Gia Lai là tỉnh Bắc Tây Nguyên, diện tích tự nhiên hơn 15.510 km²; dân số hơn 1,5 triệu người, với 44 dân tộc cùng sinh sống, trong đó, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm khoảng 46,23% (chủ yếu là người Jrai và Bahnar). Tỉnh có 17 đơn vị hành chính cấp huyện, 220 đơn vị hành chính cấp xã với 1.576 thôn, làng, tổ dân phố (trong đó có 01 huyện nghèo, 43 xã đặc biệt khó khăn, 07 xã biên giới, 384 thôn, làng đặc biệt khó khăn). Điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, trình độ dân trí thấp, cơ sở vật chất hạ tầng đã có nhiều bước phát triển nhưng nhìn chung vẫn còn hạn chế, điều kiện giao thông không thuận lợi nhất là vào mùa mưa lũ, việc đi lại của người dân gặp nhiều khó khăn, phần lớn người lao động làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp. Hiện nay, toàn tỉnh còn 38.550 hộ nghèo (172.746 khẩu), chiếm tỷ lệ 10,06%; 37.253 hộ cận nghèo, chiếm tỷ lệ 9,72%. Nhìn chung đời sống nhân dân còn gặp nhiều khó khăn, nhất là trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Trong năm 2022, trên địa bàn tỉnh Gia Lai bị ảnh hưởng một số đợt thiên tai (bão số 1, 2, 4), mưa lớn, áp thấp nhiệt đới và mưa dông, lốc, sét gây thiệt hại lớn về người và tài sản của Nhà nước và nhân dân. Tuy nhiên dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Trung ương, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, sự quan tâm của các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, chính quyền địa phương, các đoàn thể chính trị - xã hội, sự tham gia tích cực, trách nhiệm của toàn thể nhân dân, thêm vào đó tình hình diễn biến thiên tai trong năm 2022 không cực đoan so với các năm trước, đó là một trong những nguyên nhân làm tình hình thiệt hại do thiên tai gây ra trong năm 2022 giảm nhiều so với các năm trước. Tổng giá trị thiệt hại thiên tai gây ra khoảng 104,975 tỷ đồng; giảm khoảng 59,4% so với năm 2021 (260 tỷ đồng); giảm khoảng 84,1% so với năm 2020 (660 tỷ đồng).

Qua kết quả rà soát tình hình thiếu đói của nhân dân trong dịp Tết Nguyên đán và giáp hạt của các địa phương, cụ thể: trong năm 2022 người dân đề nghị cứu đói trong dịp Tết Nguyên đán: 15.160 hộ (59.077 khẩu), giáp hạt: 11.059 hộ (46.712 khẩu); năm 2023 đề nghị cứu đói trong dịp Tết Nguyên đán cho 12.653 hộ (50.093 khẩu) và giáp hạt: 9.669 hộ (40.679 khẩu).

Hàng năm, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội đã ban hành các văn bản đề nghị các địa phương rà soát, thống kê số liệu thiếu đói trong dịp Tết Nguyên đán và dự kiến đói giáp hạt; theo đó: đề nghị Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn rà soát, nắm bắt tình hình đời sống nhân dân trên địa bàn; thống kê lập danh sách, hỗ trợ gạo cho người dân có nguy cơ thiếu đói cho tất cả các thành viên hộ gia đình thiếu đói trong dịp Tết Nguyên Đán và đói giáp hạt. Việc lập danh sách hỗ trợ phải đảm bảo đúng đối tượng; quy trình, thủ tục hỗ trợ thực hiện theo quy định tại Điều 12 Nghị định số 20/2021/NĐ-CP ngày 15/3/2021 của Chính phủ quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội. Trường hợp quá khả năng của địa phương, đề nghị tổng hợp danh sách, nhu cầu hỗ trợ gạo gửi về Sở Lao động- Thương binh và Xã hội để tổng hợp báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh. Danh sách đề nghị hỗ trợ gạo phải có xác nhận của chính quyền địa phương và được công khai danh sách tại UBND các xã, phường, thị trấn; để đảm bảo tính chính xác của số liệu, trước khi gửi báo cáo về Sở đã đề nghị các địa phương tổ chức đoàn kiểm tra tình hình thực tế tại địa phương mình và chịu trách nhiệm trước Ủy ban nhân dân tỉnh về số liệu báo cáo.

Theo đó, chính quyền địa phương các cấp, các ngành thường xuyên theo dõi, nắm bắt tình hình đời sống nhân dân để có giải pháp đảm bảo ổn định đời sống dân sinh khi gặp thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh và các nguyên nhân bất khả kháng. Việc trợ giúp khẩn cấp cho những người, hộ gia đình gặp rủi ro, đặc biệt do thiên tai đã cơ bản đáp ứng kịp thời được nhu cầu về bảo đảm an sinh cho người dân trong tình trạng khẩn cấp đảm bảo kịp thời và đúng quy định. Kết quả trong năm, tỉnh Gia Lai đã hỗ trợ mai táng phí đột xuất cho 64 người, hỗ trợ người bị thương nặng 07 người; triển khai hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn bị trôi, cháy do thiên tai hỏa hoạn cho 06 hộ, với mức hỗ trợ theo quy định tại Nghị định số 20/2021/NĐ-CP ngày 15/3/2021 của Chính phủ quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội. 

Về hỗ trợ gạo: Trong năm 2022, đã hỗ trợ gạo cứu đói Tết cho nhân dân của 13 huyện  trên địa bàn tỉnh, với tổng 692.205 kg gạo cứu đói của Chính phủ cho 11.466 hộ, 46.147 khẩu; trong dịp đói giáp hạt hỗ trợ cho 15 huyện, thành phố với 697.935 kg gạo cứu đói của Chính phủ  cho 11.002 hộ (46.529 khẩu).

Trong năm 2023: Hỗ trợ gạo cứu đói Tết cho nhân dân của 13 địa phương trên địa bàn tỉnh, với tổng 604.185 kg gạo cứu đói của Chính phủ cho 9.875 hộ, 40.279 khẩu; trong dịp đói giáp hạt hỗ trợ 591.495 kg gạo cứu đói của Chính phủ  cho 9.375 hộ, 39.433 khẩu.

Trong quá trình cấp phát, Ủy ban nhân dân các huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn khẩn trương cấp phát gạo đến người dân kịp thời; tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát tại một số hộ dân, thôn, làng của các xã. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thường xuyên đôn đốc, theo dõi, kiểm tra tình hình cấp phát gạo tại các địa phương. Qua báo cáo, nắm tình hình cấp phát gạo cứu đói của Chính phủ cứu đói tại cấp huyện, xã đảm bảo cấp đúng đối tượng, đủ số lượng; trong năm 2022 và năm 2023 không xảy ra tình trạng khiếu kiện, khiếu nại trong dân./.