Thống kê của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Phú Yên, trên địa bàn tỉnh hiện có 5.214 người khuyết tật thuộc dạng thần kinh trí tuệ (chưa bao gồm số đối tượng đang nuôi dưỡng tại Trung tâm nuôi dưỡng Người có công và Bảo trợ xã hội tỉnh). Trong đó, người khuyết tật thuộc dạng thần kinh là 3.542 người. Ngoài ra còn có một số đối tượng tâm thần đang nuôi dưỡng tại trung tâm nuôi dưỡng người có công và bảo trợ xã hội và gửi nhờ tại Trung tâm điều dưỡng, phục hồi chức năng các tỉnh lân cận, trong khu vực.

Những năm gần đây, tình trạng người tâm thần lang thang trên các vỉa hè đường phố, nơi tập trung đông người đang diễn ra khá phổ biến, nhất là ở thành phố Tuy Hòa. Người tâm thần bỏ nhà đi lang thang ngoài việc ảnh hưởng tới mỹ quan đô thị, an toàn giao thông, còn có nguy cơ gây mất trật tự nơi công cộng và gây nguy hiểm đối với cộng đồng vì bản thân họ không làm chủ được hành vi. Trên thực tế, nhiều gia đình hết sức khó khăn, vất vả trong việc chăm sóc, quản lý người tâm thần, nhất là những hộ nghèo, hộ gia đình cao tuổi, tàn tật, vì vậy, một số gia đình chỉ còn cách bắt nhốt người tâm thần tại chỗ.

Địa phương cần sớm có một trunng tâm chăm sóc chuyên biệt cho người tâm thần, rối nhiễu tâm trí (Ảnh minh họa)

Ông Võ Văn Binh, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, cho biết: Trong thời gian qua, tỉnh luôn quan tâm, triển khai nhiều hoạt động, các giải pháp hữu hiệu để trợ giúp người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng; truyền thông về công tác trợ giúp xã hội cho đối tượng này. Tuy nhiên, đến thời điểm này địa phương vẫn chưa có trung tâm nuôi dưỡng người tâm thần chuyên biệt nên gặp rất nhiều khó khăn trong công tác quản lý đối tượng này. Một số đối tượng tâm thần nặng không còn người thân chăm nom, tỉnh tạm thời tiếp nhận đưa vào chăm sóc, nuôi dưỡng tại Trung tâm Nuôi dưỡng người có công và bảo trợ xã hội. Vấn đề này gây rất nhiều khó khăn cho công tác quản lý của trung tâm, ảnh hưởng rất lớn đến công tác chăm sóc và nuôi dưỡng đối tượng bảo trợ xã hội, nhất là các đối tượng người có công. Để công tác hỗ trợ người tâm thần và người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng đạt được hiệu quả, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Phú Yên đề nghị Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội sớm có hướng dẫn về nội dung, chương trình đào tạo nghề công tác xã hội dành cho cán bộ cơ sở. Trên cơ sở đó, địa phương sẽ hợp đồng với các cơ sở đào tạo tổ chức đào tạo, tập huấn nhằm tạo sự thống nhất, đồng thời tạo điều kiện để các địa phương xây dựng kế hoạch và làm việc với cơ quan tài chính để bố trí kinh phí thực hiện; Sớm thống nhất Bộ Nội vụ hướng dẫn chức năng nhiệm vụ đối với Trung tâm công tác xã hội cấp tỉnh, tạo điều kiện cho các địa phương kiện toàn, bổ sung chức năng, nhiệm vụ và thành lập các Trung tâm Công tác xã hội cấp tỉnh. Đồng thời, cần nghiên cứu mô hình họat động của đội ngũ cộng tác viên công tác xã hội xã, phường ở những địa phương có hiệu quả để hướng dẫn và nhân rộng cho các địa phương khác. Trước mắt, đề nghị Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội sớm hỗ trợ cho tỉnh đầu tư xây dựng Trung tâm Nuôi dưỡng và Phục hồi chức năng cho người tâm thần theo như lộ trình đã được phê duyệt.

Thực hiện Đề án Trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần, người rối nhiễu tâm trí dựa vào cộng đồng, theo lộ trình đề ra cho toàn giai đoạn 2016 – 2020, trong năm nay, ngành Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Phú Yên sẽ tập trung huy động sự tham gia của xã hội, nhất là gia đình, cộng đồng trợ giúp về vật chất, tinh thần, phục hồi chức năng cho người tâm thần để ổn định cuộc sống, hòa nhập cộng đồng, phòng ngùa người rối nhiễu tâm trí bị tâm thần, góp phần bảo đảm an sinh xã hội; tiếp tục hình thành các nhóm cán bộ, nhân viên và cộng tác viên công tác xã hội kết hợp với nhân viên y tế trợ giúp và phục hồi chức năng cho người tâm thần tại các xã, phường, thị trấn; đầu tư từ hạ tầng cơ sở đến trang thiết bị để chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, nhân viên làm công tác chăm sóc và phục hồi chức năng cho người tâm thần dựa vào cộng đồng; đào tạo, tập huấn cho cán bộ, nhân viên và cộng tác viên trong lĩnh vực trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người tâm thần; nâng cao kiến thức, kỹ năng trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng cho người rối nhiễu tâm trí, người tâm thần dựa và cộng đồng; tiếp tục nghiên cứu khảo sát, đánh giá nhu cầu phòng và trị liệu rối nhiễu tâm trí tại địa phương; rà soát, cập nhật số liệu đối tượng tâm thần được trợ giúp xã hội và phục hồi chức năng vào cộng đồng ngày càng có hiệu quả./.

Trần Huyền