Việt Nam là nước có số lượng đối tượng cần trợ giúp của các dịch vụ công tác xã hội (CTXH) lớn và để trợ giúp đối tượng yếu thế, Đảng, Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách từng bước ổn định và nâng cao đời sống cho đối tượng, bảo đảm an sinh xã hội và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Đặc biệt, ngày 25 tháng 3 năm 2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 32/2010/QĐ-TTg phê duyệt Đề án phát triển nghề CTXH giai đoạn 2010-2020. Đến nay, sau hơn 6 năm triển khai, với sự nỗ lực của các cấp, các ngành, địa phương, Đề án đã đạt được nhiều kết quả quan trọng và thực sự đi vào cuộc sống, góp phần chăm lo đời sống nhân dân, xây dựng hệ thống an sinh xã hội tiên tiến. Kết quả cụ thể trên các lĩnh vực như sau:

Thực hiện Quyết định số 32/2010/QĐ-TTg, Bộ Lao động- TBXH đã  hướng dẫn các Bộ, ngành và địa phương triển khai Đề án 32; phê duyệt Kế hoạch thực hiện Đề án giai đoạn 2011-2015 và giai đoạn 2016 -2020. Đồng thời chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng, trình ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật quy định chức danh, mã số, tiêu chuẩn các chức danh nghề nghiệp viên chức CTXH; tiêu chuẩn chăm sóc trợ giúp đối tượng tại các cơ sở bảo trợ xã hội; tiêu chuẩn cộng tác viên CTXH cấp xã; chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của trung tâm CTXH; chế độ tiền lương đối với đội ngũ viên chức công tác xã hội; chế độ trợ cấp, phụ cấp đối với công chức, viên chức và người lao động làm việc tại các cơ sở trợ giúp xã hội. Tính đến nay đã có 04 Nghị định; 4 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; 06 Thông tư Liên tịch; 04 Thông tư được ban hành nhằm thúc đẩy, phát triển nghề CTXH.

Bộ Lao động- TBXH và các cơ quan của Quốc hội, Bộ, ngành có liên quan cũng đã hoàn thành nghiên cứu, rà soát, báo cáo làm rõ vai trò, nhiệm vụ của cán bộ, viên chức và cộng tác viên CTXH, trên cơ sở đó đề xuất sửa đổi, bổ sung một số Luật, Bộ luật liên quan phát triển nghề CTXH như: Bộ luật Lao động, Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, Bộ luật Dân sự, Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, Luật Bình đẳng giới. Các Bộ, ngành liên quan cũng đã chủ động xây dựng, ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật về CTXH. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật này đã tạo tiền đề pháp lý quan trọng để các Bộ, ngành, địa phương từng bước phát triển nghề CTXH chuyên nghiệp tại Việt Nam.

Bộ Lao động- TBXH và Bộ Nội vụ đã hướng dẫn các địa phương về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các mô hình Trung tâm CTXH; Phối hợp với Bộ Tài chính hỗ trợ cho khoảng 40 tỉnh, thành phố xây dựng mô hình này, nâng tổng số cơ sở có liên quan đến cung cấp dịch vụ CTXH hiện nay lên 418 cơ sở, với tổng số cán bộ, nhân viên đang làm việc tại các cơ sở và tại mạng lưới cấp xã là 30.000 người. Các Trung tâm CTXH cung cấp dịch vụ cho hàng chục ngàn lượt đối tượng có nhu cầu và giúp cho các tỉnh, thành phố nghiên cứu để chuyển đổi hệ thống các cơ sở bảo trợ xã hội sang hoạt động theo mô hình cung cấp dịch vụ CTXH đối với người cao tuổi, người tâm thần, bảo vệ trẻ em, trợ giúp người khuyết tật phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng.

 Cùng với đó, các tỉnh, thành phố đã thành lập mạng lưới cộng tác viên CTXH, góp phần trợ giúp cho các nhóm đối tượng tiếp cận, thụ hưởng các chính sách phúc lợi xã hội, y tế, giáo dục, học nghề, tìm việc làm để ổn định cuộc sống. Hàng năm, Bộ Lao động - TBXH còn phối hợp với các Bộ, ngành hỗ trợ các Trung tâm CTXH xây dựng mạng lưới cộng tác viên CTXH, cung cấp dịch vụ CTXH cho các nhóm đối tượng yếu thế, dễ bị tổn thương tại cộng đồng; tăng cường năng lực cho đội ngũ cán bộ, nhân viên, cộng tác viên CTXH thông qua các khóa tập huấn kỹ thuật vận hành mô hình Trung tâm; tập huấn quy trình quản lí theo ca, phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng... Hỗ trợ hình thành Hiệp hội nghề CTXH chuyên nghiệp và phát triển mạng lưới hiệp hội nghề CTXH.

Trong công tác đào tạo, Bộ Lao động- TBXH phối hợp với các trường đại học xây dựng chương trình, giáo trình đào tạo hệ trung cấp, cao đẳng nghề CTXH. Ngoài ra, còn phối hợp với một số trường đại học, cơ sở đào tạo nghiên cứu, xây dựng các giáo trình trung cấp nghề CTXH, cao đẳng nghề CTXH. Phối hợp với UNICEF và các trường đại học nghiên cứu, biên soạn bộ tài liệu tập huấn cán bộ, nhân viên CTXH làm việc trực tiếp với đối tượng, gồm 23 Modul...

Về đào tạo dài hạn, Đề án 32 đã hỗ trợ Bộ Giáo dục và Đào tạo nghiên cứu hoàn thiện kế hoạch phát triển giáo dục đào tạo CTXH hệ cử nhân ở 55 trường đại học, cao đẳng và 21 cơ sở dạy nghề có đào tạo chuyên ngành CTXH; có 3 trường đào tạo thạc sỹ, tiến sỹ CTXH. Hàng năm, đào tạo và dạy nghề cho khoảng 3.000 người, đào tạo CTXH hệ vừa làm, vừa học cho khoảng 3.000 lượt chỉ tiêu/năm (năm 2010, mới chỉ có 1-2 cơ sở đào tạo trung cấp CTXH). Năm 2016, đã có 109 cán bộ quản lý của  ngành Lao động-Thương binh và Xã hội đã hoàn thành khóa học thạc sỹ CTXH Học viện Châu Á và 94 người khác dự kiến hoàn thành vào năm 2017; Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn tổ chức tuyển sinh, đào tạo Thạc sỹ công tác xã hội khóa 3 với chỉ tiêu 70 học viên/ năm.

Về đào tạo ngắn hạn, Bộ Lao động- TBXH phối hợp với các trường đại học đã tổ chức đào tạo 500 giảng viên dạy nghề CTXH cho các trường cao đẳng, trung cấp nghề trong cả nước; đào tạo 8 lớp 320 cán bộ, quản lý CTXH cấp cao tại 2 miền Nam-Bắc; đào tạo 25 giảng viên nguồn CTXH cho các trường đại học của Việt Nam. Ngoài ra, hàng năm, Đề án 32 còn hỗ trợ các tỉnh/thành phố bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho 10.000 cán bộ, nhân viên CTXH.

Đề án 32 đã tăng cường hiểu biết của xã hội và các cấp, ngành, các nhà hoạch định chính sách thúc đẩy phát triển nghề CTXH tại Việt Nam. Đến nay, Lãnh đạo chủ chốt các Bộ, ngành như Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài chính, Bộ Thông tin và Truyền Thông, Bộ Nội vụ, Bộ Tư pháp đã nắm chắc về nghề CTXH và ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn phát triển nghề CTXH. Công tác tuyên truyền đã đạt được kết quả nhất định: Bộ Thông tin và Truyền thông đã xây dựng và ban hành kế hoạch truyền thông phát triển nghề CTXH giai đoạn 2011-2015; Bộ LĐTBXH đã thiết lập và cập nhật thông tin cho website phát triển nghề CTXH tại địa chỉ trang web: http://congtacxahoi.molisa.gov.vn. Cùng với đó, hàng năm, các cơ quan báo chí đưa hàng trăm tin, bài liên quan đến phát triển nghề CTXH tại Việt Nam, giúp nhân dân và cán bộ các cấp, các ngành hiểu biết về vai trò, nhiệm vụ và dịch vụ CTXH.

Nhìn chung, sau hơn 6 năm triển khai Đề án 32, nhận thức, hiểu biết về nghề CTXH đã có bước chuyển biến căn bản, đặc biệt là đội ngũ cán bộ cốt cán của ngành Lao động- TBXH, các hội, đoàn thể đã hiểu rất tốt về CTXH. Các Bộ, ngành được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ tại Quyết định số 32/QĐ-TTg ngày 25/3/2010 và 100% các tỉnh, thành phố đã xây dựng và triển khai Kế hoạch thực hiện Đề án 32 giai đoạn 2010-2015. Một số tỉnh, thành phố đã thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện Đề án, ban hành Nghị quyết của Tỉnh ủy, Thành ủy về việc phát triển nghề CTXH tại địa phương. Mặc dù thời gian triển khai Đề án ngắn nhưng cho đến nay, hầu hết các mục tiêu cụ thể của Đề án phát triển nghề công tác xã hội giai đoạn 2010-2015 đã đạt được, đặc biệt là mục tiêu về xây dựng, thí điểm mô hình Trung tâm cung cấp dịch vụ CTXH; đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, viên chức, nhân viên, cộng tác viên CTXH; thành lập Hiệp hội nghề CTXH. Các tổ chức quốc tế quan tâm hỗ trợ phát triển nghề CTXH trên nhiều lĩnh vực.

Bên cạnh đó, hệ thống pháp luật, chính sách xã hội, các chương trình, đề án về chăm sóc, trợ giúp các đối tượng có hoàn cảnh đặc biệt cũng đã tạo môi trường pháp lý, hành chính, xã hội cho CTXH phát triển; huy động sự tham gia của cộng đồng, các đoàn thể chính trị-xã hội, các tổ chức tôn giáo trợ giúp các đối tượng. Các chính sách ngày càng toàn diện hơn, bao trùm các nhu cầu cơ bản của đối tượng. Đối tượng được trợ giúp từng bước được mở rộng đáp ứng với bức xúc của thực tế. Mức trợ cấp ngày càng cao hơn, cơ hội tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản ngày càng tốt hơn. Đặc biệt, các chính sách mới ngày càng mang tính hội nhập hơn, phát huy truyền thống văn hoá, nhân văn của dân tộc và mang tính xã hội hoá không ỷ lại vào nhà nước nhiều hơn. Hệ thống tổ chức bộ máy và đội ngũ nhân viên CTXH làm việc trong lĩnh vực an sinh xã hội ngày càng được mở rộng.

 Để CTXH trở thành nghề chuyên nghiệp và hoạt động có hiệu quả trong thời gian tới, các Bộ, ngành, địa phương và các cơ quan đoàn thể cần tập trung vào một số nhiệm vụ chính sau:

- Thực hiện tốt quy hoạch phát triển mạng lưới các cơ sở trợ giúp xã hội, phấn đấu đến năm 2020 tăng lên 461 cơ sở, gồm: 64 cơ sở người cao tuổi; 70 cơ sở người khuyết tật; 149 cơ sở chăm sóc trẻ em; 50 cơ sở tâm thần; 92 cơ sở tổng hợp; 36 trung tâm CTXH.