Thơ của Bạch Văn Tín thường viết về vẻ đẹp trong lao động của người phụ nữ miền Bắc như bài Hạt lúa của mẹ: “Mẹ phơi hạt lúa vàng sân/Khô trăm hạt mẩy, héo ngàn hạt non/Giọt mồ hôi mặn lăn tròn/Rơi ngang hạt lúa gãy giòn làm đôi”. Thơ của Bạch Văn Tín giản dị được nhiều người sinh ra từ các làng quê yêu mến. Nhiều người đã thuộc lòng.
Những bài thơ viết về phụ nữ như người bà của Bạch Văn Tín mang hơi thở cuộc sống nông thôn, như tác phẩm Bà văn chổi rơm, đã được trao giải khuyến khích trong cuộc thi thơ lục bát Báo áo trắng năm 2021, được hội đồng chấm thi đánh giá là một tác giả có tiềm năng, và xây dựng hình tượng người phụ nữ xưa gần gũi qua những công việc lao động thường ngày: “Bên thềm bà vặn chổi rơm/Vặn ngày lẫn tháng thảo thơm một đời/Rạ rơm quấn quýt bên người/Tay nhăn vệt khói giữa trời mênh mông/Mặt trời sáng phía đằng đông/Rơm vàng quyện nắng bềnh bồng dưới sân/Bà ngồi đó nắng dưới chân/Nắng vàng quét những khó khăn đời bà/Giàn thiên lý đã trổ hoa/Bà giờ khuất nẻo dặm xa bóng chiều/Rạ rơm thương nhớ bà nhiều/Sân nhà vắng chổi quét điều đơn sơ/Giỗ bà trong những giấc mơ/Bên thềm lá rụng xác xơ ngõ hiền/Bà ơi về với tổ tiên/Chổi rơm bà để một miền xót thương”. Hình ảnh bà vặn chổi rơm tuy đơn sơ nhưng lại là một hình tượng phụ nữ đẹp trong văn hóa làng quê Việt.
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.
- Thân em như hạt mưa sa,
Hạt vào đài các hạt ra ngoài đồng.
...
Mỗi một giai đoạn lịch sử bằng sáng tạo nghệ thuật thì các nhà thơ đã xây dựng hình tượng người phụ nữ khác nhau của mỗi thời kỳ, nhưng đều mang đậm dấu ấn và nét văn hóa của từng khu vực, mỗi nhà thơ một cách thể hiện. Nhưng ở thơ Bạch Văn Tín vẫn viết những vần thơ lục bát như những bài ca dao truyền thống mà không bị sáo mòn. Vẫn thể hiện được hình tượng người phụ nữ theo phong cách riêng. Thể thơ thì cũ nhưng ý tứ và tư tưởng nhân văn lại mới.
Bà mang theo ngọn gió đồng
Toả hương thơm ngát của bông lúa vàng
Lời ru trĩu nặng nỗi làng
Cánh cò cõng cả mênh mang phận người
“Cái ngày cưới vợ cho cha
Bờ đê mẹ ngã sấp ba bốn lần
Bầu trời đổ xuống bàn chân
Người như chết điếng nửa phần mẹ ơi”.
Hoặc hình ảnh người phụ nữ đang đứng đợi con trước cổng làng trong tác phẩm Cổng làng:
Cháu con lên phố ồn ào
Mẹ tôi tựa cổng gầy hao đợi chờ
Tiễn chân con thuở dại khờ
Sớm chiều mẹ vẫn thẫn thờ qua đây
Mỗi một hình tượng người phụ nữ lại được phác họa một hình ảnh và hoàn cảnh cụ thể cách khác nhau, như trong bài thơ Nịnh vợ, tác giả đã thầm cảm ơn người bạn đời của một cách khéo léo qua thơ ca:
May mà em chẳng yêu thơ
Để mình anh với gã khờ trong anh
Cái thân giằng xé tâm can
Xin em đừng tủi giữa dan díu này
Nhà thơ cũng không quên viết để tưởng nhớ người quá cố đó là người bà, trong tác phẩm Cỏ:
Bình minh sưởi ấm mộ bà
Giọt sương đậu trắng cỏ gà vừa lên
Bà nằm dưới nấm đất hiền
Gội mưa tắm nắng từ miền ca dao.
Bà ơi vạt cỏ thương sao
Đầu xanh đôi mắt nghẹn ngào sương rơi
Hương trầm lan toả khoảng trời
Cúi đầu con vái ngàn lời trong tâm.
Con nghe lọn gió thì thầm
Bao năm cỏ đã bật mầm mà xanh
Cỏ ru bà giấc thơm lành
Hồn bà hay cỏ hoá thành mênh mông.
Lối con đi giữa cánh đồng
Cỏ may đan mãi vết lòng chưa khâu
Con nghe cỏ đã chuyển mầu
Hình như con thấy mùi trầu toả hương.
Hình tượng người phụ nữ trong thơ Bạch Văn Tín nhẹ nhàng nhưng vẫn giữ được sự sâu sắc trong từng ý tứ thơ./.
PV