Hà Giang là một tỉnh miền núi biên giới ở cực bắc của Tổ quốc, có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng, với diện tích tự nhiên là 7.945,8 km². Phía Bắc và Tây có đường biên giới giáp với nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa dài 277,556 km; phía Đông giáp tỉnh Cao Bằng; phía Nam giáp tỉnh Tuyên Quang; phía Tây và Tây Nam giáp tỉnh Lào Cai và Yên Bái. Toàn tỉnh có 11 đơn vị hành chính cấp huyện gồm 01 thành phố và 10 huyện; có 193 đơn vị hành chính cấp xã gồm 05 phường, 13 thị trấn và 175 xã. Địa hình của tỉnh Hà Giang khá phức tạp, có thể chia làm 3 vùng: vùng núi thấp gồm Thành phố Hà Giang, Bắc Quang, Quang Bình, Bắc Mê, Vị Xuyên; vùng cao núi đá phía Bắc gồm Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn, Mèo Vạc; vùng núi cao núi đất phía Tây gồm Hoàng Su Phì, Xín Mần.

Công tác hỗ trợ nhà ở cho người nghèo được thực hiện theo phương châm Nhà nước hỗ trợ và vận động sự giúp đỡ từ cộng đồng, hộ gia đình tham gia đóng góp để xây dựng nhà ở đảm bảo tiêu chuẩn, chất lượng và phù hợp với điều kiện cụ thể của từng hộ gia đình; kết hợp, lồng ghép với các chương trình đầu tư, hỗ trợ khác của Trung ương và địa phương để phát huy hiệu quả các chính sách. Đối với các hộ gia đình không có khả năng tự xây dựng nhà ở, UBND cấp huyện, xã vận động sự giúp sức từ cộng đồng dân cư, cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn chung tay xây dựng sau đó bàn giao cho hộ gia đình.

Theo kết quả rà soát hộ nghèo, chuẩn nghèo đa chiều của Chính phủ áp dụng cho giai đoạn 2022-2025, trên địa bàn 07 huyện nghèo gồm: Bắc Mê, Xín Mần, Hoàng Su Phì, Quản Bạ, Yên Minh, Mèo Vạc, Đồng Văn có 77.041 hộ nghèo và cận nghèo chiếm tỷ lệ 73,26% tổng số hộ trên địa bàn 7 huyện nghèo, trong đó có 17.634 hộ nghèo, 1.631 hộ cận nghèo có nhà ở thiếu kiên cố; 7.464 hộ nghèo, 508 hộ cận nghèo có diện tích nhà ở bình quân đầu người dưới 8m²/người. Cùng với đó, số hộ gia đình đang sống trong ngôi nhà/căn hộ thuộc loại không bền chắc 28.804 hộ, chiếm tỷ lệ 27,8% tổng số hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn tỉnh. Diện tích nhà ở bình quân dưới 8m²/người: 11.200 hộ, chiếm tỷ lệ 10,8% tổng số hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn tỉnh.

Nhờ sự chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMT Tổ quốc tỉnh và sự vào cuộc của các cấp, các ngành, các tổ chức đoàn thể, các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, đặc biệt là sự tham gia hưởng ứng của nhân dân trong quá trình triển khai công tác hỗ trợ về nhà ở đối với hộ nghèo trên địa bàn tỉnh, đã không ngừng nỗ lực hoàn thành mục tiêu của các chương trình đã đề ra. Các đối tượng được hỗ trợ là những đối tượng được rà soát, bình xét theo đúng quy định, đảm bảo công khai minh bạch, công tác tuyên truyền hướng dẫn thực hiện được chú trọng và kiểm tra, giải đáp thường xuyên.

Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh Hà Giang đã triển khai thực hiện các chính sách hỗ trợ về nhà ở đối với hộ nghèo như: Chương trình hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở theo quyết định số 167/2008/QĐ-TTg ngày 12/12/2008 của Thủ tướng Chính phủ (giai đoạn 1): mức hỗ trợ từ ngân sách trung ương là 06 triệu đồng/hộ, Ngân hàng Chính sách Xã hội cho vay tín dụng tối đa 08 triệu đồng/hộ, số hộ đã được hỗ trợ về nhà ở là 16.626 hộ, kinh phí huy động từ các nguồn vốn khác là 69,315 tỷ đồng. Chính sách hỗ trợ nhà ở đối với hộ nghèo theo chuẩn nghèo giai đoạn 2011- 2015 theo Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (Chương trình hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở theo Quyết định số 167/2008/QĐ-TTg giai đoạn 2): chương trình hỗ trợ bằng nguồn vốn vay tín dụng từ Ngân hàng Chính sách Xã hội, với mức vay vốn là tối đa 25 triệu đồng/hộ, số hộ đã được hỗ trợ về nhà ở là 1.256 hộ, kinh phí huy động từ các nguồn vốn khác là 9,991 tỷ đồng. Chương trình hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người có công, cựu chiến binh nghèo, hộ nghèo có khó khăn về nhà ở trên địa bàn tỉnh Hà Giang theo Quyết định số 1953-QĐ/TU ngày 25/7/2019 của Tỉnh ủy Hà Giang, tính đến thời điểm tháng 11 năm 2022, chương trình đã triển khai hỗ trợ được 6.700 căn nhà: kinh phí thực hiện được huy động hoàn toàn từ nguồn vốn xã hội hóa, các cá nhân, tổ chức chính trị - xã hội: 396,725 tỷ đồng.

Có thể thấy, các chương trình hỗ trợ nhà ở trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua nhận được sự quan tâm, đồng tình, hưởng ứng và sự vào cuộc, chỉ đạo quyết liệt của cả hệ thống chính trị các cấp, ngành từ tỉnh đến cơ sở và các tổ chức chính trị xã hội; các ngành thành viên Ban chỉ đạo từ cấp tỉnh đến huyện, xã đã chủ động triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao theo quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo tỉnh từ công tác chỉ đạo rà soát, thẩm định đối tượng, hướng dẫn tổ chức triển khai, công tác kiểm tra, giám sát, tuyên truyền...

Việc thực hiện huy động và quản lý nguồn lực trên địa bàn tỉnh được thực hiện đảm bảo tính công khai, minh bạch và tuân thủ các quy định, hướng dẫn của các cơ quan cấp trên. Các chương trình triển khai hỗ trợ đảm bảo đúng đối tượng, UBND cấp huyện, xã đã tổ chức phân công các cán bộ phụ trách theo dõi trực tiếp quá trình hỗ trợ theo địa chỉ, do đó không xảy ra tình trạng lợi dụng chính sách để trục lợi, chiếm đoạt nguồn kinh phí hỗ trợ; không xảy ra tình trạng khiếu kiện giữa các hộ được hỗ trợ và không được hỗ trợ. Công tác bình xét, phê duyệt danh sách đối tượng nhận hỗ trợ được thực hiện chặt chẽ, công khai và có sự thống nhất từ cấp cơ sở.

Sau khi được hưởng chính sách hỗ trợ, đời sống của các hộ nghèo không ngừng được cải thiện, đặc biệt là được tiếp cận những điều kiện tốt hơn về nhà ở, đảm bảo an toàn, ổn định. Các chương trình hỗ trợ đã thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, tổ chức, cá nhân đối với hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở./.