Tự kỷ là một rối loạn bao gồm các biểu hiện lâm sàng đặc trưng với khả năng thiếu hụt về kỹ năng xã hội, các hành vi lặp lại và thiếu hụt hay thậm chí không có khả năng giao tiếp và ngôn ngữ. Xuất phát từ thực tế chứng tự kỷ ở trẻ ngày càng gia tăng, nhu cầu được can thiệp, hỗ trợ cho trẻ và gia đình ngày càng lớn. Các đơn vị, trung tâm công lập và ngoài công lập trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đã đẩy mạnh nghiên cứu, triển khai các phương pháp can thiệp hỗ trợ điều trị cho trẻ mắc chứng rối loạn tự kỷ.

Trung tâm Công tác xã hội tỉnh Quảng Ninh là một đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở Lao động -Thương binh và Xã hội tiên phong trong hoạt động hỗ trợ, can thiệp cho trẻ. Năm 2012, Trung tâm Công tác xã hội tỉnh đã thực hiện Đề tài nghiên cứu khoa học cấp tỉnh theo Quyết định số 2580/QĐ-UBND ngày 15/10/2012 của UBND tỉnh về việc phê duyệt Đề tài nghiên cứu khoa học “Nghiên cứu, đề xuất một số giải pháp nhằm giảm thiểu rối nhiễu tâm trí trẻ em trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh”. Vận dụng kết quả nghiên cứu khoa học đó, năm 2013 Trung tâm Công tác xã hội đã hình thành mô hình tâm lý trị liệu cho trẻ em rối nhiễu tâm trí, tự kỷ. Trải qua hơn 10 năm thực hiện mô hình, đến nay Trung tâm đã khẳng định được vị trí  của mình trong hoạt động can thiệp, hỗ trợ cho trẻ tự kỷ, rối nhiễu tâm trí trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt hiện nay Trung tâm đang triển khai thực hiện Sàng lọc, trị liệu tâm lý đối với trẻ tự kỷ, rối nhiễu tâm trí không thu phí. Đây là cơ hội, niềm vui rất lớn cho các gia đình có trẻ mắc hội chứng tự kỷ, rối nhiễu tâm trí. Hơn hết với các gia đình có điều kiện kinh tế khó khăn thì đây là một địa chỉ tin cậy để phụ huynh yên tâm gửi trọn niềm tin khi cho trẻ sàng lọc, trị liệu tâm lý tại Trung tâm.

Trước khi vào can thiệp, trị liệu, Trung tâm sẽ tiến hành sàng lọc, đánh giá mức độ phát triển theo những mức nhất định, so với tuổi thực và khả năng của trẻ. Sau khi đánh giá, sàng lọc, tùy từng vấn đề của trẻ giáo dục viên tại mô hình sẽ tư vấn cho gia đình. Nếu Gia đình trẻ có nhu cầu trị liệu tại Trung tâm, nhân viên công tác xã hội của Trung tâm sẽ lên kế hoạch trị liệu. Trung tâm đã bố trí 03 khu vực với các phòng riêng biệt để thực hiện các hoạt động như: Phòng sàng lọc, đánh giá cho trẻ; phòng trị liệu cá nhân và phòng vận động chung. Tại các phòng đều được trang bị đầy đủ, đa dạng công cụ, dụng cụ phục vụ cho quá trình trị liệu, can thiệp cho trẻ. Trong suốt quá trình trị liệu, nhân viên công tác xã hội luôn trao đổi và phối hợp chặt chẽ với gia đình để gia đình nắm bắt, phối hợp thực hiện kế hoạch can thiệp cho trẻ để mang lại hiệu quả tốt nhất.

Được các gia đình tin tưởng, trong 06 tháng đầu năm 2024, Trung tâm đã sàng lọc, đánh giá đối với 28 trẻ có biểu hiện rối nhiễu tâm trí; tổng số ca trị liệu tại Trung tâm là 712 ca; tiếp nhận 19 trẻ trị liệu mới và đã kết thúc trị liệu đối với 12 trẻ. Hầu hết những trẻ được can thiệp đều có những tiến triển nhất định, có mức độ phát triển bình thường và dần trở về với tuổi thực của mình.

Có thể nói, hoạt động sàng lọc, đánh giá, trị liệu tâm lý cho trẻ tự kỷ, rối nhiễu tâm trí của Trung tâm Công tác xã hội tỉnh trong thời gian qua đã nhằm đáp ứng nhu cầu của người dân, đặc biệt là nhóm đối tượng trẻ tự kỷ, rối nhiễu tâm trí và gia đình, người chăm sóc trẻ, giúp trẻ có cơ hội hòa nhập cộng đồng, góp phần ổn định an sinh xã hội trên địa bàn./.