Hội nghị năm nay được vinh dự đón tiếp Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hoà Bình đến phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. Hơn 1500 đại biểu trong nước và quốc tế đã tham gia trực tiếp và trực tuyến trên phạm vi toàn cầu.
Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Việt Nam là Hội nghị xúc tiến thương mại và đầu tư thường niên lớn nhất của Việt Nam, quy tụ hàng nghìn nhà đầu tư trong và ngoài nước tới tìm hiểu cơ hội hợp tác với Việt Nam. Hội nghị là diễn đàn hàng đầu để các nhà hoạch định chính sách, lãnh đạo địa phương giới thiệu những định hướng, ưu đãi mới nhằm tạo dựng môi trường kinh doanh thuận lợi và thu hút luồng đầu tư chất lượng cao. Hội nghị cũng là cơ hội để các doanh nghiệp cùng thảo luận, trao đổi những thực tiễn tốt, mô hình hợp tác thành công, đưa ra các khuyến nghị nhằm thuận lợi hóa thương mại và đầu tư.
Với chủ đề “Việt Nam số hóa: Chủ động thích ứng để phát triển bền vững”, Hội nghị năm nay tập trung thảo luận những cơ hội mới cho các nhà đầu tư tại thị trường Việt Nam trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Việt Nam cũng như các nền kinh tế khác chịu ảnh hưởng không nhỏ từ đại dịch và khuynh hướng đầu tư mới của khu vực. Vì vậy, Việt Nam cần vượt qua những thách thức và nắm bắt những cơ hội để trở thành điểm dừng chân của làn sóng đầu tư mới của khu vực, đặc biệt trong hai lĩnh vực then chốt: dịch vụ hậu cần thông minh (logistics) và nông nghiệp công nghệ cao.
Chủ tịch VCCI, tiến sĩ Vũ Tiến Lộc nhận xét, ngành logistics là chìa khóa để Việt Nam tham gia tích cực vào chuỗi giá trị toàn cầu. Dưới ảnh hưởng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và đại dịch toàn cầu, ngành dịch vụ logistics đang có những thay đổi lớn. Ngành logistic Việt Nam đang là một điểm nghẽn của sự phát triển. Chi phí logistic ở Việt Nam đang ở mức cao nhất ở khu vực và thế giới. Việt Nam cần khắc phục điểm nghẽn này, tạo ra bước đột phá trong phát triển logistic. Có những cơ hội trong phát triển lĩnh vực này, đặc biệt là ứng dụng công nghệ thông tin và số hóa.
Là một trong những nước có nhiều mặt hàng nông sản xuất khẩu trên thế giới, việc hợp tác phát triển nông nghiệp công nghệ cao của Việt Nam sẽ giúp tăng sản lượng và chất lượng nông sản, góp phần đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường. Vậy nên, Việt Nam cần nâng cao chất lượng và sản lượng cho xuất khẩu nông sản, tìm hướng phát triển cho sản xuất nông nghiệp, và ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp vì đây chính là cơ hội tốt để Việt Nam xuất khẩu nông sản.
Chủ tịch VCCI cũng cho biết hội nghị VBS là sáng kiến của Việt Nam trong năm APEC 2017. Kể từ đó đến nay, hội nghị luôn là sự kiện được cộng đồng các nhà đầu tư mong đợi nhất trong năm. Với khẩu hiệu “Viet Nam, We mean Bussiness” – “Việt Nam: Đối tác kinh doanh tin cậy”. Hội nghị đã khẳng định niềm tin của các nhà đầu tư đối với thị trường Việt Nam.” Thuận lợi trong dịch vụ logistic sẽ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp và nền kinh tế Việt Nam.
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình nhấn mạnh: “Để thúc đẩy phát triển kinh tế, Chính phủ Việt Nam chủ trương nỗ lực xây dựng một Chính phủ kiến tạo phát triển, liêm chính, hành động quyết liệt, phục vụ người dân; tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi. Thúc đẩy nền kinh tế số, xã hội số; hướng tới phát triển bền vững. Chính phủ sẽ hỗ trợ hạ tầng kĩ thuật số, công nghệ thông tin và truyền thông đào tạo nhân lực chất lượng cao, giàu kĩ năng nhằm đưa đóng góp của kinh tế số lên 20% GDP của cả nước vào năm 2025.
Chính phủ cũng sẽ ưu tiên đầu tư và triển khai nhanh các dự án kết cấu hạ tầng, đặc biệt là kết cấu hạ tầng chiến lược, hạ tầng xương sống số về cả 3 phương diện số lượng, chất lượng và tính đồng bộ hướng đến mục tiêu trở thành nền kinh tế có thu nhập cao, nền kinh tế xanh và bền vững.
Tại phiên thảo luận Việt Nam: Cơ hội và tiềm năng trong bối cảnh đại dịch toàn cầu, Bà Đinh Thị Quỳnh Vân - Tổng Giám đốc PwC Việt Nam cho biết, Covid-19 đã tác động đến mọi mặt của kinh tế, xã hội trên toàn cầu. Tại Việt Nam, Covid-19 khiến bảng cân đối kế toán suy yếu, trong bối cảnh chính trị có nhiều bất ổn thì các doanh nghiệp nhỏ là đơn vị bị thiệt hại nặng nề nhất. Thực tế đã có nhiều doanh nghiệp phá sản.
May mắn, Việt Nam là một số quốc gia hiếm hoi có được tăng trưởng GDP dương trong năm 2020. Để có thể thích ứng với “bình thường mới”, doanh nghiệp Việt Nam cần hoạt động một cách bền vững hơn để tái tạo tương lai. Việc tái thiết sẽ là cần thiết cho mọi doanh nghiệp đang trên đà suy thoái. Lực lượng lao động sẽ là động lực chính cho tăng trưởng dài hạn của doanh nghiệp quốc gia.
Theo ông Đỗ Nhất Hoàng, Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), lý do giúp cho Việt Nam tăng trưởng cao so với các nước là bởi Việt Nam vốn có những ưu thế nhất định và có những chính sách phù hợp trong giai đoạn vừa qua gồm: Có sự ổn định chính trị; Tăng trưởng nhanh và bền vững; Chi phí và ưu đãi cạnh tranh; Nguồn nhân lực dồi dào; Thị trường tiềm năng; Việt Nam hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới; Luôn cải cách mạnh mẽ và ở Vị trí trung tâm kết nối thị trường Trung Quốc với các nước ASEAN và các nước khác.
Việt Nam là một trong những thị trường được các nhà đầu tư quan tâm cùng với nhiều nước khác như Indonesi, Thái Lan, Ấn Độ… Vì vậy, để đón dòng vốn này, theo ông Hoàng, thứ nhất, phải có đất khu công nghiệp vì dòng vốn đầu tư chủ yếu đến là các khu công nghiệp.
Thứ hai là đào tạo nguồn nhân lực và đẩy mạnh đào tạo nhanh theo đơn đặt hàng nhanh của các doanh nghiệp.
Thứ ba, liên quan tới vấn đề năng lượng thì Bộ Công tương đang rà soát lại tổng sơ đồ điện VIII.
Thứ tư, là đẩy mạnh công nghiệp phụ trợ.
Thứ năm, Việt Nam trong thời gian qua không ngừng sửa đổi các chính sách.
Bên cạnh đó, TS. Nguyễn Đình Cung, Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, chúng ta đang nhấn mạnh quá nhiều tới cơ hội mà quên đi điều cần quan tâm hơn là những thách thức.
“Có hai từ khoá là tốc độ và linh hoạt, Chính phủ và doanh nghiệp phải thay đổi nhanh hơn nhiều so với trước. Chúng ta sẽ cùng thảo luận để vượt qua thách thức, nắm bắt cơ hội”, ông TS. Cung nhấn mạnh.
Tại phiên thảo luận Phát triển ngành dịch vụ hậu cầu thông minh - Chìa khóa để Việt Nam nâng cao vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu, Phó Cục trưởng Cục xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Thanh Hải cho rằng, trong những năm gần đây, thương mại quốc tế không ngừng phát triển nhờ xu hướng toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế giữa các quốc gia ngày càng sâu và rộng, mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu nói riêng và nền kinh tế nước nhà nói chung.
Trong đó, đặc biệt phải kể đến dịch vụ hậu cần (logistics) - một lĩnh vực then chốt, đóng một vai trò quan trọng trong thương mại quốc tế.
Ngành logistics Việt Nam là một ngành cạnh tranh và có triển vọng bùng nổ trong tương lai với tỷ trọng thấp ở mức 7,40%. Theo dữ liệu báo cáo của CRIF D&B, ngành logistics Việt Nam có xu hướng tăng trưởng tích cực và liên tục, trong đó, doanh thu bán hàng tăng 6,8% từ 305.825 triệu đồng (năm 2017) lên 332.634 triệu đồng (năm 2019).
Ông Shige Sakaki, Chuyên gia cao cấp phụ trách về giao thông vận tải Ngân hàng Thế giới (WB) cho biết, từ vị trí thứ 64 cách đây hai năm, Việt Nam đã tăn lên vị trí thứ 39 trên toàn cầu trong bảng xếp hạng chỉ số hiệu suất dịch vụ logistics (LPI) năm 2018. Đây là con số đáng khích lệ.
Tuy nhiên, khi dẫn lại Báo cáo của World Bank, ông Shige Sakaki cũng chỉ ra một số vấn đề còn tồn tại trong ngành logistics toàn cầu như thiếu nguồn lực lao động, chênh lệch hiệu suất dịch vụ logistics của các nước phát triển so với các nước đang phát triển, vấn đề ô nhiễm khí thải...
Để ngành logistics Việt Nam có thể phát triển trong thời gian tới, ông Shige Sakaki cho rằng, với những nước đang phát triển như Việt Nam thì việc đưa ngành logistics phát triển đúng hướng sẽ đồng nghĩa với việc cải thiện cơ sở hạ tầng, hải quan, kỹ năng và luật lệ.
Theo ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp dịch vụ logistis Việt Nam, về cơ hội và thách thức trong việc đầu tư, phát triển của ngành logistics hiện nay, điểm tích cực là Chính phủ đang có sự quan tâm hỗ trợ cho các doanh nghiệp logistics. Hiện tại, ngành này cần những công nghệ mới để đáp ứng yêu cầu của thương mại điện tử, chuỗi cung ứng lạnh, tự động hóa trong quản trị kho hàng cũng như mảng logistics đô thị cần sự phát triển hơn nữa.
Tại phiên thảo luận Hợp tác phát triển nông nghiệp công nghệ cao góp phần đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu, ông Trần Hữu Quyền - Chủ tịch HĐQT VNTP Technology cho biết, những năm gần đây Việt Nam cũng nhập khẩu công nghệ áp dụng vào nông nghiệp công nghệ cao từ các nước như Brazil, Nhật Bản...Nhưng chỉ các doanh nghiệp lớn mới tiếp cận được. Đến nay, các doanh nghiệp trong nước cũng đã phát triển được các công nghệ như IOT, AI... giúp người dân và doanh nghiệp nhỏ cũng tiếp cận được công nghệ, giảm chi phí đầu tư, hiện thực hoá giấc mơ nông nghiệp công nghệ cao.
"Việt Nam chưa có bản đồ nông sản toàn quốc do đó thừa rất thừa mà thiếu rất thiếu, bà con sản xuất tự phát chưa có sự điều tiết. Do đó, chúng tôi mong muốn tham gia vào để mang tới cuộc chơi tường minh, các doanh nghiệp và người nông dân đều có thể tham gia đúng theo tín hiệu thị trường", ông Trần Hữu Quyền nói.
Theo ông Võ Quan Huy - Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An - Mỹ Bình chia sẻ, với đại dịch Covid-19, các doanh nghiệp phải tìm hiểu giữ khách hàng và sau đó mới mở rộng thị trường. Do đó, để giữ được khách hàng, sản xuất đáp ứng nhu cầu thị trường không có cách nào khác là liên kết hợp tác phát triển với bà con, liên kết từ vùng trồng, quy trình sản xuất để đáp ứng được thị trường.