Không cần chờ tới khai hội chùa Hương hôm nay mồng 6 tháng giêng (tức 2/2), khách thập phương ùn ùn đổ về vãn cảnh, lễ chùa đầu năm từ sớm. “Từ mồng 2 tết đến hết chiều mồng 5, BTC lễ hội chùa Hương đón khoảng 100 nghìn lượt khách, tăng khoảng sáu nghìn lượt so với năm ngoái”, ông Nguyễn Văn Hậu, Trưởng BTC Lễ hội chùa Hương nói. Ông nói thêm, lượng người đổ về chùa Hương ngày khai hội tròm trèm 40 nghìn lượt người, bằng năm ngoái và không tăng đột biến do khai hội rơi vào ngày đầu tiên công sở trở lại. Trong mấy ngày đầu năm, thống kê của BTC cho thấy mùng 3 đẹp ngày, có tới gần 40 nghìn lượt du khách về khu di tích thắng cảnh Hương Sơn.

Theo chân một nhóm du khách hành hương từ Thanh Xuân (Hà Nội) về Mỹ Đức dự hội chùa Hương, chúng tôi thấy các bà có thâm niên đi lễ chùa đều chọn giờ khởi hành từ sau nửa đêm. Hơn hai giờ sáng, cả đoàn đã yên vị trên đò xuôi suối Yến vào đền Trình trước khi lên Thiên Trù, và vào động Hương Tích. “Chịu khó thức khuya đi lễ sớm để thưởng thức không khí se lạnh của núi còn hơn chen chân, người trước khấn người sau”, bà Nguyễn Thị Bình (Tân Triều) nói. Bà khá hài lòng về chuyến đi lễ năm nay, dọc suối Yến đi vào thi thoảng có hoa đăng thong thả trôi, hoặc mắc kẹt bên suối-nghe đâu do BTC thả cho phong cảnh thêm hữu tình.

Nếu những người đi lễ sớm rời khỏi động Hương Tích lúc 7-8h sáng khá thong dong, dòng người khi này mới ùn ùn đổ về các điểm di tích. Ùn tắc cục bộ ở một số điểm, chẳng hạn lối vào động Hương Tích du khách phải nhích từng bước. Dù lượng khách đổ về vài chục nghìn người trong ngày, nhưng ít hiện tượng lộn xộn tại bến đò, cáp treo vì mọi người xếp hàng khá trật tự. Điều này có được do phương án phân luồng và nỗ lực của BTC những năm gần đây.

Mùa lễ hội năm nay BQL di tích thắng cảnh Hương Sơn thu phí tham quan 80 nghìn đồng, vé đò 50 nghìn đồng, tăng khoảng gấp rưỡi so với trước đó. Ông Nguyễn Chí Thanh, Trưởng BQL khu di tích danh thắng Hương Sơn cho biết mức thu này vẫn thấp hơn mức trần quy định của Bộ Tài chính. Mức thu phí này bao gồm cả tiền bảo hiểm, tuy nhiên mỗi đò chỉ trang bị ba, bốn cái phao là miếng xốp vuông vuông đủ cho vài người bám. Hỏi chị lái đò tên Nguyễn Thị Hà nhỡ đò đầy đến hai chục người có chuyện làm sao đủ phao, chị đáp rằng quy định chỉ thế thôi. Giáp Tết nguyên đán tại hội nghị triển khai công tác lễ hội của Hà Nội, đại diện BTC chùa Hương nói rằng kiểm soát lại thuyền đò và đề nghị lái đò đeo biển tên, nhưng thực tế không thấy đeo. Nhà đò lí giải do không thấy ai phát biển tên. Được cái các đò chở khách đều có biển số đàng hoàng dễ bề quản lý.

“Tôi ngạc nhiên khi thấy đò máy chạy chở khách, tôi tưởng cano, đò máy chỉ chở người của BTC và lực lượng kiểm tra giám sát thôi chứ. Người dân chấp nhận đi đò chèo tay để không ô nhiễm môi trường, nay để đò máy chạy nhiều vừa ô nhiễm nguồn nước vừa tạo sóng, đánh đò chèo tay tròng trành khá nguy hiểm”, anh Phong (Thanh Xuân) phàn nàn. Theo một số người lái đò ở suối Yến vẫn có tình trạng đò máy chở khách, dù quy định BTC rõ ràng cấm. Trong thời gian đò vào các điểm trình lễ, du khách vẫn tranh thủ đánh bạc ăn tiền trên đò, nhà đò đành bó tay, tuy nhiên trong khu di tích vắng bóng điểm cờ bạc.

Vệ sinh môi trường là một trong những điểm sáng của lễ hội chùa Hương. Nhiều nhà vệ sinh công cộng bên ngoài đề biển rõ ràng và miễn phí, dù bên trong còn chưa sạch sẽ nhưng đều có công nhân vệ sinh túc trực dọn dẹp. Năm nay chủ đò còn đèo thêm sọt rác để du khách khỏi xả xuống suối. Du khách nhìn chung ý thức hơn, nhưng công nhân vớt rác dọc suối Yến vẫn làm không ngơi tay. Vài năm nay BTC cố gắng dẹp nạn treo thịt thú rừng, thú nuôi ở chùa Hương, tuy nhiên hàng quán vẫn bán tràn lan. Biển cấm thì mặc biển cấm, các quầy hàng ở đền Trấn Song vẫn nghiễm nhiên bày bán cạnh đó.