Nhân viên y tế Trung tâm Xã hội tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu chăm sóc sức khỏe và tư vấn tâm lý cho nạn nhân bị mua bán trở về

Theo cơ quan chức năng, trong số các vụ án mua bán người trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, phương thức chủ yếu vẫn là các đối tượng thường về vùng nông thôn hẻo lánh tìm các cô gái gia cảnh khó khăn, nữ tiếp viên nhà hàng, quán cà phê, karaoke, chúng hứa hẹn xin việc làm nhẹ nhàng nhưng thu nhập cao ở nước ngoài. Mọi chi phí, thủ tục đưa đi nước ngoài đều do đối tượng cầm đầu bỏ ra, nếu nạn nhân không chấp nhận bán mình, muốn trở về nước thì phải trả lại chi phí cao hơn nhiều lần số tiền ban đầu. Đa phần nạn nhân đều cam chịu và không biết cách trốn về Việt Nam; một số trốn được về nước, hoặc được giải cứu thì hầu hết đều bị tổn thương về thể chất, sang chấn về tâm lý. Một dạng nữa là một số nạn nhân bị bán ra nước ngoài lấy chồng, sau đó trở về Việt Nam đã tìm cách dụ dỗ phụ nữ khác bán đi nước ngoài, trở thành người tiếp tay hoặc cầm đầu đường dây mua bán người.

Một số vụ điển hình như, ngày 4/10/2019 vừa qua, TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu mở phiên tòa xét xử vụ án “Mua bán người”. Tại phiên tòa này, 3 bị cáo thực hiện hành vi MBN, gồm: Lê Thị Kiều Tiên (SN 1988, quê Bạc Liêu) đã bị HĐXX tuyên phạt 7 năm tù, Bùi Thị Thanh Thủy (SN 1986, trú tại TP.Bà Rịa) 3 năm tù và Wu Heng Long (SN 1990, quốc tịch Trung Quốc) 2 năm tù cùng về tội mua bán người.

Theo cáo trạng, vào năm 2011, Tiên sang Trung Quốc lấy chồng. Năm 2013, Tiên trở về Việt Nam tìm kiếm những phụ nữ có hoàn cảnh gia đình khó khăn rồi dụ dỗ, móc nối đưa sang Trung Quốc gả bán. Trong khoảng thời gian từ giữa năm 2016 đến ngày 7/3/2019, Tiên cùng các đồng phạm đã dụ dỗ 3 phụ nữ đưa sang Trung Quốc gả bán cho đàn ông nước này. Trong đó, Thủy đã giới thiệu chị D.T.T.T. (SN 1998, trú tại huyện Châu Đức) cho Tiên bán sang Trung Quốc để làm vợ Wu Heng Long với giá 190 triệu đồng. Sau đó, chị T. và Wu Heng Long có con trai, nhưng làm giấy khai sinh cho con tại Trung Quốc không được, vì chị T. và Wu Heng Long chưa có giấy đăng ký kết hôn.  

Tháng 2/2019, Wu Heng Long và chị T. trở về Việt Nam để làm thủ tục đăng ký kết hôn. Đồng thời, Wu Heng Long được một người bạn ở Trung Quốc nhờ tìm mua một người vợ Việt Nam, nên Wu Heng Long nhờ Tiên giới thiệu. Đến ngày 7/3/2019, Tiên giới thiệu và chuyển giao chị N.T.N.H. (SN 1995, quê An Giang) cho Wu Heng Long để đối tượng này gả bán cho người bạn Trung Quốc của mình làm vợ với số tiền hơn 120 triệu đồng, thì bị Công an tỉnh Bà Rịa –Vũng Tàu phát hiện bắt quả tang.  

Một trường hợp khác, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh đang mở rộng điều tra, xác minh làm rõ vụ Trần Văn Hải (SN 1994, HKTT: Bến Tre) liên quan đến đường dây lừa bán người vào quán karaoke tại TP.Vũng Tàu để hoạt động mại dâm. Thông tin ban đầu cho biết, vào khoảng tháng 3/2019, thông qua các mối quan hệ xã hội và mạng xã hội, chị N.T.N. (ngụ BR-VT) có quen một người đàn ông tên Hải làm nghề môi giới thuyền viên đi biển tại BR-VT. Sau 1 tuần quen biết, Hải đón chị N. đến TP.Vũng Tàu chơi và đưa vào nhà nghỉ và ép quan hệ tình dục. Sau đó, Hải đã dụ dỗ và lừa bán chị N. cho một quán karaoke để hoạt động mại dâm. Tại quán karaoke này, chị N. đã bị chủ quán ép bán dâm cho khách từ 1-5 lần/ngày. Đến ngày 28/6, chị N. bỏ trốn khỏi quán karaoke và trình báo sự việc với lực lượng Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh. 

Ngay sau khi nhận được tin tố giác, Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan nghiệp vụ tiến hành điều tra, xác minh, làm rõ. Căn cứ vào lời khai của người bị hại và chứng cứ thu thập được, ngày 29/7, BĐBP tỉnh đã ra lệnh bắt giữ trong trường hợp khẩn cấp đối với Trần Văn Hải về hành vi mua bán người. Ngày 31/7, BĐBP tỉnh đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, đồng thời bàn giao đối tượng, hồ sơ, tang vật vụ án cho Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh để điều tra, xử lý theo thẩm quyền.

Để trấn áp tội phạm mua bán người, Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã phối hợp với các đơn vị, ban, ngành liên quan trong phòng, chống tội phạm mua bán người; hỗ trợ nạn nhân sớm tái hòa nhập cộng đồng tại địa phương. Bên cạnh đó, phát huy hiệu quả các mô hình hộp thư tố giác tội phạm, đường dây nóng để người dân tham gia tố giác, cung cấp thông tin về tội phạm mua bán người. Nhờ vậy, trong đợt cao điểm vừa qua, Công an tỉnh đã khởi tố 2 vụ với 3 bị can về hành vi mua bán người. Trong thời gian tới, Công an tỉnh tiếp tục phối hợp với các lực lượng chức năng trong công tác bảo đảm trật tự an toàn xã hội; tăng cường các biện pháp phòng ngừa xã hội kết hợp với phòng ngừa nghiệp vụ để đấu tranh làm rõ, xử lý nghiêm các hành vi liên quan đến tội phạm mua bán người.

Bên cạnh đó, ngành Lao động – Thương binh và Xã hội cũng đặc biệt quan tâm tới việc thực hiện hỗ trợ nạn nhân sớm tái hòa nhập cộng đồng tại địa phương. Riêng từ đầu năm đến nay, có 3 trường hợp nạn nhân của tội phạm mua bán người ra nước ngoài được các lực lượng chức năng giải cứu, chăm sóc, hỗ trợ để họ sớm hòa nhập cộng đồng.

Ông Trần Thanh Hồng, Giám đốc Trung tâm Xã hội tỉnh cho biết, đơn vị hiện đang nuôi dưỡng, chăm sóc chị Hoàng Thị Nghiêm (Liêm, sinh ngày 20/10/1980) là nạn nhân bị kẻ xấu dụ dỗ, lừa đưa sang Trung Quốc từ năm 8 tuổi. Sau 31 năm bị bóc lột sức lao động, bóc lột tình dục, chị Nghiêm và 1 người phụ nữ cùng cảnh ngộ tìm cách trốn thoát qua cửa khẩu Đông Hưng - Trung Quốc trở về Việt Nam vào ngày 20/5. Sau đó, chị Nghiêm sống lang thang tại TP.Vũng Tàu. Đến ngày 6/6, Trung tâm Xã hội tỉnh tiếp nhận chị Nghiêm do Phòng LĐ-TB-XH TP.Vũng Tàu bàn giao.

Được Trung tâm Xã hội tỉnh tiếp nhận, đưa đi chữa trị tâm thần tại Bệnh viện Tâm thần Trung ương 2 Biên Hòa, chăm sóc và nuôi dưỡng tốt, chị Nghiêm dần ổn định tâm lý, nói tiếng Việt thành thạo hơn và cung cấp thêm nhiều thông tin liên quan đến người thân trong gia đình. Qua nhiều hình thức kết nối thông tin tìm người thân cho chị Nghiêm, ngày 23/7, có một số người tìm đến Trung tâm Xã hội tỉnh để nhận chị Nghiêm là người thân. Nhưng theo kết quả giám định ADN tại TP.Hồ Chí Minh, ngày 31/7 kết luận những người này không có quan hệ huyết thống với chị Nghiêm. “Trung tâm hiện đang tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh BR-VT và các tỉnh Thái Nguyên, Thái Bình là quê nội, ngoại chị Nghiêm theo lời kể của chị để tìm người thân cho chị sớm được sum hợp gia đình, tái hòa nhập cộng đồng”, ông Trần Thanh Hồng cho hay.

Bên cạnh đó, chính quyền địa phương các vùng kinh tế khó khăn, hẻo lánh cũng làm tốt công tác xóa mù chữ, phổ cập giáo dục cho những đối tượng có nguy cơ cao trở thành nạn nhân của tội phạm mua bán người, giúp họ có thể tiếp cận thông tin từ các phương tiện truyền thông để tự bảo vệ mình. Ngoài ra, cần đưa vào chương trình giáo dục trong nhà trường về vấn đề tội phạm mua bán người, cung cấp cho các em HS phương thức, kỹ năng phòng ngừa nhằm giúp các em có ý thức “cơ chế phòng vệ” ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường đối với tội phạm mua bán người.

Từ năm 2013 đến tháng 6/2019, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã tiếp nhận, hỗ trợ 37 nạn nhân tội phạm mua bán người trở về tái hòa nhập cộng đồng ở nơi cư ngụ tại Bà Rịa-Vũng Tàu, trong đó, 15 nạn nhân được lực lượng chức năng giải cứu, 22 nạn nhân tự trở về. Trong giai đoạn này, Sở LĐ-TB-XH phối hợp tổ chức 19 hội nghị, hội thảo về phòng, chống mua bán người/1.260 đại biểu tham dự; tổ chức 269 lớp tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật phòng, chống mua bán người/hơn 100 ngàn lượt người tham gia; phát 150 ngàn tài liệu, tờ rơi, xây dựng 800m panô, băng rôn với nội dung phổ biến pháp luật về phòng, chống mua bán người.

Theo ông Trần Quốc Khánh, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, các đối tượng tội phạm mua bán người lợi dụng nạn nhân hạn chế về kiến thức pháp luật, sống ở vùng nông thôn, ít được tiếp xúc thông tin, khó khăn về kinh tế, muốn có việc làm… nên nhẹ dạ, cả tin, dễ dàng bị kẻ xấu dụ dỗ, lừa đem bán cho đối tượng có nhu cầu. Chính vì vậy, Sở LĐ-TB-XH rất chú trọng và thường xuyên tuyên truyền tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, hải đảo, vùng khó khăn; tổ chức các lớp tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác hỗ trợ nạn nhân tại cơ sở./.