Từ bao đời nay, ngành nông nghiệp luôn gắn liền với đời sống của các vùng nông thôn Việt Nam. Bên cạnh việc cày cấy thì người nông dân luôn tìm cách tăng gia sản xuất, đánh bắt cá tôm để cải thiện cuộc sống. Trong quá trình sản xuất đó, người nông dân đã phát minh ra nhiều loại công cụ tiện lợi trong đó phải để đến chiếc rọ để đánh bắt cá tôm. Đây là một loại dung cụ truyền thống của nhiều nhà nông ở các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ. Nguyên liệu chính để tạo thành một chiếc đó chỉ gồm tre, nứa đan lại với nhau thế nhưng hiện tại đây không chỉ là loại ngư cụ lâu đời mà còn được sử dụng trong trang trí mỹ thuật hay nội thất.

Tại huyện Tiên Lữ, Hưng Yên có một làng nghề Thủ Sỹ chuyên sản xuất các loại đó với khoảng 500 người làm nghề và tập trung ở hai thôn và Nội Lăng và Tất Viên. Những chiếc đó tại làng Thủ Sỹ giờ đây đã được đem đi tiêu thụ ở khắp các tỉnh thành phía Bắc và xuất khẩu tới một số quốc gia trên thế giới.

Để đến làng nghề Thủ Sỹ Hưng Yên bạn xuất phát từ trung tâm Thủ đô Hà Nội đi theo đường quốc lộ 5 và tỉnh lộ 200 đến xã Thủ Sỹ, Tiên Lữ. Tiếp tục đi theo đường 61 từ chợ Ba Hàng để đến làng nghề Thủ Sỹ truyền thống.

Làng nghề Thủ Sỹ Hưng Yên hiện lên với hình ảnh một làng quê đậm chất Bắc Bộ. Nơi đó có những ngôi nhà mái ngói cũ kĩ, những nếp nhà ba gian cổ hay những lũy tre làng tạo nên một khung cảnh miền quê thanh bình, yên ả. Đến với làng Thủ Sỹ, du khách thập phương sẽ cảm nhận được sự bình dị vô cùng thân thương.

Đi dạo quanh làng vào những ngày nắng đẹp, bạn sẽ bắt gặp được ở những khoảng sân nhà là những đóa hoa bằng tre nứa vô cùng bắt mắt. Ngoài ra du khách còn có cơ hội để được gặp gỡ với những người dân chất phác, hiếu khách và được nghe họ kể về quá trình làm đó hay những câu chuyện về xóm làng thật gần gũi.

 

Ghé thăm làng nghề Thủ Sỹ Hưng Yên du khách sẽ thực sự bị thuyết phục trước hình ảnh thật giản dị ở miền quê lam lũ những rất đỗi trong trẻo. Đó là những chiếc xe chở đó buộc thành từng chùm lớn như một bông hoa khổng lồ được những người dân trong làng chở đi bán hay là cảnh tượng những cụ già, trẻ nhỏ quây quần trước hiên nhà vừa chuyện trò rôm rả vừa đan những chiếc đó tre. Tất cả đều mang đến dư vị bình yên, ấm áp trong lòng mỗi du khách.

Người dân ở làng nghề Thủ Sỹ Hưng Yên đã gắn bó với nghề đan đó từ rất lâu, khoảng hơn 2 thế kỷ và đây cũng là nghề nghiệp đem lại thu nhập chính cho người dân làng. Một chiếc đó trắng khi được hoàn thiện sẽ được bán với giá khoảng 20k - 25k/chiếc. Nếu là chiếc đó màu nâu cánh gián sẽ được bán với giá 30k - 40k/chiếc.

Đến bất kì hộ gia đình nào tại làng nghề Thủ Sỹ du khách đều có thể bắt gặp được hình ảnh những người dân ngồi trước sân thoăn thoắt đan những chiếc đó giản dị. Nghe các cụ kể lại ở Thủ Sỹ nhà nào cũng đan đó, đan suốt ngày mà không thấy mệt bởi đó là khoảnh khắc các thành viên trong gia đình được ngồi cùng nhau cười cười nói nói vô cùng vui vẻ. Cả làng Thủ Sỹ khi đan đó lúc nào cũng rộn ràng tiếng chẻ tre,... Vào mùa thu hoạch người dân sẽ thường đan đó vào buổi chiều tối.

Nghề đan đó rất cần sự khéo tay và tỉ mỉ nhưng kỳ lạ rằng ở làng Thủ Sỹ ai ai cũng có thể tạo ra thành phẩm. Từ những cụ già đến những trẻ em 5 - 6 tuổi đã có thể thoăn thoắt đan đó để đem đi bán được rồi. Nhiều người dân trong làng nói đùa với nhau rằng họ biết đan đó từ khi còn trong bụng mẹ.

Nguyên liệu để sản xuất ra những chiếc đó thường là tre nứa già được chuyển từ rừng về. Đầu tiên người thợ phải sử dụng dao thật khéo để chẻ những thanh nứa, thanh tre thành các nan đan các loại. Mỗi loại nan sẽ có các kích thước khác nhau đặc biệt phải vót thật đều và mỏng. Thường công đoạn này sẽ do đàn ông thực hiện bởi tốn khá nhiều công sức. Nan sau khi được chẻ gọn gẽ thì được chia ra để nghệ nhân sử dụng đan thành sản phẩm.

Ngày nay, xã hội có sự phát triển mạnh mẽ theo hướng hiện đại hóa, các ngư dân cũng có những thay đổi trong phương pháp đánh bắt cá vì vậy các ngư cụ truyền thống đã ít được sử dụng hơn. Tuy nhiên, nghề đan đó ở làng Thủ Sỹ Hưng Yên vẫn không hề bị mai một đi. Trước đây đó chỉ là một ngư cụ bình dân những giờ đây nó đã trở thành sản phẩm được ựa chuộng trong thiết kế nội thất, trang trí mỹ thuật để tạo nên một không gian đậm chất thôn quê.

Sản phẩm đó dùng để trang trí nội thất không chỉ được biết đến trong nước mà còn được thị trường nước ngoài ưa chuộng. Sản phẩm đã được xuất khẩu sang các nước như: Mỹ, Nhật Bản, Singapore, Ấn Độ.

Về thăm làng nghề Thủ Sỹ Hưng Yên là một ý tưởng tuyệt vời cho những ai đang muốn tạm xa cuộc sống đô thành, tìm về miền quê bình yên và khám phá những điều bình dị./.