AP dẫn lời Ngoại trưởng Philippines Alan Peter Cayetano ngày 28/5 cho biết Manila đã cảnh báo với Trung Quốc rằng nước này sẵn sàng tiến hành cuộc chiến với Bắc Kinh để bảo vệ các nguồn tài nguyên thiên nhiên trên Biển Đông. Philippines cũng cảnh bảo Trung Quốc về “những lằn ranh đỏ” - những hành động mà Manila cho là không thể chấp nhận được, bao gồm các hoạt động xây dựng trái phép của Bắc Kinh trên bãi cạn tranh chấp.

Theo Ngoại trưởng Cayetano, một trong số các vấn đề liên quan tới tranh chấp lãnh thổ mà Philippines trao đổi với Trung Quốc là việc Bắc Kinh đơn phương khai thác dầu khí trên Biển Đông.

“Không ai có thể tự ý khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Tổng thống (Philippines) đã tuyên bố rằng, nếu có bất kỳ ai khai thác tài nguyên thiên nhiên ở biển Tây Philippines (cách Philippines gọi Biển Đông), ông ấy sẽ tuyên bố chiến tranh”, Ngoại trưởng Cayetano cho biết.

Những người chỉ trích đã phê phán Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte vì không công khai cảnh báo các hành động của Trung Quốc, bao gồm việc Bắc Kinh ngang nhiên triển khai các hệ thống phòng thủ tên lửa trên các đảo do nước này bồi đắp trái phép trên Biển Đông. Ông Duterte cũng bị chỉ trích vì không gây sức ép buộc Trung Quốc tuân thủ ngay lập tức phán quyết của tòa án quốc tế năm 2016 về yêu sách phi lý của Bắc Kinh trên Biển Đông.

Sau khi được Tổng thống Duterte bổ nhiệm làm ngoại trưởng năm 2017, ông Cayetano cho biết Philippines và Trung Quốc đã thảo luận nhiều vấn đề gai góc liên quan tới chủ quyền lãnh thổ, bao gồm việc xác định những hành động mà mỗi bên cho là không thể chấp nhận được. Đối với Philippines, nước này phản đối việc Trung Quốc tiến hành các hoạt động xây dựng tại bãi cạn Scarborough, cũng như phá bỏ một tàu hải quân rỉ sét của Philippines đang được lính thủy đánh bộ nước này sử dụng tại một khu vực tranh chấp khác là bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

Kể từ khi lên nắm quyền cách đây gần 2 năm, Tổng thống Duterte đã tuyên bố sẽ theo đuổi đường lối đối ngoại không quá ngả về Mỹ dù Washington là đồng minh lâu năm của Manila. Thay vào đó, ông Duterte muốn cải thiện quan hệ với Trung Quốc để có thể tiếp nhận các khoản đầu tư về thương mại cũng như cơ sở hạ tầng từ Bắc Kinh.