Đây là nhận định của lãnh đạo Cục An toàn lao động, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội khi đánh giá về công tác giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm tai nạn lao động (TNLĐ), bệnh nghề nghiệp (BNN).
Công tác chi trả trợ cấp bảo hiểm xã hội ngày càng được cải tiến và đơn giản hóa thủ tục. Lãnh đạo Cục An toàn lao động cho biết thêm, thời gian qua đã tiến hành cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong giải quyết, chi trả, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tổ chức, cá nhân khi tiếp cận với Bảo hiểm xã hội (BHXH).
Theo số liệu của Cục An toàn lao động, tính đến nay, Cục đã tổ chức chi trả cho hơn 42.000 người hưởng trợ cấp TNLĐ, BNN hàng tháng; hàng năm thực hiện giải quyết chi trả cho khoảng 5.000 người hưởng trợ cấp TNLĐ, BNN một lần. Công tác chi trả các chế độ từ quỹ TNLĐ, BNN được thực hiện theo đúng quy định của nhà nước và của ngành, đảm bảo kịp thời gian và tiến độ theo đúng chế độ, không gây phiền hà cho đối tượng, quyền lợi người lao động được đảm bảo.
Đáng chú ý, giải pháp tổ chức chi trả ngày càng được cải tiến, tăng cường ứng dụng CNTT vào quản lý chi trả, khuyến khích người hưởng nhận qua tài khoản cá nhân. Chế độ một lần được chi qua tài khoản cá nhân hoặc chi cho người hưởng khi người hưởng đến nhận tiền tại cơ quan BHXH. Đối với chế độ TNLĐ, BNN hàng tháng được chi trả qua cơ quan bưu điện và đảm bảo chi trả cho người hưởng trước ngày mùng 10 hàng tháng, thực hiện chi trả đến tận nhà đối với người hưởng già yếu, ốm đau đi lại khó khăn, không ủy quyền cho người thân lĩnh thay được.
Đặc biệt, việc cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng CNTT trong công tác chi trả luôn hướng tới sự hài lòng của người hưởng. Theo đó, thời gian qua, ngành BHXH đã tích cực cải cách thủ tục hành chính theo hướng đơn giản hóa; đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác chi trả và quản lý người hưởng qua hệ thống bưu điện, trong đó có chi trả và quản lý người hưởng chế độ TNLĐ, BNN hàng tháng. Xây dựng quy trình chi trả theo hướng sử dụng chữ ký số để lập và chuyển các mẫu biểu, danh sách chi trả giữa cơ quan BHXH và cơ quan bưu điện; quản lý dữ liệu của người hưởng tại phần mềm để quản lý thông tin người hưởng...
Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình tổ chức thực hiện chế độ TNLĐ, BNN vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc về nội dung chính sách, việc xác định một số trường hợp bị nạn hoặc mắc bệnh thuộc danh mục BNN nhưng có được coi là TNLĐ, BNN hay không và về thủ tục hồ sơ làm cơ sở xét hưởng chế độ BHXH trong các trường hợp bị tai nạn được coi là TNLĐ.
Cụ thể, việc xác định trường hợp TNLĐ để hưởng chế độ TNLĐ như: Trường hợp bị tai nạn tại nơi làm việc và trong giờ làm việc nhưng không gắn với thực thi công việc, nhiệm vụ được phân công (ví dụ người lao động được giao công việc văn phòng nhưng lại bị tai nạn tại bộ phận sản xuất; tai nạn do việc riêng vi phạm nội quy, quy chế của đơn vị) hiện nay đối với những trường hợp cá biệt thì Cục An toàn lao động vẫn cho giải quyết hưởng; trường hợp bị đột tử tại nơi làm việc và trong giờ làm việc do yếu bệnh lý có sẵn rất khó để đoàn kiểm tra có thể xác định được là bị TNLĐ hay là do yếu tố bệnh lý; trường hợp tai nạn khi tham gia các hoạt động phong trào (thi đấu thể thao, biểu diễn nghệ thuật, tham quan, nghỉ mát); trường hợp bị tai nạn ngoài nơi làm việc không phải trong khi thực hiện nhiệm vụ do người sử dụng lao động phân công nhưng vụ tai nạn lại liên quan đến việc thực hiện công vụ như bị hành hung vì lý do thực hiện công vụ…
Hoặc trường hợp TNLĐ đã xảy ra trong quá khứ nhưng không được khai báo, lập biên bản điều tra hoặc giới thiệu ra Hội đồng giám định y khoa, nay người lao động và đơn vị sử dụng lao động lập hồ sơ đề nghị hưởng (có những trường hợp vụ việc xảy ra cách đây nhiều năm, thậm chí hơn 30 năm), với các trường hợp trên căn cứ để giải quyết hưởng là rất khó khăn vì vụ việc xảy ra quá lâu…
Hay theo quy định tại khoản 3 Điều 6 Thông tư số 26/2017/TT – BLĐTBXH “mức trợ cấp tính theo số năm đóng BHXH là mức hiện hưởng”, tuy nhiên, theo hướng dẫn tại ví dụ số 14 Thông tư số 26/2017/TT – BLĐTBXH mức trợ cấp tính theo số năm tham gia quỹ TNLĐ, BNN hiện hưởng là mức hưởng tại thời điểm người lao động bị TNLĐ, BNN không bao gồm điều chính CPI hàng năm./.
PV