Lần đầu đặt chân đến Việt Nam, John Wilson (37 tuổi, quốc tịch Anh) dạo bước trên phố ẩm thực Ngũ Xã (phường Trúc Bạch, quận Ba Đình, TP Hà Nội) và bất ngờ khi thấy nhiều quán ăn, quán cà phê treo biển "Free Restroom". Anh hào hứng cho biết, nhiều thành phố du lịch trên thế giới, nhà vệ sinh công cộng thường mất phí, nếu miễn phí thì chất lượng cũng khá tệ.
"Tôi rất bất ngờ khi thấy những biển hiệu này. Khi du lịch, tìm nhà vệ sinh sạch sẽ không phải lúc nào cũng dễ dàng. Mô hình này thực sự giúp ích cho du khách như tôi. Hơn nữa, các chủ cửa hàng rất niềm nở khi tôi xin đi vệ sinh", anh chia sẻ.

Cùng quan điểm, chị Maria Lopez (quốc tịch Tây Ban Nha) cho biết: "Tôi đã du lịch nhiều nơi ở Đông Nam Á, nhưng không phải đâu cũng có nhà vệ sinh miễn phí và mới lạ như thế này. Đây là một ý tưởng tuyệt vời, giúp Hà Nội trở nên thân thiện hơn trong mắt du khách".
Anh Phạm Đức Minh (35 tuổi, sống gần hồ Trúc Bạch, quận Ba Đình) nhận xét: "Đây là một sáng kiến rất hữu ích. Tôi mong rằng mô hình này sẽ được nhân rộng ra nhiều khu vực khác, đặc biệt là những nơi đông du khách như phố cổ, hồ Hoàn Kiếm".
Điểm đặc biệt của mô hình "Free Restroom - sảng khoái hơn ở nhà" là sự tham gia của các cơ sở kinh doanh. Nhiều quán cà phê, nhà hàng đã tình nguyện cho phép khách du lịch sử dụng nhà vệ sinh miễn phí mà không yêu cầu mua hàng.
Việc triển khai mô hình này dựa trên tinh thần tự nguyện của các cơ sở kinh doanh dịch vụ ẩm thực, cơ sở lưu trú... Chỉ cần thấy logo mặt cười “Free restroom” màu xanh, du khách có thể hoàn toàn yên tâm sử dụng nhà vệ sinh công cộng mà không tốn tiền ở đó.
Bà Đào Thị Nga (chủ quán cà phê tại số 111 phố Trúc Bạch) là những hộ đầu tiên tham gia vào chiến dịch này. Với mô hình này, bà kỳ vọng sẽ thu hút thêm du khách - nơi họ được chào đón và phục vụ từ những tiện ích nhỏ nhất.
“Tôi thường đặt mình vào hoàn cảnh của những người đi đường và hiểu rằng, đôi khi, chúng ta sẽ không tránh khỏi những tình huống éo le ấy. Nhất là với nhiều du khách quốc tế, khi đến một đất nước xa lạ, họ thường cực kỳ ngại ngùng trong việc xin ‘đi nhờ’ ở các hộ kinh doanh. Nhưng mình làm dịch vụ đâu chỉ để thu về lợi nhuận mà còn cần nghĩ đến việc mang lại lợi ích cho cộng đồng”, bà chia sẻ.
Anh Nguyễn Văn Hùng, chủ một nhà hàng trên phố Trúc Bạch cũng cho biết: "Ban đầu tôi cũng e ngại, nhưng sau khi tham gia, tôi thấy không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động kinh doanh. Ngược lại, nhiều khách vào sử dụng nhà vệ sinh rồi tiện thể ghé mua đồ uống hoặc dùng bữa. Đây cũng là cách để quán tôi trở nên thân thiện hơn với khách du lịch".
Thừa nhận có chút lo ngại khó kiểm soát khách ra vào, nhưng nhà hàng của chị Nguyễn Thị Hoa (45 tuổi) cho biết, sẽ bố trí nhân viên hướng dẫn phù hợp theo từng nhu cầu, đồng thời duy trì không gian sạch sẽ, lịch sự. Trước khi có mô hình này, chị cũng đã không ngần ngại "mời" khách có nhu cầu sử dụng nhà vệ sinh mà không thu phí hay yêu cầu phải sử dụng dịch vụ của quán.
"Mô hình này thể hiện sự thân thiện của người dân Trúc Bạch chúng tôi, đồng thời quảng bá hình ảnh du lịch Hà Nội", chị Hoa nói.

Từ đầu tháng 3, phường Trúc Bạch đã phát động mô hình xã hội hóa nhà vệ sinh miễn phí "Free Restroom", nhằm giảm tình trạng thiếu nhà vệ sinh công cộng và quảng bá hình ảnh thân thiện của Trúc Bạch.
Ông Lê Tất Thành, Chủ tịch UBND phường Trúc Bạch, cho biết mô hình được thí điểm tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ ẩm thực, cơ sở lưu trú... trên 2 tuyến phố chính là Trúc Bạch và Hàng Than, cùng khu ẩm thực kết hợp đi bộ Ngũ Xã.
Mô hình dựa trên tinh thần tự nguyện của chủ các cơ sở nhằm tạo điều kiện cho người đi đường và khách du lịch có thể sử dụng nhà vệ sinh tiện lợi, miễn phí. Chỉ cần thấy tấm biển có hình mặt cười kèm dòng chữ "Free Restroom" màu xanh lá cây hoặc xanh dương, du khách có thể sử dụng nhà vệ sinh miễn phí.
"Đến nay, đã có 25 điểm "Free Restroom" hoạt động. Chúng tôi dự kiến đến ngày 30/4 - 1/5 sẽ phủ kín 80% các tuyến phố khác trên địa bàn", ông Thành cho hay.
Chủ tịch UBND phường Trúc Bạch thông tin, mỗi ngày phường đón trung bình 300 - 600 khách du lịch. Trong 3 ngày cuối tuần, lượng khách tăng lên 800 - 1.000, đa số là khách quốc tế đến lưu trú trên địa bàn phường. Để người dân và du khách dễ nhận diện, tìm kiếm các điểm "Free Restroom", UBND phường sẽ áp dụng chuyển đổi số, cập nhật cơ sở dữ liệu lên cổng thông tin, website và fanpage của phường.