Sau Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 ngày 09/12/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 75/2021/NĐ-CP ngày 24/7/2021 quy định mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi người có công với cách mạng, có hiệu lực từ ngày 15/9/2021. Nay, Nghị định số 131 được ban hành và có hiệu lực từ ngày 15/02/2022.

Nghị định số 131 quy định chi tiết về việc công nhận và giải quyết chế độ ưu đãi đối với người có công với cách mạng, thân nhân người có công với cách mạng và các biện pháp thi hành Pháp lệnh số 02/2020/UBTVQH. Theo đó, người có công với cách mạng vẫn là 12 nhóm như trước, cụ thể: (1) Người hoạt động cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945; (2) Người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945; (3) Liệt sĩ; (4) Bà mẹ Việt Nam anh hùng; (5) Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân; (6) Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến; (7) Thương binh, người hưởng chính sách như thương binh; (8) Bệnh binh; (9) Người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học; (10) Người hoạt động cách mạng, kháng chiến, bảo vệ tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế bị địch bắt tù, đày; (11) Người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế; (12) Người có công giúp đỡ cách mạng. Thân nhân của người có công với cách mạng bao gồm cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng (không có chồng hoặc có vợ khác), con (con đẻ, con nuôi), người có công nuôi liệt sĩ.

Chế độ ưu đãi người có công, thân nhân người có công, tùy theo từng diện đối tượng mà được hưởng trợ cấp (hàng tháng, một lần), phụ cấp riêng. Tuy nhiên, tất cả người có công được hưởng một số chế độ chung như sau: (1) Bảo hiểm y tế (nếu không thuộc bảo hiểm y tế bắt buộc); (2) Ưu tiên trong tuyển sinh, tạo việc làm; (3) Hỗ trợ để theo học đến trình độ đại học tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân; (4) Hỗ trợ cải thiện nhà ở; (5) Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất; (6) Ưu tiên giao đất hoặc cho thuê đất, mặt nước, khu vực biển, giao khoán bảo vệ và phát triển rừng; vay vốn ưu đãi để sản xuất, kinh doanh; Miễn hoặc giảm thuế. Người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ đang hưởng trợ cấp hàng tháng (riêng con liệt sĩ phải hưởng định suất đặc biệt) thì được hưởng thêm chế độ: Điều dưỡng phục hồi sức khỏe; Một số diện người có công được hưởng chế độ phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, phương tiện, thiết bị phục hồi chức năng, nuôi dưỡng tập trung thương binh, bệnh binh....

Nghị định số 131 ngoài việc điều chỉnh mẫu biểu, quy trình thời gian giải quyết hồ sơ người có công, còn bổ sung một số nội dung liên quan khác so với Nghị định cũ, như: Giải thích cụ thể trực tiếp phục vụ chiến đấu; Địa bàn địch chiếm đóng, địa bàn có chiến sự, địa bàn tiếp giáp vùng địch chiếm đóng theo Phụ lục III; Giải thích cụ thể: Trực tiếp làm nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu, diễn tập hoặc làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh có tính chất nguy hiểm; Địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo có điều kiện đặc biệt khó khăn theo Phụ lục IV; Cấp giấy chứng nhận, điều chỉnh phụ cấp đặc biệt hàng tháng; Tạm đình chỉ, chấm dứt và phục hồi chế độ ưu đãi; Quản lý hồ sơ người có công; Cơ sở nuôi dưỡng, điều dưỡng người có công và bộ phận quản lý nghĩa trang liệt sĩ, thực hiện theo quy định tại Chương IV; Việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin; Truy điệu, an táng hài cốt liệt sĩ; Quản lý công trình ghi công liệt sĩ, mộ liệt sĩ; Thăm viếng mộ liệt sĩ, di chuyển hài cốt liệt sĩ, thực hiện theo quy định tại Chương V; Hoạt động khám giám định y khoa làm cơ sở để xem xét công nhận, giải quyết chế độ ưu đãi đối với người có công và thân nhân của người có công, thực hiện theo quy định tại Chương VI; ....

Sở Lao động-Thương binh và Xã hội triển khai các biểu mẫu, quy định của Nghị định 131 để cán bộ phụ trách địa phương kịp thời thực hiện, đảm bảo đúng, chính xác chế độ, thời gian giải quyết các hồ sơ liên quan việc xác nhận và chế độ ưu đãi của người có công với cách mạng và thân nhân người có công theo quy định./.