỷ và can thiệp, trị liệu tâm lý thường xuyên cho 24 trẻ. Hiện tại, có khoảng 15 - 20 trẻ được trị liệu thường xuyên trong tháng và bước đầu đã có những chuyển biến tích cực, được phụ huynh và cộng đồng đánh giá cao về hiệu quả trị liệu cho trẻ.

Với nhiều hoạt động trợ giúp thiết thực, tin tưởng rằng sẽ ngày càng có nhiều trẻ em trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh được tiếp cận các dịch vụ bảo vệ, chăm sóc, giáo dục tại cộng đồng. Giúp các em vượt qua khó khăn, tự tin hòa nhập với cộng đồng./.