Khu di tích lịch sử Quốc gia 27/7 - Địa điểm công bố Ngày Thương binh - Liệt sĩ toàn quốc tại xóm Bàn Cờ là nơi ghi dấu sự kiện: Ngày 27/7/1947, tại đây diễn ra cuộc mít tinh trọng thể gồm 300 cán bộ, bộ đội và đại diện các tầng lớp nhân dân địa phương họp mặt nghe công bố bức thư của Bác Hồ ghi nhận sự ra đời Ngày Thương binh - Liệt sĩ toàn quốc. Đây cũng chính là bức thư đầu tiên Bác Hồ gửi cho các thương binh, bệnh binh... Kể từ đó, ngày 27/7 hằng năm được lấy làm Ngày Thương binh - Liệt sĩ.

Khu di tích là một trong những công trình văn hóa lịch sử quan trọng của tỉnh Thái Nguyên, địa chỉ đỏ để du khách trong và ngoài tỉnh đến tham quan, dâng hương tưởng nhớ các Anh hùng liệt sĩ. Qua đó, giáo dục truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ.

Lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên dâng hương tưởng nhớ các Anh hùng liệt sĩ tại Khu di tích Quốc gia 27/7 Khu di tích Quốc gia 27/7 không chỉ mang giá trị lịch sử, mà nơi đây còn có ý nghĩa về mặt tâm linh. Chính vì vậy, nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ, ngày 27/7/1997, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã phối hợp với UBND tỉnh Thái Nguyên tổ chức khánh thành Khu kỷ niệm 27/7 và dựng bia kỷ niệm tại xóm Bàn Cờ. Trên bia khắc ghi dòng chữ: “Nơi đây ngày 27/7/1947, 300 cán bộ, bộ đội và đại diện các tầng lớp nhân dân địa phương họp mặt nghe công bố bức thư của Bác Hồ ghi nhận sự ra đời của Ngày Thương binh - Liệt sĩ”. Cũng trong năm 1997, theo Quyết định số 2205-QĐ/VH, Di tích đã được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích lịch sử cấp Quốc gia.

Tiếp đến, ngày 29/7/2007, tại Khu di tích lịch sử Quốc gia 27/7, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh Thái Nguyên phối hợp với Ban Tổ chức Lễ kỷ niệm 60 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ, Bộ Tư lệnh Quân khu Thủ đô, Bộ Tư lệnh Quân khu 1, Đoàn nghi lễ Quốc gia 781… tổ chức Lễ đón nhận bát hương thờ vong linh các Anh hùng liệt sĩ từ những nghĩa trang liệt sĩ tiêu biểu trên toàn quốc về đặt tại Khu di tích 27/7.

Năm 2013, nhân kỷ niệm 65 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, UBND tỉnh Thái Nguyên tiếp tục trùng tu tôn tạo, mở rộng khuôn viên Khu di tích và làm lễ rước chân hương thờ các Anh hùng liệt sĩ toàn quốc về thờ tại Di tích.

Để làm tốt việc nhang đăng và phục vụ khách tham quan, thời gian qua, UBND huyện Đại Từ đã thành lập Ban Quản lý Di tích và giao cho Trung tâm Văn hóa - Thể thao và Truyền thông huyện là cơ quan thường trực chịu trách nhiệm quản lý, tổ chức mọi hoạt động diễn ra tại đây. Bên cạnh đó, Ban Quản lý Di tích còn phối hợp với các cơ quan, đơn vị, trường học trên địa bàn thường xuyên tổ chức thăm viếng, dâng hương tri ân tại đền thờ và làm công tác vệ sinh môi trường, chăm sóc cây xanh, hồ sen, góp phần giữ gìn và tôn tạo cảnh quan tươi đẹp của Di tích. 

Các cựu chiến binh tham quan Khu di tích Quốc gia 27/7 Tuy nhiên, sau nhiều năm đầu tư xây dựng, tôn tạo, công trình hiện hữu trong Khu di tích có quy mô nhỏ, kết cấu không bền vững, đã xuống cấp, chưa xứng tầm với di tích tích lịch sử cấp Quốc gia. Bởi vậy, thời gian qua, tỉnh Thái Nguyên đã thực hiện Dự án đầu tư xây dựng công trình tu bổ, tôn tạo Khu di tích lịch sử Quốc gia 27/7 với nhiều hạng mục quan trọng.

Trong đó, để tu bổ, tôn tạo di tích địa điểm công bố Ngày Thương binh – Liệt sĩ, ngày 31/10/2019, UBND tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Quyết định số
3580/QĐ-UBND về việc phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình Tu bổ, tôn tạo di tích Địa điểm công bố ngày Thương binh – Liệt sĩ toàn quốc 27/7/1947, tại xã Hùng Sơn, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Mục tiêu mở rộng, tôn tạo, sửa chữa để bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử của di tích; tiếp tục giáo dục cho các thế hệ về truyền thống cách mạng, lòng yêu nước, tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nội dung dự án bao gồm: Đền thờ các Anh hùng Liệt sĩ toàn quốc; tôn tạo Nhà đón tiếp; xây mới lầu chuông, lầu khánh; cải tạo khuôn viên sân. Tổng mức đầu tư sau điều chỉnh tại Quyết định số 641/QĐ-UBND ngày 31/3/2022 là 24.969.673.428 đồng; nguồn vốn ngân sách nhà nước và các nguồn vốn khác; thời gian thực hiện dự án năm 2019 - 2023.

Nhằm phục vụ thăm viếng của nhân dân cả nước nhân dịp kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2022), tỉnh Thái Nguyên đã và đang tích cực triển khai, thực hiện các nội dung dự án, trong đó ưu tiên việc xây dựng, hoàn thiện hạng mục xây mới lầu chuông, lầu khánh và phấn đấu hoàn thiện trước ngày kỷ niệm để đảm bảo mỹ quan của khu di tích. Tổng đầu tư đối với hạng mục này trên 2,4 tỷ đồng.

Mới đây (đầu tháng 5/2022), Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Thái Nguyên đã có Tờ trình đề nghị Ban quản lý Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” Trung ương, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội xem xét hỗ trợ tỉnh Thái Nguyên với số tiền là 02 tỷ đồng để thực hiện nội dung xây mới lầu chuông, lầu khánh tại Khu di tích lịch sử 27/7 trước ngày 27/7/2022 để sớm đưa vào sử dụng nhân dịp kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ.

Tin tưởng rằng, sau khi được tu bổ, tôn tạo, Khu di tích lịch sử Quốc gia 27/7 tiếp tục là noi giáo dục đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, tinh thần yêu nước cho các thế hệ trẻ hôm nay và mai sau.