Phù Yên là huyện miền núi nằm ở phía Đông Bắc của tỉnh Sơn La, có 27 xã, thị trấn, 215 bản, tiểu khu; dân số hơn 130.000 người, trong đó 88% là đồng bào dân tộc thiểu số. Huyện có khá nhiều tiềm năng nhưng chưa được khai thác triệt để, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn. Thế nhưng những năm gần đây đời sống nhân dân có nhiều thay đổi, nhiều mô hình kinh tế dần sinh sôi nảy nở.

Giai đoạn từ 2016 – 2020, huyện Phù Yên đã đạt được những kết quả nhất định: Tổng số hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo được hỗ trợ là 16.753 hộ; hỗ trợ trồng cây ăn quả 583 ha; hỗ trợ trồng rừng sản xuất 430 ha; hỗ trợ giống bò 2.394 con; hỗ trợ lợn giống 2.558 con; hỗ trợ ghép cải tạo vườn tạp 52 ha cây nhãn, xoài…

Thực hiện chủ trương chuyển đổi diện tích cây trồng, phát triển trồng cây ăn quả trên dất dốc, toàn huyện đã có 2.662 ha cây ăn quả, sản lượng đạt 9.093 tấn. Sản phẩm Cam Phù Yên đã xây dựng được nhãn hiệu chứng nhận; được cấp giấy chứng nhận chuyển đổi lúa hữu cơ với diện tích 130 ha; huyện đã thực hiện hỗ trợ 13 chuỗi trồng trọt, chăn nuôi sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm. Năm 2019, huyện đã được chứng nhận 2 sản phẩm OCOP đạt 3 sao là tỏi đen và tỏi thường. Năm 2020, huyện xây dựng 6 sản phẩm OCOP là sản phẩm miến dong, Cao an xoa, chè Mường Do, nước cốt chanh leo, tinh dầu xả và quýt ngọt. Số hợp tác xã họat động trong lĩnh vực nông nghiệp tăng lên từ 18 hợp tác xã năm 2018 lên 34 hợp tác xã năm 2020.

Người nghèo Phù Yên phát triển trồng trọt, chăn nuôi để vươn lên thoát nghèo

Các chính sách, chương trình giảm nghèo trên địa bàn huyện đã được triển khai kịp thời, có hiệu quả và đúng đối tượng, góp phần quan trọng trong việc phát triển sản xuất, ổn định và nâng cao đời sống nhân dân. Mức sống và thu nhập của các hộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số được cải thiện rõ rệt. Phúc lợi xã hội và đời sống các đối tượng chính sách được nâng lên, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, ổn định chính trị cơ sở, phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Kết quả tổng số hộ nghèo của huyện giảm dần qua các năm. Tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chí đa chiều cuối năm 2015 là 29,91% đến năm 2020 là 15,19%, tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện giảm bình quân 4%/năm. Hoạt động tư vấn pháp luật lao động, học nghề và giới thiệu việc làm được triển khai có hiệu quả. Số lao động được đào tạo nghề  là 2.500 lao động; số lao động đi làm việc tại các khu công nghiệp trong và ngoài tỉnh là 15.500 người, chiếm 20% tổng số lao động trong độ tuổi tham gia lao động.

Với những nỗ lực trên, huyện Phù Yên đã được công nhận là huyện thoát nghèo giai đoạn 2018 – 2020, theo Quyết định số 275/QĐ-TTG ngày 07/3/2018 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt danh sách các huyện nghèo và huyện thoát nghèo giai đoạn 2018 – 2020. 

Trong năm 2022, Ủy ban nhân dân huyện Phù Yên đã ban hành các văn bản chỉ đạo cụ thể công tác giảm nghèo như sau: Kế hoạch 245/KH-UBND 18/8/2022 về việc thực hiện Chương trình mục tiêu giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 – 2025 trên địa bàn huyện Phù Yên và Kế hoạch số 244/KH-UBND ngày 18/8/2022 của Uỷ ban nhân dân huyện về việc thực hiện Chương trình mục tiêu giảm nghèo bền vững năm 2022 trên địa bàn huyện Phù Yên; Kế hoạch 254/KH-UBND ngày 14/9/2022 về việc giám sát đánh giá thực hiện Chương trình mục tiêu giảm nghèo bền vững năm 2022. Ban hành Quyết định thành lập và quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2022; Quyết định số 1115/QĐ-UBND ngày 01/8/2022 về việc thành lập Ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025; Ban hành Quyết định số 1505/QĐ-UBND và 1506/QĐ-UBND ngày 30/8/2022 về việc phân bổ chi tiết nguồn vốn Trung ương thực hiện 03 Chương trình MTQG năm 2022.

Để kịp thời triển khai các dự án của Chương trình nhằm thực hiện đồng bộ các chính sách trong đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, hỗ trợ phát  triển sản xuất, thực hiện chính sách an sinh xã hội. Ủy ban nhân dân huyện đã  tập trung chỉ đạo các cấp, các ngành chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến và quán triệt các Chỉ thị, Nghị quyết, Quyết định, Thông tư về công tác giảm nghèo và đã ban hành các Kế hoạch thực hiện, Quyết định phân bổ vốn.

Trong năm 2022, tổng nguồn vốn ngân sách nhà nước được UBND tỉnh Sơn La giao cho huyện Phù Yên thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững là 6.533 triệu đồng. Huyện đã dùng nguồn vốn này để thực hiện các dự án cụ thể là: Dự án Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo; Dự án Hỗ trợ phát triển sản xuất, cải thiện dinh dưỡng; Dự án  Phát triển giáo dục nghề nghiệp, việc làm bền vững; Dự án Hỗ trợ hộ nghèo có khó khăn về nhà ở theo Quyết định số 337/QĐ-UBND ngày 02/3/2021 của UBND tỉnh; Truyền thông và giảm nghèo về thông tin; Dự án Nâng cao năng lực và giám sát đánh giá Chương trình… Theo đó, trong năm qua, huyện đã tổ chức hội nghị tập huấn rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2022; sản xuất các chương trình phát thanh tuyên truyền công tác giảm nghèo bền vững; rà soát đối tượng đăng ký nhu cầu học nghề nông nghiệp vùng nghèo, vùng khó khăn và mở được 05 lớp; Tổ chức 08 cụm lớp với 466 học viên là cán bộ giảm nghèo cấp xã, bản tập huấn năng cao năng lực cho cán bộ giảm nghèo; Tổ chức Đoàn học tập kinh nghiệm công tác giảm nghèo tại 03 huyện Mường La, Mộc Châu, Quỳnh Nhai. Người nghèo, người cận nghèo của huyện đã tiếp cận thuận tiện hơn các chính sách trợ giúp của nhà nước, cơ sở hạ tầng nông thôn được tăng cường trên cơ sở triển khai thực hiện xây dựng nông thôn mới; tỷ lệ hộ nghèo của huyện giảm, đời sống của người nghèo được từng bước cải thiện, an sinh xã hội, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. 

Mặc dù đạt được kết quả đáng kể nhưng hộ nghèo toàn huyện Phù Yên năm 2022 vẫn còn 19,74% (theo tiêu chí mới). Huyện Phù Yên phấn đấu đến năm 2025 số hộ nghèo giảm còn dưới 10%. Để đạt được mục tiêu này, huyện Phù Yên đã và đang triển khai nhiều kế hoạch, chương trình tạo công ăn việc làm, xóa nhà tạm cho người dân, thực hiện kịp thời, có hiệu quả các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất (nông, lâm nghiệp, thủy sản) phù hợp với điều kiện thực tế, quy hoạch ngành nghề của địa phương và nhu cầu, nguyện vọng của người dân; hỗ trợ đa dạng các hình thức tạo sinh kế cho người nghèo và cộng đồng phù hợp với phong tục, tập quán, tạo điều kiện cho người nghèo tiếp cận các chính sách tín dụng ưu đãi, nguồn lực, thị trường. Nhân rộng các mô hình giảm nghèo có hiệu quả, chú trọng các mô hình liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm giữa các hộ gia đình, giữa hộ nghèo, cận nghèo với doanh nghiệp thông qua Hợp tác xã, Tổ hợp tác. Tăng cường áp dụng các tiến bộ, khoa học vào quá trình sản xuất nông nghiệp, từng bước thay đổi tập quán canh tác lạc hậu, kém hiệu quả, manh mún. Ngày 12-10 vừa qua, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Phù Yên đã phát động Tháng cao điểm "Vì người nghèo" năm 2022. Phát huy vai trò, trách nhiệm của các dòng họ, dòng tộc, xã, bản, nhất là vai trò của các trưởng bản, trưởng tiểu khu, trưởng dòng họ, người có uy tín trong cộng đồng gương mẫu, đi đầu và tham gia vận động nhân dân ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” của huyện. Qua đó đã huy động sự vào cuộc của toàn xã hội chung tay giúp dân thoát nghèo, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu về giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025./.